Van vluchteling naar humanitair hulpverlener – gastcolumn Ilan Cohn

Ilan Cohn
Ilan Cohn

Igor Chubaryovs grootouders vluchtten voor pogroms. Zijn ouders verlieten, net als veel andere Joden, Oekraïne toen de nazi’s aanvielen. Toen hij 24 jaar was, ontvluchtte hij vervolging in Rusland en vestigde zich in New York. Nu helpt Chubaryov medevluchtelingen als programma manager voor HIAS in New York.

Sabrina Lustgartens grootouders ontvluchtte Polen om aan vervolging door de nazi’s te ontkomen. Ze vonden een nieuw thuis in Latijns-Amerika. Nu stuurt Lustgarten het werk van HIAS in Ecuador aan. Ze helpt honderdduizenden Colombianen en Venezolanen die hun thuisland ontvluchten.

Churbaryov en Lustgarten zijn door hun Joodse identiteit en familiegeschiedenis gemotiveerd om anderen te helpen. Hetzelfde geldt voor veel van hun collega’s bij HIAS, de mondiale Joodse non-profit die vluchtelingen, asielzoekers en andere kwetsbare mensen helpt. Onze organisatie is gesticht in 1881 om Joden die vluchtten voor pogroms in Rusland en Oost-Europa te ondersteunen. Nog steeds helpen we Joden in nood. Mijn collega’s in Venezuela bieden humanitaire hulp aan Joodse gemeenschappen die ontheemd dreigen te raken. Toch zijn weinig Joden, vandaag de dag, vluchteling. Vanuit tachtig kantoren wereldwijd, van Tsjaad tot Colombia tot Venezuela, zetten meer dan duizend HIAS medewerkers zich in voor niet-Joodse vluchtelingen.

Lockdowns
Op 19 augustus dankt de Verenigde Naties alle humanitaire hulpverleners voor hun inzet tijdens de Internationale Dag van de Humanitaire Hulp. Vanwege COVID-19 vraagt dit jaar om speciale aandacht voor hun werk. Te midden van lockdowns en andere beperkingen riskeren humanitaire medewerkers hun leven om mensen te helpen die geweld, conflicten, mensenrechten schendingen en vervolging ontvluchten.

In de meeste delen van Europa staan christelijke organisaties, zoals Cordaid en ZOA in Nederland, al een lange tijd aan de humanitaire frontlinies. ECHO, het Europees agentschap voor humanitaire hulp, werkt samen met zo’n vijfenveertig Christelijke en vijf Islamitische niet-gouvernementele groepen. Maar op dit moment is geen enkele Joodse organisatie betrokken bij dit partnerschap. Onze Joodse geschiedenis en waarden maken dat we de verantwoordelijkheid hebben ons bij hen aan te sluiten.

Jordanië en Turkije
De noodzaak om vluchtelingen te helpen is urgenter dan ooit. Aan het eind van 2019 waren bijna 80 miljoen mensen gedwongen op de vlucht, het hoogste aantal ooit geregistreerd. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, wordt de overgrote meerderheid niet opgevangen in Europa of het Westen. Ontwikkelingslanden, aangevoerd door Jordanië en Turkije, vangen 95 procent van de ontheemden op.

Deze smeulende vluchtelingencrisis dreigt door COVID-19 te veranderen in een grote humanitaire ramp. Al voor het uitbreken van de pandemie was het voor veel vluchtelingen moeilijk om voldoende te verdienen om hun families te onderhouden. Nu is er geen werk meer. Meer dan zeventig procent van de mensen die hulp ontvangen van HIAS kunnen niet langer voorzien in hun basisbehoefte aan voedsel. Voor de uitbraak was dit slechts vijftien procent. In veel landen is de ondersteuning van HIAS een reddingslijn.

We werken samen met lokale supermarkten in Ecuador zodat asielzoekers voedsel kunnen kopen met kredieten. In Israël hebben we een netwerk van vrijwilligers opgezet om voedsel te bezorgen. In Keniaanse steden hebben we manieren gevonden om onze diensten online aan te bieden waaronder een-op-een geestelijke gezondheidszorg. Ook dragen we direct bij aan de strijd tegen COVID-19. In de vluchtelingenkampen van Tsjaad bijvoorbeeld, hebben we handenwaspunten aangelegd, mondkapjes uitgedeeld en informatie verstrekt over hoe het virus zich verspreid.

In de donkere tijden van de pandemie zijn er ook hartverwarmende verhalen die straaltjes licht brengen. Veel verhalen komen van vluchtelingen die een toevluchtsoord hebben gevonden en nu iets terug willen geven. Bhagawat zette zijn zakelijke vaardigheden in om mondkapjes en andere beschermingsmiddelen te organiseren voor mensen in Washington D.C. Zacha kookt maaltijden voor vluchtelingen in Peru. Kijk naar deze video om hun verhalen te horen.

Wat kan jij doen om hen te helpen?
Doneer. Meer dan honderd Joodse en Israëlische organisaties hebben kort geleden een tiendaagse campagne gevoerd om fondsen te werven en hun solidariteit met vluchtelingen te uiten. Fondsen zijn nu harder nodig dan ooit. Niet alleen vanwege de groeiende nood maar ook omdat veel filantropen bezuinigen of hun prioriteiten verleggen naar binnenlandse en COVID-19 behoeften.

Onderwijs. HIAS heeft veel materialen ontwikkeld, vaak verbonden aan Joodse feestdagen, die helpen om vluchtelingenkwesties te verbinden aan jouw plaatselijke gemeenschap. De meest recente is de vertaling van de HIAS Haggadah in het Frans door HIAS Europa en het staat klaar om lokale initiatieven, ook in Nederland, te ondersteunen met op maat gemaakte materialen.

Lobbyen. Overheden moeten weten dat we ons bekommeren om vluchtelingen. De Europese Commissie bereidt de lancering van een nieuw Asiel en Migratie Pact voor. Hierin is ook de bouw van nieuwe asielzoekerscentra aan de Europese grenzen opgenomen. Die centra moeten worden gebruikt om legitieme asielaanvragen te versnellen en niet om simpelweg afwijzingen sneller af te wikkelen.

De stem van onze gemeenschap moet in Brussel, maar ook in Nederland, verder gaan dan de strijd tegen antisemitisme en steun voor Israël. We moeten er samen met andere religieuze gemeenschappen voor lobbyen dat de Europese Unie en nationale overheden oplossingen vinden voor vluchtelingen en de verarmde landen die hen onderdak bieden. Hoewel controle over de buitengrenzen belangrijk is, zal dat op zichzelf het probleem van gedwongen migratie niet oplossen.

Net als mijn collega Igor Chubaryov, mogen Joden nooit vergeten dat wij al te vaak vluchtelingen zijn geweest. “HIAS hielp in het begin omdat zij die hulp nodig hadden Joods waren”, zegt Chubaryov. “En nu gaat HIAS door met ondersteunen omdat dat is wat Joodse mensen doen – we helpen.”

Ilan Cohn is directeur HIAS EU.

Categorie: |

Home » Columns en opinie » Gastcolumns en blogs » Van vluchteling naar humanitair hulpverlener – gastcolumn Ilan Cohn