Getuigenis Tobias Schiff opnieuw uitgegeven

Tobias Schiff
publiciteitsfoto

Schaakkampioen, chansonnier, acteur, moppentapper, diamantair, autofreak: Tobias Schiff was het allemaal. Maar hij is vooral bekend geworden omdat hij als tiener acht concentratiekampen overleefde.

Over deze ‘helletocht’ van 33 maanden die hem onder andere door de kampen Trzebinia, Auschwitz-Birkenau, Buna-Monowitz, Dora en Bergen-Belsen voerde, schreef hij het boek ‘Terug op de plaats die ik nooit heb verlaten’ dat in 1997 werd uitgegeven. Het oogstte veel lof, ook om zijn literaire kwaliteit. Arnon Grunberg schreef onlangs in het voorwoord bij de heruitgave: ‘Levi, Borowski, Arnoni, Kertész, Améry, om maar vijf schrijvers van kampliteratuur te noemen, zijn niet alleen ooggetuigen, ze zijn ook goede, nee, uitstekende schrijvers. En aan dat rijtje voeg ik toe: Tobias Schiff.’

Schiff overleed in 1999. Hij placht te zeggen dat hij de gruwelen overleefde door ‘een combinatie van stom geluk en duizend toevalligheden.’ Zijn enige verdienste bestond er naar eigen zeggen in dat hij het toeval een handje heeft geholpen. Maar hij had ook lef, charme en een perfecte kennis van het Duits, wat hem uitstekend van pas kwam. En levenslust, een eigenschap die hij na de oorlog op zijn kinderen heeft overgedragen.

Hij vertelde over zijn boek: “Men zou het als een zelfkwelling kunnen ervaren dat ik af en toe eens terugga naar Auschwitz-Birkenau, maar dat is het niet. Daar is de as, daar is het graf van vader, moeder, zus en van een hondertal familieleden. En het is een soort bevrijding: ik ga terug naar een plaats waar ik gewoond heb, als ik tenminste het woord “wonen” daarvoor mag gebruiken. Ik ga bewust terug, het is een deel van mijn leven, en eigenlijk ben ik daar zelfs nooit weggeweest.”

Het boek is actueler dan ooit, zeggen zijn dochters Anny en Isabelle Schiff: ‘Rechts-extremisme en antisemitisme steken weer de kop op: vader zou zich in zijn graf omdraaien.’

Over Schiff is ook een korte documentaire gemaakt, ‘Monsieur S.’

Categorie:

Home » Cultuur » Boeken » Getuigenis Tobias Schiff opnieuw uitgegeven