Voor slachtoffers in nood, tenzij een Jood – gastcolumn Yvonne Twisk

Het is zover: de landelijke Giro 555-actie op radio, tv en internet wordt gehouden voor de slachtoffers van de oorlogen in het Midden-Oosten. Vooraf bleek het conflict tussen Israël en Hamas bij de samenwerkende omroepen en hulporganisaties een splijtzwam. Yvonne Twisk vindt daar wat van. Zij doet een oproep aan iedereen die gelooft in gelijkheid, integriteit en menselijkheid om kritisch te zijn op deze actie.

In de rechtspraak is er een leidraad voor onpartijdigheid en nevenfuncties. En in het maken van beleid hanteer je waarden als onafhankelijkheid om belangenverstrengeling te voorkomen. Eerder las ik een pleidooi van Oxfam Novib Directeur Michiel Servaes, die samen met PAX en The Rights Forum heeft gepleit voor de boycot van Israël. Later mailde een goede vriend dat Cordaid en Oxfam Novib samen dertig procent van de Giro 555-gelden verdelen. Dan vraag je je af, waar gaat dat geld naartoe?

‘Hulp aan Hamas’

Giro 555 staat voor de Stichting Hulporganisatie (SHO) die bij grote humanitaire rampen gezamenlijk fondsen werft voor hulp aan slachtoffers. Zo was er in 2022 ‘Samen in actie voor Oekraïne’. De partners in de SHO hebben een CBF-keurmerk en zogenoemd CHS-certificering voor goede doelen. Maar hoe zit het ethisch gezien? Bij sommige partners kun je vraagtekens zetten of zij zich wel voor álle vluchtelingen inzetten. We hebben hier immers te maken met verschillende organisaties die zich tegen Israël hebben gekeerd.

Online maakt Cordaid zonder enige restrictie melding dat ze samenwerken met Hamas om ‘de culturele identiteit van de Palestijnse jongeren te ontwikkelen’. Wie op de hoogte is van de Palestijnse politiek, weet dat die identiteit gepaard gaat met een agressieve antisemitische en anti-Israël-toon.

Nakba

Hetzelfde geldt voor participant Kerk in Actie, die al jaren een pro-Palestijns beleid hanteert. Op 15 mei 2023 verscheen op de site van de Protestantse Kern Nederland (PKN) het artikel ‘De Nakba is nog steeds dagelijkse terreur’. Dominee Alfons van Vliet schreef het PKN-bestuur met een haarfijne toelichting waarom dit artikel fout zat. En dan is er nog participant Het Rode Kruis, dat ervoor koos geen hulp te bieden aan de gegijzelden van Hamas.

De campagne ‘Samen in actie voor slachtoffers Midden-Oosten’, woensdag op tv, radio en online media, is er voor hulp aan Gaza, Libanon, de Westelijke Jordaanoever, Syrië en, als laatste: Israël. Het gaat in Israël om ‘mensen in de meest kwetsbare posities. Denk bijvoorbeeld aan de bedoeïenfamilies en arbeidsimmigranten, en lokale organisaties voor traumaverwerking bij kinderen’, aldus Giro 555.

Maar welke slachtoffers helpt Giro 555 als de partners niet onpartijdig zijn? Staat het voor: ‘Wij helpen mensen in nood, tenzij een Jood’. Mijn conclusie: sommige media én de SHO werken samen in een anti-Israël-actie. Waar zijn hier rechtvaardigheid, onafhankelijke pers, inclusie en gelijke waarden?

Partijdig?

Een deel van de media is niet meer onafhankelijk en sommige goede doelen kunnen we ook partijdig noemen. Het is alsof je je kind naar een school brengt waarvan de directeur op de barricade staat met ‘From the river to the sea’. Het is alsof deze organisaties zich door The Rights Forum laten voeden, zonder rekenschap te geven voor wat er werkelijk gebeurt. Welke organisatie, die werkt voor machten die ‘Dood aan het Westen’ propageren, heeft schone handen?

Op basis van mediawerking wordt woensdag aanspraak gemaakt op medelijden van het publiek. De campagnetaal van Giro 555 lijkt teksten van de NOS te echoën. Die valse berichtgeving is door columnist Marcel Levi en actiegroep Christenen voor Israël als onjuiste weergave ontmaskerd. Bovendien staat de verdeling van het in te zamelen totaalbedrag nog niet vast. De SHO: ‘We verdelen het geld zo: waar op dat moment de nood het hoogst is’.

Deze actie is in Hilversum een hoofdpijndossier, zo bleek vorige week al. Meerdere omroepen twijfelen over hun deelname en de commerciële radiozenders hebben nee gezegd tegen een gezamenlijke radio-uitzending. Maar de SHO zet de actie in het Midden Oosten toch door, terwijl de haard van jihadisme en vluchtelingen qua aantallen en nood nog hoger in ligt, namelijk in Soedan, waar geen actie voor gevoerd wordt.

Oproep

Humanitaire hulp is in alle oorlogen nodig. In het conflict tussen Hamas en Israël zijn veel burgers en kinderen omgekomen. In Israël hebben ruim 300.000 gezinnen gedwongen hun huizen te verlaten. Er zijn door oorlogsgeweld veel arbeidsmigranten en bewoners werkeloos geworden, kinderen zijn bang en moeten vaak de schuilkelders in.

Dit is een oproep aan iedereen die gelooft in gelijkheid, integriteit en menselijkheid om kritisch te zijn op deze actie. Dit is een oproep aan het CBF om de reflectie op integriteit te voorzien van ethische governance. Want hoe weet een gulle gever dat zijn gift niet in handen van Hezbollah of de Hamasleiding in Qatar terechtkomt? Zonder controle op de participatie van hulporganisaties die opkomen voor vluchtelingen en slachtoffers in Israël, is deze campagne van Giro 555 misleidend in medemenselijkheid.

Yvonne Twisk is governance adviseur, bestuurder en toezichthouder, onder meer bij de LJG Amsterdam en Uilenburgersjoel.