Israël wint – column Salomon Bouman
Door diepgaande ontwikkelingen in het Midden-Oosten en daarbuiten verdampt de Palestijnse onafhankelijkheidsdroom. Israël daarentegen heeft de wind in de zeilen, want er zijn geen regionale en geen internationale factoren die de hardnekkige Israëlische nederzettingenpolitiek in bezet Palestijns gebied in de weg staan.
De Verenigde Staten, de enige mogendheid die Israël zou kunnen dwingen het hoofd te buigen voor Palestijnse rechten, heeft besloten zich uit het Midden-Oosten terug te trekken. De Amerikaanse politieke energie is nu afgestemd op een mogelijke confrontatie met China.
Een Amerikaans vredesplan voor de oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict blijkt niet meer dan een diplomatiek schimmenspel te zijn en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken heeft in Caïro vorige week duidelijk gemaakt dat de VS geen heil meer zien in militaire interventies in het Midden-Oosten. Ter staving van dit argument heeft president Trump besloten de kleine Amerikaanse troepenmacht geleidelijk uit Syrië terug te halen. ‘America first’ is de politieke logica van deze Amerikaanse president.
Voor het Midden-Oosten heeft de Amerikaanse aftocht uit dit deel van de wereld grote gevolgen. In het daardoor ontstane machtsvacuüm krijgen Rusland, Turkije en andere kleine spelers vrij spel. Dat terreurbeweging Islamitische Staat (IS) verslagen zou zijn, zoals Trump beweert, is een fabeltje. Naar schatting beschikt deze fanatieke Islamitische Jihad nog over 30.000 strijders in delen van Syrië. Wederopstanding van IS op grote schaal lijkt een historische wetmatigheid te zijn. Zal Rusland de taak van de VS overnemen en samen met Turkije proberen de terugkeer van IS te stoppen?
Naar uitspraken van de Turkse president Erdogan te oordelen zullen de Syrische Koerden de hoogste prijs betalen voor het vertrek van de Amerikanen, vanuit het oogpunt van de Koerden het ‘derde Amerikaanse verraad’. De Amerikaanse troepen in het noorden van Syrië dienden als een buffer tussen het sterke Turkse leger en de Koerden, de bondgenoten van de VS in de strijd tegen IS. Nu de Amerikanen wegtrekken staat het Turkse leger klaar om op grote schaal het ‘Koerdische terrorisme’ te elimineren. (De Koerdische onafhankelijkheidsdroom , in Syrië maar ook in Turkije is een constant gegeven in de confrontatie tussen Turkije en de Koerden aan weerszijden van de grens met Syrië.)
Wat betekent deze nieuwe situatie voor Israël?
Trump beschouwt Israël als de meest stabiele en militair superieure mogendheid in het Midden-Oosten. Geen der landen om Israël heen is in de huidige fase van het Midden-Oosten een bedreiging voor de Joodse staat. In strategisch opzicht is de positie van Israël nooit beter geweest. Leidende Arabische Sunni-staten zoals Saoedi-Arabië, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten en anderen beschouwen Israël als een bondgenoot in de confrontatie met het sjiitische Iran, een machtsstrijd die het karakter heeft van een godsdienstoorlog. Het wegtrekken van de Amerikanen uit het Midden-Oosten geeft nog meer gewicht aan Israël’s militaire macht, gebaseerd op hightech militair materieel van wereldklasse.
In dit voor Israël gunstige politieke strategische klimaat is er vanuit de Arabische wereld, Egypte inbegrepen, geen druk op Israël om concessies te doen aan de Palestijnen. De Palestijnse problematiek speelt geen rol van betekenis in het grote diplomatieke spel in het Midden-Oosten.
Israël heeft de vrije hand om met een wel doordachte nederzettingenpolitiek de Palestijnse onafhankelijkheidsdroom in de kiem te smoren, totdat er wellicht in de toekomst een Israëlisch protectoraat komt over die gebieden die onder bestuur blijven van de Palestijnse Autoriteit in Ramallah.
Ik herinner me hoe Israël na de oorlogen van 1967 en 1973 in een messiaanse roes is gekomen waaruit de nederzettingenpolitiek is voort gekomen. De overwinning in zes dagen in juni 1967 werd als een wonder ervaren in het Joodse land. Dat Israël de oorlog van 1973, de Grote Verzoendag, overleefde toen generaal Moshe Dayan nog vreesde voor het voortbestaan van het Joodse land werd ook als een wonder ervaren en versterkte het messiaanse gevoel. Daaruit is Goesh Emoniem voortgekomen. Dit zogenoemde ‘Verbond der Getrouwen’ gelooft dat het een Joodse historische plicht en recht is om tegen de regeringspolitiek in voldongen feiten in bezet gebied te stichten.
Als ik stel dat de Palestijnen de verliezers van dit historische proces zijn, dan stel ik ook dat wat Israël aangaat ‘de God uit de Thorah heeft gewonnen’. In 1967 werd de Westelijke oever van de Jordaan door Israël veroverd; nu heeft dit gebied zijn historisch naam Judea en Samaria hervonden. Israël’s kinderen weten niet beter dat het zo is en altijd zo is geweest
