Antwerpse deed ontdekking: oma redde 2.100 Joodse kinderen in de oorlog
Sofie De Schampheleire (40) uit Antwerpen heeft een bijzondere ontdekking gedaan. Haar grootmoeder blijkt een heldin in de Tweede Wereldoorlog te zijn geweest: ze redde destijds meer dan 2.100 Joodse kinderen. Nooit sprak oma Paule Renard over haar daden van weleer, die ze onder de schuilnaam Solange verrichtte. Kleindochter Sofie ontdekte het bij het opruimen van het appartement van haar grootmoeder, in 2006. Ze maakte er een podcast over voor Het Nieuwsblad. De reeks ‘Solange’ is hier te beluisteren.
Een knipsel
Renard stierf in 2006 op 91-jarige jarige en haar kleindochter trok in haar appartement in Antwerpen. Tijdens het opruimen van het huis trof Sofie een knipsel uit een tijdschrift uit 1996. “Het was een klein zoekertje, zeven bij vijf centimeter,” zegt ze tegen de krant. “Er stond op dat mijn oma, Paule Andriesse Renard, op zoek was naar een mevrouw Kuniec, die zij tijdens de Tweede Wereldoorlog in veiligheid had gebracht.” Er stonden nog andere namen en termen op. Solange. Andrée Geulen. JVC. En een oproep. Heb je meer informatie? Kan je helpen? Bel 03-322. 36.82.
Joods Verzetscomité
“Dat zoekertje liet me niet meer los. Het was een glimp van een wereld waar ik niets van afwist. Ik had nochtans een nauwe band met mijn oma. We spraken elkaar bijna elke dag. Maar hierover hadden we nooit gesproken.” Ze besloot op onderzoek uit te gaan. De afkorting JVC bleek te staan voor het Joods Verzetscomité, een verzetsgroep van Joden en niet-Joden die vanuit communistische hoek was ontstaan en een groot netwerk omvatte. Er waren onder meer afdelingen in Brussel, Antwerpen, Luik en Charleroi die onder andere meehielpen Joden te laten onderduiken.
Dossinkazerne
In het najaar van 1942 vonden er grote razzia’s plaats in Antwerpen en Brussel, waarbij Joden uit huis werden gehaald en in vrachtwagens werden gesmeten om naar de beruchte Dossinkazerne in Mechelen te worden afgevoerd. Vandaar gingen ze in treinen naar concentratie en vernietigingskampen. Ouders probeerden hun kroost te redden en kwamen zo bij het JVC uit, dat veel kinderen opnam om hen te laten onderduiken. Er waren drie vrouwen die de kinderen ophaalden en naar hun onderduikadressen brachten. Een van hen was de oma van Sofie.
Yad Vashem
Bij elkaar redde mevrouw Renard meer dan 2.100 Joodse kinderen van de dood. Een van hen was een baby die ze in 1944 ophaalde bij haar moeder en in veiligheid bracht. Degene die de verzetsvrouw op die dag met de auto ophaalde zou later haar man worden, de grootvader van Sofie. De pasgeboren baby zou haar later met succes voordragen voor de Yad Vashem-onderscheiding en laten opnemen onder de Rechtvaardigen onder de Volkeren.
Nieuwsgierig
De oma van Sofie sprak nooit openlijk over wat ze in de oorlogsjaren had gedaan. Wel trad ze in contact met de mensen die ze had gered. Dat werd duidelijk uit een map vol brieven en krantenknipsels die Sofie kreeg van haar moeder, die wél – zij het vaag – op de hoogte was van het verzetswerk van háár moeder. Renard bleef altijd nieuwsgierig naar wat er van de kinderen gekomen was. Daarom plaatste ze zoekertjes in kranten en tijdschriften, in de hoop dat de kinderen zich zouden melden. In het geval van mevrouw Kuniec lukte dat ook. Dat was de baby die ze in 1944 ophaalde en in veiligheid had gebracht.
Luister hier onder naar de podcast:
Lees ook:
Eva Fastag (104) overleden: een van de laatste getuigen van de Dossinkazerne
In Israël is Eva Fastag op 104-jarige leeftijd overleden. De Antwerpse van Joodse komaf is vooral bekend geworden door haar verzet in de beruchte Dossinkazerne in Mechelen. Hier werkte zij tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen als typiste. In twee jaar tijd verwerkte ze de namen van 25.000 Belgische Joden en zette die op lijsten voor transport naar Auschwitz. Als het kon, vervalste zij die namenlijsten.
