Vervroegde verkiezingen in Israël op komst
In Israël worden in april vervroegde verkiezingen gehouden. Dit heeft de coalitieregering van premier Benjamin Netanyahu besloten. Alle partijen waren het ermee eens dat de verkiezingen ruim een half jaar eerder kunnen komen dan gepland. Aanvankelijk stond de stembusgang op de agenda voor november 2019. De reden voor de vervroegde verkiezingen is de nieuwe dienstplichtwet. Daarover kunnen de religieuze en seculiere coalitiepartijen het maar niet eens worden. Al sinds het begin van deze regeringsperiode is het een heet hangijzer geweest. In april zal de Israëlische kiezer bepalen wat er met deze wet moet gebeuren. Netanyahu wil zijn huidige regering na de verkiezingen voortzetten. In feite worden deze verkiezingen daarmee een soort referendum over de premier en zijn regering.
De nieuwe militaire dienstplichtwet schrijft voor dat ook orthodoxen in dienst moeten. In de afgelopen jaren waren er al experimenten mee, maar de wet stuitte op weerstand van een van de religieuze partijen in de coalitieregering, die slechts 61 zetels van het 120-zetels tellende parlement heeft. Sinds het begin van de staat Israël zijn orthodoxen vrijgesteld van de militaire dienstplicht, een periode die voor mannen drie jaar duurt. Daarover ontstond met de jaren veel wrevel bij de rest van de bevolking. Ondanks pogingen van niet-religieuze partijen in regeringen om de wet aan te passen of af te schaffen, bleef deze in stand. Telkens waren het religieuze partijen die een verandering blokkeerden, zo ook nu. Niettemin blijft een meerderheid van de kiezers voor het afschaffen van de vrijstelling.
“Het is te moeilijk om de wet in stemming te brengen. We hebben nieuwe verkiezingen nodig,” aldus Netanyahu volgens de krant Haaretz. Volgens de premier moeten vervroegde verkiezingen ervoor zorgen dat de huidige regering ‘een duidelijk mandaat krijgt om haar weg voort te zetten’. De meerderheidspartijen besloten om de verkiezingen op 9 april 2019 te houden, ruim vier jaar na de laatste verkiezingen. Dan hoopt de huidige coalitie haar krappe meerderheid in de Knesset – het parlement – te vergroten. De huidige rechtse regering vormt volgens Netanyahu ‘de kern van een toekomstige coalitie’. Hij benadrukte de resultaten die zijn regering op politiek, economisch en militair vlak heeft geboekt. “We hebben veel gedaan voor de Israëlische burgers en we blijven op deze manier doorgaan,” aldus de premier.
Netanyahu’s coalitie kwam onder druk te staan nadat toenmalig minister Avigdor Lieberman van Defensie in november uit de coalitie stapte. Dit deed hij uit onvrede met een afgesproken staakt-het-vuren met terreurorganisatie Hamas in de Gazastrook. Door het vertrek van Lieberman en zijn partij Yisrael Beiteinu beschikt de coalitie nog maar over 61 van de 120 zetels in de Knesset. Iedere stemming is daardoor erg spannend geworden voor de regering. Daarnaast lopen er corruptiezaken tegen premier Netanyahu en zijn vrouw Sarah. Het is de vraag of deze hem in de weg zullen zitten bij de verkiezingen van april. Mogelijk komen de verkiezingen te vroeg voordat de corruptiezaken zijn uitgekristalliseerd.
Volgens analisten worden deze verkiezingen toch een soort referendum over Netanyahu en zijn regering: willen de mensen hem houden of niet? En zo ja, willen ze dezelfde coalitie nog eens vier daar door zien gaan? In de afgelopen week waren er protesten van gele hesjes in Israël. Dit zijn burgers die het sociaaleconomisch gezien zeer moeilijk hebben en de eindjes moeilijk aan elkaar kunnen knopen. Mogelijk komen er meer demonstraties en werken die door op de verkiezingen. Mocht Netanyahu de verkiezingen winnen en opnieuw een coalitie smeden, dan kan hij de langst zittende premier uit de Israëlische geschiedenis worden. De opiniepeilingen zijn gunstig voor hem. Hij zou dertig van de 120 parlementszetels winnen. Veel Israëli’s hebben genoeg vertrouwen in Netanyahu en zijn politiek.
