Jerry Springer (79) was kampioen in tabloid-sensatie-tv – in memoriam

Jerry Springer, oud-politicus en -talkshowhost, is niet meer. Hij overleed donderdag thuis in Chicago na een kort ziekbed op 79-jarige leeftijd. Springer werd in de jaren negentig bekend met zijn Jerry Springer Show, een dagelijkse talkshow waarin de gasten elkaar soms letterlijk in de haren vlogen. Na een kortstondige politieke carriere ging hij deze tv-show presenteren, die met de jaren steeds meer sensatie en absurditeiten herbergde. Springer was een kind van Joodse vluchtelingen en kwam altijd voor zijn Joodse achtergrond uit.

Metrostation

Gerald Norman Springer werd geboren op 13 februari 1944 uit Duits-Joodse ouders die naar Groot-Brittannië waren gevlucht. Hij zag het levenslicht in het Londense metrostation Highgate. De geboorte vind plaats terwijl de stad door Duitse vliegtuigen werd gebombardeerd. De kleine Springer kwam er zonder kleerscheuren van af en groeide op in de Londense wijk East Finchley. Zijn ouders waren Duits-Joodse vluchtelingen die hun woonplaats Landsberg an der Warthe – thans de Poolse plaats Gorzów Wielkopolski – waren ontvlucht voor de nazi’s.

John F. Kennedy

In januari 1949, toen Springer vier jaar oud was, emigreerde zijn familie naar New York. Hij ging naar de nabijgelegen Forest Hills High School. Een van zijn vroegste herinneringen aan een gebeurtenis in het nieuws vond plaats toen hij twaalf jaar oud was. Op de Democratische Conventie van 1956 zag hij de senator John F. Kennedy optreden. Dat maakte indruk op hem en mede daarop zou hij later besluiten ook de politiek in te gaan. Later ging hij politicologie en rechten studeren. Hij werd lid van de Democratische partij en ging gaandeweg voor Robert F. Kennedy werken als adviseur.

Cincinnati

In 1970 stelde Springer zich kandidaat voor een zetel in het Congres, maar hij slaagde er niet in de zittende Republikein te verslaan. Een jaar later werd hij verkozen in de gemeenteraad van Cincinnati. Hij kwam als raadslid in opspraak omdat hij een prostituee had bezocht en moest in 1974 zijn zetel opgeven, waarna hij een jaar later een come back maakte en in 1977 door de raad werd gekozen als burgemeester. Hij zou die positie een jaar bekleden. In 1982 deed Springer tevergeefs een gooi naar de Democratische nominatie voor het gouverneurschap van Ohio.

Televisiecarriere

Na vanuit zijn studietijd en daarna jarenlange ervaring te hebben opgedaan met radio maken, maakte Springer in de jaren tachtig de overstap naar televisie. Vanaf 1991 ging hij zijn eigen talkshow presenteren: de Jerry Springer Show. Net als in andere dagelijkse shows zoals die van Oprah Winfrey, Phil Donahue en Geraldo Rivera kwamen gasten met lief en leed langs. Echter, bij Jerry Springer bleek algauw dat het soort gasten bepalend was voor zijn kijkcijfers. Ook de zogenoemde ‘final thought’, waarin de presentator aan het einde van iedere aflevering zijn eigen visie uitspreekt en conclusie trekt, werd gewaardeerd door kijkers.

‘Hoe absurder, hoe beter’

Springer trok een nieuwe producent aan, Richard Dominick, met wie hij het format van de show in 1994 drastisch veranderde. Het programma werd alsmaar succesvoller naar mate het zich ging richten op een tabloid-sensatievorm. Gewone mensen betraden de bühne en werden geconfronteerd met overspel, homoseksualiteit, transseksualiteit, prostitutie, travestie, extreme groeperingen en pandere controversiële situaties van een echtgenoot of naast familielid. Daaruit ontstond dan weer bonje, vaak met geschreeuw in de scripts of geweld op het podium. Ook viel op dat het geregeld zuidelijke Amerikanen waren die op het podium zaten. De show kreeg hoge kijkcijfers en veel aandacht. In 1998 keken in de steden meer mensen naar Springer an naar Oprah Winfrey.

Bekende Amerikaan

De Jerry Springer Show hield in 2018 na 27 seizoenen op te bestaan. De formule was uitgewerkt en ook waren er al genoeg spin offs geweest, zoals een podcast. Hij begon daarna met een show vanuit de rechtszaal: Judge Jerry. Helaas werd dat programma een minder groot succes als zijn eerdere talkshow. Daarnaast grossierde Springer door de jaren heen met gastoptredens in tv-shows en -series. Hij was mettertijd een bekende Amerikaan geworden.

Kindertransport

In 2008 speurde Springer naar het lot van zijn familieleden in het BBC-programma ‘Who Do You Think You Are?’ Hij barstte in tranen uit op het treinstation van Chelmno, vanwaar zijn grootmoeder van moederskant de dood in werd gestuurd. In 2015 bezocht Springer Londen om een ​​Brits Holocaust-vluchtelingenproject te steunen dat het archief bewaart. De groep hielp in de jaren dertig en veertig tienduizenden Europese Joden naar Groot-Brittannië te vluchten – onder wie duizenden kinderen als onderdeel van het Kindertransport en de ouders van Springer.

Dood

Bij Springer werd alvleesklierkanker geconstateerd. Hij overleed na een kort ziekbed op 97-jarige leeftijd in Chicago. Na zijn dood merkte The Guardian dat hij ‘de man was die de Amerikaanse televisie ten goede en ten kwade veranderde’. Hij stond bekend als ‘een cruciale persoonlijkheid in de populariteit van tabloid-televisieprogramma’s’.