VVD maakt draai: maatregelen tegen Israël

De VVD heeft de Tweede Kamer laten weten dat het maatregelen tegen Israël wil vanwege Gaza. Dat gebeurde in een debat voorafgaand aan de Eurotop. Volgens VVD-Kamerlid Eric van der Burg hebben ‘de gebruikte methodes niet tot het gewenste resultaat geleid’. Als de regeringspartij op dit standpunt blijft staan, ontstaat er een meerderheid voor maatregelen tegen Israël. Ook wordt de pro-Israël-lijn van leider Dilan Yesilgöz dan verlaten.

Van der Burg deed zijn uitspraken in de Kamer op woensdag. Volgens hem is stille diplomatie onvoldoende om Israël te bewegen om tot een staakt-het-vuren in Gaza te komen. Hij haalde premier Dick Schoof daarin aan en stelt dat maatregelen tegen het land nodig zijn om iets af te dwingen. Nederland zou daar dan toe over moeten gaan. Minister Caspar Veldkamp (NSC) van Buitenlandse Zaken moet dergelijk beleid dan gaan uitvoeren. Hij wil echter nog steeds stille diplomatie.

Hulp geven

Volgens Van der Burg heeft de VVD ‘heel veel ruimte’ gegeven aan het kabinet om voor diplomatieke druk te gaan. Nu moet het roer om, want het wordt ‘wel steeds lastiger om die lijn te blijven volhouden’. De VVD wil ‘gigantisch veel hulp’ naar de kuststrook van Gaza sturen als er een staakt-het-vuren is tussen Israël en terreurorganisatie Hamas. Eerder probeerden de Amerikanen al zo’n hulplijn te maken middels een pier, maar dat bleek tevergeefs.

Omtzigt

Ook coalitieparter NSC van Pieter Omtzigt laat een kritischer Israël-geluid horen. Omtzigt verwees naar mogelijke ‘genocide’ door Israël. “Met de tussenuitspraak van het Internationaal Gerechtshof is er aanleiding om te denken dat dat in Gaza zou kunnen gebeuren. Wat doet de Nederlandse regering om zich ervan te vergewissen of er wel of geen genocide plaatsvindt?”

Linkse oppositie blij

De andere partijen juichen de draai van de VVD inzake Israël toe. Het gaat onder meer om D66, GroenLinks-PvdA en andere kleine progressieve oppositiepartijen zoals DENK en de dierenpartij. Deze partijen willen al langer maatregelen tegen Israël zoals boycots of het verbreken van banden zolang de oorlog tegen Hamas gaande is. Met de VVD erbij ontstaat er een Kamermeerderheid om die plannen af te dwingen bij het kabinet van premier Schoof.

Analyse

De ommekeer van de VVD betekent niet alleen een ommekeer in dit debat, maar ook een koerswijziging van VVD-voorvrouw Dilan Yesilgöz. Zij staat altijd vooraan wanneer het om de belangen van de Joodse gemeenschap en Israël gaat. Onder meer met dank aan de VVD is het huidige Israël-beleid in het regeerprogramma en coalitieakkoord afgedwongen. Met de uitspraken van VVD-prominent Van der Burg in het debat lijkt de partij daar op terug te komen.

Niet alleen zal een nieuwe lijn verkeerd vallen in Israël-minnend Nederland en actief Joods Nederland, maar ook zal minister Veldkamp zich achter zijn oren krabben. In lijn met de afspraken heeft hij zich in de afgelopen zes maanden juist hard ingezet voor stille diplomatie om Israël te bewegen. Zijn werk kan de prullenmand in en hij verliest zo zijn politieke rugdekking in de Tweede Kamer op dit dossier. Ook maakt de VVD geen vrienden in de coalitie. PVV en BBB zijn uitgesproken pro-Israël.