Frankrijk krijgt premier met Joodse achtergrond
In Frankrijk is een nieuwe premier benoemd. Zijn naam is Gabriel Attal en hij was eerder de minister van Onderwijs. De nieuwe eerste minister is met zijn 34 de jongste premier ooit. Daarnaast is hij van Joodse komaf en openlijk homoseksueel. De benoeming van Attal is een verrassing en komt na het vertrek van premier Elisabeth Borne, maandag.
Nieuwe ploeg
President Emanuel Macron heeft het politiek gezien niet makkelijk: zo kreeg hij vorig jaar een nieuwe migratiewet moeilijk door het parlement heen, namen het antisemitisme en geweld in Frankrijk toe. Ook is er veel onrust geweest over een pensioenhervorming. Dit jaar staan de Olympische Spelen in Parijs voor de deur en komen de Europese verkiezingen eraan. Macron had eerder al laten doorschemeren met een regeringswissel te komen om zo met een nieuwe ploeg verder te kunnen.
Joods Frankrijk
Met Attal kiest Macron voor iemand met meer politiek profiel dan Borne, die minder voeling had met mensen en meer als technocrate had gezien. De vraag is of de nieuwe premier door de gewone Fransen omarmd zal worden. Een groep die zich senang bij hem zal voelen, zal de Joodse gemeenschap zijn, de grootste in Europa. Conservatieve krachten binnen Joods Frankrijk zouden mogelijk problemen kunnen hebben met zijn homoseksualiteit.
Meer comfort
De vraag is wat Attal voor de Joodse Fransen kan doen, die zich sinds de terreuraanval van 7 oktober in Israël bedreigder voelen dan ooit. Veiligheid en een toekomst hebben zijn twee thema’s die bij veel burgers van Joodse komaf spelen. Steeds meer Joodse kiezers keren zich af van Macron en kiezen voor Marine Le Pen van het rechts-radicale Rassemblement National (RN) of willen weg uit Frankrijk. Attal kan hen vanuit zijn profiel mogelijk meer comfort geven.
Opgeschoven
Attal is al van jongs af aan politiek actief. Hij begon op links, maar is gaandeweg steeds meer naar het midden opgeschoven, onder meer omdat hij de peilingen in Frankrijk volgt. In de zomer van 2023 werd hij benoemd als minister van Onderwijs. In de periode daarna heeft Attal, die zich zowel in het parlement als in tv-programma’s als een vis in het water leek te voelen, het beter gedaan in de peilingen. Macron heeft dat volgens analisten gezien.
Andere positie
In Frankrijk is de positie van de premier die van een uitvoerder onder leiding van de president. In de Vijfde Republiek is het het staatshoofd die de premier benoemt, na parlementsverkiezingen. Borne heeft haar werk twee jaar gedaan en was succesvol, maar wist de kiezers onvoldoende aan te spreken. Ook heeft ze zich niet populair gemaakt met de pensioenhervormingen en de migratiewet. Door de premier te vervangen voor iemand met nieuw elan, kan Macron verder werken naar de presidentsverkiezingen van 2017, waar hij na twee termijnen niet meer aan mag meedoen.
Uit 1989
Gabriel Attal werd geboren op 16 maart 1989 in Clamart, Île-de-France. Hij groeide op in het 13de en 14de arrondissement (districten) van Parijs met drie zussen. Zijn vader, Yves Attal was een advocaat en filmproducent van half Elzassisch-Joodse en half Tunesisch-Joodse afkomst. Zijn moeder, Marie de Couriss, was van Franse van Grieks-Russische komaf en werkte als medewerker van een filmproductiebedrijf.
Íngrid Betancourt
Attal ging naar een privéschool, de École alsacienne, in het 6de arrondissement. Zijn politieke activiteit begon toen hij deelnam aan de jeugdprotesten van 2006 in Frankrijk. Toen hij in 2007 aan de slag ging bij Sciences Po, richtte hij een commissie op ter ondersteuning van Íngrid Betancourt, de Frans-Colombiaanse gijzelaar die in het Zuid-Amerikaase land door de FARC werd vastgehouden. Hij studeerde in 2012 af aan Sciences Po met een Master of Public Affairs. Dat gebeurde nadat hij rechten had gestudeerd aan de Panthéon-Assas Universiteit.
