Gantz en Lapid sluiten monsterverbond tegen Netanyahu – verkiezingen Israël

In aanloop naar de Israëlische parlementsverkiezingen hebben de twee belangrijkste concurrenten van premier Benjamin Netanyahu (Likud) een verbond tegen hem gesloten. Het gaat om oud-generaal Benny Gantz (Hosen Y’israel of ‘Veerkracht voor Israël’) en ex-minister Yaïr Lapid (Yesh Atid of ‘Er is een Toekomst’) van Financiën. Samen zullen ze één kieslijst, ‘Blauw-Wit’, vormen. Mochten ze verkiezingen winnen en een regering vormen, dan zullen ze elkaar aflossen als premier. De militair Gantz, die als politicus in korte tijd erg populair geworden is, zal in dat geval de eerste 2,5 jaar het premierschap bekleden. Daarna is het de beurt aan Lapid. Het nieuwe pact wil iets doen aan de verdeeldheid in het land en wil de veiligheid van Israëli’s blijven garanderen. Het ziet er naar uit dat Israël na een decennium van ‘Netanyahu’ beslissende verkiezingen tegemoet gaat.

Samen sterker
Uit vrijwel alle peilingen blijkt dat Lapid en Gantz de belangrijkste tegenstanders van Netanyahu zijn. Alleen zij kunnen voorkomen dat hij opnieuw premier wordt, zo zeggen analisten. Likud is stabiel en peilt momenteel maximaal 32 van de 120 zetels in het Israëlische parlement, de Knesset. Lapids partij Yesh Atid schommelt momenteel rond de elf zetels. Nieuwkomer Gantz peilt uit het niets 24 zetels. Samen behalen ze 35 zetels en dat zou genoeg moeten zijn om Netanyahu van de troon te stoten. Echter, na de verkiezingen zullen nog wel genoeg coalitiepartners moeten vinden. Alle andere partijen, zowel aan de linker als aan de rechter zijde van het politieke spectrum, schommelen momenteel rond de vijf zetels. Een nieuwe regering zou, of het premierschap straks door het duo of door Netanyahu wordt ingevuld, hoe dan ook een bont gezelschap worden.

Allianties
Om zijn draagvlak te verbreden zoekt Gantz het in de militaire hoek. Zo heeft hij de vroegere stafchef Gabi Ashkenaz van het Israëlische leger bereid gevonden om zich bij zijn partij te voegen. Ook oud-minister Moshe Yaalon van Defensie is al bij Gantz aan boord. Hij heeft daarvoor de Likud-partij van Netanyahu verlaten. Die laatste probeert aan de rechterkant partijen voor zich te winnen en allianties te smeden. De Likud-leider deed onlangs een oproep aan rechtse partijen om samen te werken zodat rechts beleid ook na de verkiezingen van 9 april mogelijk blijft. Vooralsnog heeft zijn oproep weinig effect gehad. Mogelijk willen kleine religieuze en nationalistische rechtse partijen niet geassocieerd worden met de premier, bij wie een Justitieel onderzoek boven het hoofd hangt vanwege een aantal corruptieschandalen.

Nieuw Rechts en Arbeidspartij
Tot de mogelijke rechtse bondgenoten van Netanyahu behoort het duo Ayelet Shaked en Naftali Bennett. Onlangs hebben zij hun oude partij Het Joodse Huis verlaten en de nieuwe rechts-nationalistische partij Nieuw Rechts opgericht. Deze actie, die werd gezien als een strategische meesterzet, pakt vooralsnog minder goed uit dan gehoopt. In de peilingen behalen de twee momenteel rond de drie zetels. Mogelijk kan dit nog veranderen, want de weg naar 9 april is immers nog lang. Tot slot is er nog de Arbeidspartij van Avi Gabbay. Wat opvalt is dat zijn partij een van de weinige is met een doorwrocht verkiezingsprogramma en een onderbouwde toekomstvisie. De campagne van de andere partijen lijken vooral om personen en lijsttrekkers te draaien. Het ziet er naar uit dat Israël na een decennium van ‘Netanyahu’ beslissende verkiezingen tegemoet gaat.

Benny Gantz

Yair Lapid