Amsterdamse Joodse erfpachtvergoeding open
De Amsterdamse Joodse oorlogsvergoeding is vanaf vrijdag opengesteld. Joodse organisaties die gebruik willen maken van het collectieve Wiedergutmachungsgeld van de gemeente Amsterdam, kunnen zich melden bij de commissie Joodse erfpacht-tegoeden. In totaal is er 10,8 miljoen euro beschikbaar voor projecten of doelen die de Joodse gemeenschap in Amsterdam ten goede kunnen komen. Organisaties hebben tot 31 december de tijd om hun plannen in te dienen bij de commissie, zo schrijft de gemeente Amsterdam in een persbericht.
Het bedrag werd op 14 juli 2016 door de gemeenteraad vrijgemaakt als collectieve tegemoetkoming aan de Joodse gemeenschap. Het budget is verdeeld in vijf onderdelen: educatie, religie, welzijn en zorg, jongeren, en erfgoed en cultuur. Een subsidieverzoek moet minimaal een bedrag van 50.000 euro omvatten. De commissie bekijkt de plannen aan de hand van een aantal criteria. Draagt een initiatief bijvoorbeeld bij aan de continuïteit van de Joodse gemeenschap? En hoe groot is de slagingskans? Vervolgens brengt de commissie een advies uit aan de gemeenteraad, die definitief een besluit neemt over het toekennen van de Joodse erfpacht-tegoeden.
De reden voor de Wiedergutmachung gaat terug naar 2013, toen een stagiair bij het archief van het Gemeentelijk Grondbedrijf ontdekte dat Amsterdamse Joden die na de Tweede Wereldoorlog terugkeerden ten onrechte erfpacht en boetes hadden betaald over hun geconfisqueerde huizen. In totaal ging het om 340.000 gulden aan achterstallige erfpachtcanon uit de oorlogsjaren en ruim 33.000 gulden aan boetes. Wijlen burgemeester Eberhard van der Laan (PvdA) was duidelijk: “We moeten goed op een rij zetten wat er is gebeurd en dat dan rechtzetten.” Na de oorlog hebben ambtenaren een grote fout gemaakt rond de erfpacht van teruggekeerde Joden. “Iedere cent die in onze zak zou branden omdat we kil zouden zijn geweest, of bureaucratisch, moet worden terugbetaald. En dan hoort rente daar gewoon bij,” zei hij op tv.
Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie en Genocidestudies (NIOD) deed onderzoek naar de kwestie en er werd een klankbordgroep ingesteld waar Amsterdamse raadsleden en Joodse bestuurders zitting in namen. Nadat het onderzoek af was en bleek dat de benadeelde Joodse Nederlanders recht hadden op de ten onrechte betaalde erfpacht en boetes, stelde Van der Laan voor een collectief bedrag van 10,8 miljoen euro aan de Joodse gemeenschap te betalen. Voor individuele compensaties was geen plaats.
Het bedrag was gebaseerd op de inflatiecorrectie. De raad ging er in 2016 mee akkoord. Alleen de D66-fractie stribbelde erg tegen, want deze vond dat gedupeerden en hun nabestaanden gewoon aanspraak mochten maken op de terug te keren erfpachtgelden. Binnen de Joodse gemeenschap klonk gemor, onder andere omdat individuen in andere gevallen van Wiedergutmachungs-gebaren wel recht hadden op een bedrag. Volgens Van der Laan was dit echter juridisch onhaalbaar en zou het teveel onderzoek-werk vergen.
Initiatiefnemers kunnen via deze link bij de commissie van de gemeente Amsterdam een aanvraag doen.
Waardeert u dit artikel?
Doneer hier dan een klein bedrag. Jonet.nl is een journalistiek platform dat zonder giften niet kan bestaan. Wij danken u bij voorbaat.
Wil je meer informatie of een hoger bedrag doneren? Ga naar jonet.nl/doneren