Joodse stemactrice Willy Brill (91) overleden

De Joodse stemactrice Willy Brill (91) is op vrijdag 10 november overleden in haar woonplaats Amsterdam. Vele oudere Nederlanders kennen haar naam en stem nog van vroeger. Niet alleen was ze te horen in honderden hoorspelen op de radio, waar ze in de jaren vijftig haar medewerking aan verleende als actrice en regisseur, ook was Brill bekend van het telefoonnummer 002. Via dit telefoonnummer kon je vroeger bellen voor de exacte tijd. Ieder jaar werd het beroemde nummer circa zestig miljoen keer gebeld. Eveneens was Brill te horen op het informatienummer 008.

Ook was ze een hoeder van de Jiddisje taal in Nederland. Brill groeide op in een deels Joods gezin. Haar Joodse vader bracht haar zijn voorliefde voor het Jiddisj bij. De jonge Willy omarmde deze taal en zou het later onder Nederlanders promoten. De Jiddisje cultuur lag haar nauw aan het hart. Zo werkte ze onder meer jarenlang met poppenspeler Feike Boschma en gitarist Pieter van der Staak samen in een Jiddisj theaterprogramma. Oorspronkelijk was ze toneelspeelster, maar later legde ze zich in haar werk vooral toe als stemacteur.

Verder was Brill een belangrijke vertaalster van het Jiddisj naar het Nederlands. Ze vertaalde werk van Mendele Mojcher Sforim, Sjolem Aleichem en Abraham Sutzkever en was de drijvende kracht achter het tijdschrift ‘De Grine Medine’. Brill gaf les en richtte in 2000 de Stichting Jiddisj op. Bij uitgeverij Meulenhoff verscheen in 2007 haar monumentale verzamelbundel van Jiddische poëzie met de titel ‘Sprakeloos Water’.

Brill was getrouwd met socioloog J.A.A. van Leent. Later had ze een relatie met sociograaf A.K. Constandse (1929-1989).