CJO legt claim van 50 miljoen euro bij NS neer voor rol in de Jodentransporten

Het Centraal Joods Overleg (CJO) heeft een claim van vijftig miljoen euro bij de Nederlandse Spoorwegen (NS) neergelegd. De overkoepelende organisatie van Joods Nederland vindt dat NS, die sinds vorig jaar met een eigen restitutiecommissie werkt, teveel treuzelt bij het maken van afspraken over een collectieve tegemoetkoming en zijn verantwoordelijkheid niet nakomt. Het bedrijf zegt geld te willen uitrekken aan een collectieve uiting van erkenning, een eenmalige tegemoetkoming. Dat zal zeker geen vijftig miljoen euro zijn.

Vorig jaar besloot NS, na advies van de NS-commissie van voormalig burgemeester Job Cohen van Amsterdam, om Joden, Sinti en Roma die indertijd naar Westerbork zijn vervoerd, en hun kinderen, een individuele tegemoetkoming te schenken van maximaal 15.000 euro per persoon. Daarnaast komt NS tot ‘een collectieve uiting van erkenning van het leed’ van de slachtoffers die de kampen niet overleefden. De NS is al acht maanden bezig om daar uit te komen. Onlangs werd wel een bedrag van 32 miljoen genoemd.

Voor het CJO is het onbegrijpelijk dat de NS er zo lang over doet. Kostbare tijd kan zo verloren gaan omdat steeds meer overlevenden sterven. Er moet een gebaar komen en de paraplu-organisatie denkt daarbij aan een bedrag van vijftig miljoen euro, aldus voorzitter Eddo Verdoner. Het CJO stelt dat NS medeverantwoordelijk is van de moord op ruim 103.000 Nederlandse Joden. De bezetter betaalde het bedrijf veel geld voor het vervoer.

“De collectieve tegemoetkoming moet er komen voor al die mensen die niet zijn teruggekomen en wiens kinderen er ook niet meer zijn. Die mensen verdienen die tegemoetkoming,” aldus Verdoner. Hij zou het geld willen besteden aan ‘psychische hulp, financiële hulp, hulp aan bejaardentehuizen voor de overlevenden van de Holocaust, en de tweede en derde generatie. Daarnaast aan de opbouw van de Joodse gemeenschap, bijvoorbeeld aan jongerenwerk’, laat Verdoner aan Nieuwsuur weten.

In een reactie benadrukt de NS dat de commissie-Cohen nooit concreet heeft geadviseerd om met een eenmalige, financiële tegemoetkoming over de brug te komen. Wel zal het concern geld uittrekken voor een ‘collectieve uiting van erkenning’. Maar dit geld zal niet rechtstreeks naar Joodse organisaties gaan, zoals het CJO wil. “Het gaat niet om een eenmalige collectieve tegemoetkoming. De NS wil zelf blijvend bijdragen aan projecten zoals programma’s op scholen, herdenkingsbijeenkomsten en monumenten. Over precieze bedragen heeft de NS nog niet besloten. Een bedrag van vijftig miljoen zal echter niet aan de orde zijn,” aldus een zegsman.

Lees ook:
NS zal 32 miljoen euro aan uitkeringen betalen
Sinds augustus 2019 zijn 6.500 aanvragen binnengekomen van mensen die zeggen recht te hebben op een schadeclaim. Circa zevenhonderd aanvragen konden niet worden toegekend, omdat volgens de commissie niet kon worden voldaan aan de voorwaarden van het uitkeringsreglement.

Boosheid en tevredenheid bij organisaties over NS-besluit tegemoetkoming
Joodse en Sinti en Roma-organisaties zijn boos, kritisch en tevreden over het besluit van de Nederlandse Spoorwegen om leden van hun gemeenschappen tegemoet te komen voor het door het bedrijf veroorzaakte leed in de Tweede Wereldoorlog.