Ierse bestsellerauteur wil geen vertaling nieuw boek in Hebreeuws om Israël

De Ierse schrijfster Sally Rooney wil niet dat haar onlangs gepubliceerde roman ‘Beautiful World, Where Are You?’ (in Nederland verschenen als ‘Prachtige wereld, waar ben je?’) door een Israëlische uitgever wordt uitgegeven. Dat zegt ze nadat eerder bekend was geworden dat ze niet wil dat het in het Hebreeuws wordt vertaald, omdat ze een culturele boycot tegen Israël steunt. Rooney schuift op na kritiek van lezers uit de Joodse wereld en daarbuiten, maar ontkomt waarschijnlijk niet aan een uitgeverij uit Israël omdat alleen daar Hebreeuwse boeken worden gedrukt. In Ierland waait al langer een pro-Palestijnse wind.

Twee eerdere boeken van de Ierse romanschrijfster zijn wel in Israël uitgekomen, maar nu was is er ineens ‘njet’ van Rooney over het Hebreeuws, aldus haar Israëlische uitgever Modan Publishing House tegen de krant Haaretz. Nu maakt ze dus eend raai. ‘Het zou voor mij een eer zijn om mijn nieuwste roman in het Hebreeuws te laten vertalen en beschikbaar te maken voor lezers in het Hebreeuws’, schrijft Rooney in een verklaring. ‘Maar voorlopig heb ik ervoor gekozen om deze vertaalrechten niet te verkopen aan een in Israël gevestigde uitgeverij’. Het punt is dat alleen in Israël boeken in het Hebreeuws worden gedrukt. Daar geeft vooralsnog de Ierse geen antwoord op.

In juli, kort na de laatste oorlog tussen Israël en Hamas, behoorde Rooney tot de duizenden kunstenaars die een brief ondertekenden waarin Israël werd beschuldigd van ‘apartheid’ en die opriep tot een internationaal isolement van het land. De brief riep op tot ‘een einde aan de steun die door de wereldmachten aan Israël en zijn leger wordt verleend; met name de Verenigde Staten’, en voor regeringen om handels-, economische en culturele betrekkingen te verbreken’. Rooney is niet de eerste prominente auteur die weigert een boek in het Hebreeuws te publiceren. In 2012 maakte Alice Walker, die ook een aanhanger is van BDS, dezelfde gang.

Rooney (30) is in haar werken al kritisch op Israël, maar toch is dat niet genoeg, zo blijkt nu. Haar personages zijn over het algemeen links georiënteerd en haar boeken zijn in die context Israël-kritisch. In haar vorige werk ‘Normal People’ wonen de hoofdpersonen een protest bij tegen Israël tijdens de Gaza-oorlog van 2014. En in Rooney’s debuutroman, ‘Conversations with Friends’, vertelt een personage over hoe relaties over macht gaan en dat mensen zich in plaats daarvan concentreren op ‘vriendelijkheid’. Ze zegt dan: “Ik bedoel, dit is een kwestie in het publieke debat. We vragen ons af: is Israël ‘mooier’ dan Palestina.” Rooney heeft het ook over ‘schrijven met Marxisme’.

In Ierland waait al langer een pro-Palestijnse wind. Zo heeft de anti-Israëlbeweging Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS) stevig voet aan de grond gekregen. In het parlement zijn wetten en moties aangenomen die het handelen in producten van de West Bank strafbaar stellen, en die Israël veroordelen voor ‘annexatie van Palestijns land’. Organisaties, zoals de Ierse studentenunie, sloten zich formeel bij BDS aan en ook de gemeenteraad van Dublin besloot eens om de hele maand mei de Palestijnse vlag vanaf het stadhuis te laten wapperen. De Ierse acties leveren diplomatieke stekeligheden met Israël op, waarmee een haat-liefdeverhouding is ontstaan. Veel Ieren sympathiseren met de Palestijnen omdat ze hun situatie vergelijken met de Ierse strijd van welkeer tegen de Britten.

Lees ook:
Ierland en Israël op de rand van diplomatieke ruzie
Israël heeft Ierland gewaarschuwd voor verregaande gevolgen als een nieuwe Ierse wet intreedt die de handel in producten van de Westelijke Jordaanoever en de Golan Hoogvlakte strafbaar stelt. De Ierse ambassadeur in Tel Aviv moest zich vrijdag in Jeruzalem verantwoorden op het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken. De wet is goedgekeurd door de Ierse senaat.