Jeroen Krabbé opent expositie in Westerbork over zijn verborgen familieverleden

Acteur en kunstschilder Jeroen Krabbé heeft woensdag een eigen expositie in Herinneringscentrum Kamp Westerbork geopend. Zijn werken die daar hangen gaan over zijn familiegeschiedenis in en rond de bange jaren ’40-’45. Als gastconservator van het museumgedeelte in het herinneringscentrum en hij een interview aan het Dagblad van het Noorden. Een deel van de familiegeschiedenis lag in een koffer onder een bed. Krabbé: “Het werd niet verborgen gehouden, maar het was gewoon te groot.”

Hongerwinter

Als kind had Jeroen Krabbé, geboren in de hongerwinter van 1944, de koffer die onder het bed van zijn moeder Margreet Reiss stond al eens stiekem geopend. „Ik was acht of negen jaar denk ik. Ik schrok ervan. Er zaten Jodensterren in, briefjes van haar zusje Els vanuit Westerbork, een bordje met ‘Verboden voor Joden’, zeker ergens van straat gepikt. Maar ook een aantal lugubere foto’s. Ik heb hem snel weer dicht gedaan.”

Confrontatie

Pas op latere leeftijd is de acteur de confrontatie met zijn verleden écht aangegaan. “Joden die in de loop van 1945 terugkwamen werden niet geloofd en slecht behandeld. De jaarlijkse herdenking ging toen nog niet over die 102.000 vermoorde Joden. Een boek met familiefoto’s dat ik eens van mijn moeder kreeg voor mijn verjaardag, durfde ik pas na haar dood – ze werd 88 – in te kijken. Ik wist wat het betekende, maar erover praten was verdriet.”

Tante Mary

Zijn Joodse moeder Greet kon de oorlog overleven omdat zij getrouwd was met de niet-Joodse kunstenaar Maarten Krabbé. Van haar familie overleefde slechts een nichtje, ‘tante Mary’. Krabbé tegen de krant: “Zij was één van de slechts achttien overlevenden van Sobibor. Op advies van haar huisarts is ze haar verhaal gaan opschrijven. Maar erover praten deed ook zij niet.”

Ster op toneeljas

Niet alleen zijn werken, maar ook andere objecten en foto’s van Krabbé en het thema zijn in Westerbork te zien. Zo is er een foto van hem uit 1985, toen hij een toneelbewerking van het Dagboek van Anne Frank regisseerde. “Met Jip Wijngaarden als Anne en ik als haar vader Otto Frank. De ster op mijn toneeljas was de echte Jodenster van mijn moeder. Ik heb hem er zelf opgenaaid. Dat was voor mij een belangrijk symbool.”

Een hert

Toen hij zijn film ‘De Ontdekking van de hemel’ (2001) aan het opnemen was in Auschwitz, vond er iets bijzonders plaats. “Toen ben ik bewust even heel alleen, zonder de filmploeg, achtergebleven. Daar kwam uit het bos – een schuldig bos waar mensen zijn vermoord – ineens een hert tevoorschijn dat stokstijf bleef staan en me minutenlang aankeek. Op dat moment wist ik: ik moet nu iets met mijn verleden gaan doen. Ik moet het schilderen.”

Lees ook:
Jeroen Krabbé wil dat zijn schilderijen permanent in het Holocaustmuseum komen
Acteur en kunstenaar Jeroen Krabbé sorteert alvast voor op de permanente expositie van het Nationaal Holocaust Museum (NHM). Het om de schilderijen die hij maakte over zijn in de oorlog vermoorde grootvader Abraham Reiss, die in 2016 al in het tijdelijke Holocaustmuseum te zien waren. Krabbé wil deze doeken schenken aan het museum, maar dan moeten ze er wel een vaste plek krijgen.