Het Groot Dictee – column Ya’akov Almor

Toen hij zaterdag naar het radioprogramma Taalstraat luisterde, deed columnist Ya’akov Almor mee aan het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Het was voor het eerst dat hij dit deed. Bijzonder feit: Almor schreef mee vanuit Israël. Hoeveel foutjes had hij? En hoe is het momenteel verder in Israël?

Zo vaak ik maar kan luister ik op zaterdagochtend vanuit Israël naar mijn favoriete radioshow: De Taalstaat – of later in de week naar de opname. Het is, zoals hieronder wel zal blijken, vooral een escapistiche exercitie. Zaterdag deed ik thuis in Mitzpe Ramon, zittend aan mijn keukentafel, mee aan Het Groot Dictee 2024 in het programma. Mijn tablet en boombox stonden op tafel, en na me rot gezocht hebben naar een schrijfblok, vond ik gelukkig een conferentiemap met een paar vellen gelijnd schrijfpapier.

Je voelt hem al aankomen: ik heb al lang, heel lang niet meer gedurende in één keer snel zoveel vellen met de hand volgeschreven. Mijn hand stokte soms, schoot dan weer uit. Duidelijk werd dat mijn handschrift niet zo vloeiend liep als tientallen jaren terug, toen ik wekelijks lange brieven op pende voor mijn familieleden en vrienden in Nederland.

Ritmeester

Ik hoorde tijdens de uitzending dat ik niet de enige was die vanuit het momenteel niet-zo-Heilige Land aan Het Groot Dictee meedeed. Frits Spits, alias Ritmeester – een Joodse jongen uit Eindhoven – vermeldde dat ook een zekere Yvonne uit Israël meeschreef. Maar bovenal: wat mooi dat zo’n traditie in Nederland op prime time wordt uitgezonden. En wat fijn dat Nederlanders hier zo onbekommerd mee bezig kunnen te zijn.

In het uur vóór de Taalstaat luisterde ik naar het weekjournaal op Reshet Bet – onze evenknie van Radio 1. Het verslag over de Jodenjacht in Amsterdam werd regelmatig onderbroken met live reportages over de tientallen raketten die Hezbollah deze morgen op noord- en centraal Israël afvuurde. En de slachtoffers werden genoemd die de laatste dagen zijn gevallen onder de bevolking in Galilea – moslim, christelijk en Joods.

Begrafenissen

Vorige week hebben we op – ook op prime time – eindeloos begrafenissen op het televisiescherm zien langskomen. Het ging om ter aarde stellingen van soldaten, jonge jongens en reservisten, goede burgervaders die huis en haard achter zich hebben gelaten. Om maar niet te spreken van de doden die in Gaza en Zuid-Libanon vielen, waar de terroristen van Hamas en Hezbollah bij schermutselingen en aanvallen hun eigen mensen, de lokale bevolking, zonder pardon blijven gebruiken als menselijk schild.

Schuilen

Gelukkig kon ik hier in het diepe zuiden van Israël tijdens Het Groote Dictee der Nederlandse Taal rustig blijven zitten. Dat zou niet het geval zijn geweest indien ik nog steeds in het midden of het noorden van het land zou hebben gewoond. Daar leven honderdduizenden mensen, waaronder de eerder genoemde Yvonne, die de ‘safe rooms’, schuilkelders of manshoge betonnen rioolbuizen worden ingejaagd ter bescherming tegen de brokstukken van Hezbollah-raketten die neerdalen nadat het Iron Dome afweergeschut ze heeft onderschept.

Verbeet

Niettemin, ik vond het geweldig om voor het eerst aan het dictee mee te doen. Graag had ik tussentijds een kleine pauze gezien zodat ik een kop koffie had kunnen maken. Oud-Tweede Kamervoorzitter Gerdi Verbeet las het geheel ook wel erg snel voor. Ik kreeg zoals genoemd al gauw kramp in mijn schrijfhand. Maar wat echt telt, is het aantal taalfouten dat ik heb gemaakt. Het waren er tussen de twintig en dertig. Niet slecht voor een Nederlander die sinds 1982 in Israël woont.