Frans Weisz brengt opkomst en ondergang van het Joodse Gosset Theater in beeld

Regisseur Frans Weisz brengt heeft een documentaire uitgebracht over het voormalige Joodse Gosset Theater in Moskou, dat tussen 1921 en 1948 bestond. In de film staan de opkomst, bloei en ondergang van het Sovjet-instituut centraal. Acteur Vincent van der Valk neemt als verteller de kijker mee in het aangrijpende verhaal. ‘De documentaire toont de herkomst en de kracht van vernieuwing van het theatergezelschap die leidde tot een ware explosie van creativiteit’, schrijven de makers in een persbericht.

Het theatergezelschap was een door dictator Vladimir Lenin georganiseerde voortzetting van Jiddische theaterexperimenten, die jarenlang verboden waren geweest. Het Joodse Theater bloeide in de jaren twintig met acteur Solomon Mikhuls als de rijzende ster. Geleidelijk werd het een Sovjet-instituut dat uiteindelijk om zuiver propagandistische redenen bestond. In het seizoen 1928-1929 deed het gezelschap Europa aan. Ook Amsterdam en Den Haag werden bezocht.

In deze tijd werd Mikhuls de directeur van het theater en voorzitter van het Anti-fascistisch Joodse Comité van de Sovjetunie. Na de Tweede Wereldoorlog werd de Joodse roep om zelfbeschikking in het land almaar sterker, waardoor dictator Jozef Stalin argwanend werd en Mikhuls uit de weg liet ruimen. De populaire theaterman kreeg echter wel een staatsbegrafenis. De meeste Jiddische schrijvers en -acteurs werden vervolgens gearresteerd en vermoord. Het Joodse theater werd in 1949 door de Sovjetleiding opgeheven. Met Mikhuls werd het Gosset Theater letterlijk begraven, zo wordt in Weisz’ film duidelijk.

In de afgelopen weken was ‘Het vermoorde theater’ al te zien in verschillende bioscopen en filmhuizen. Volgende week komt de documentaire op televisie. Dag: 19 februari. Tijd: 22.55 uur. Zender: NPO2