Tentoonstelling en boek over Joden Eibergen

Dit weekend wordt in Eibergen een tentoonstelling geopend en een boek gepresenteerd over de Joden van Eibergen. De basis daarvoor is gelegd door dorpsbewoner Bert Smeenk die informatie heeft vastgelegd over alle 52 Joodse graven in Eibergen.

Smeenk verzamelde informatie over de Joodse graven in Eibergen. Samen met onder meer een professionele fotograaf en iemand die de Hebreeuwse teksten op de stenen voor hem heeft vertaald, documenteerde hij alles.

Vroeger woonden er meerdere Joodse gezinnen in het dorp, maar inmiddels zijn alle Joden weg uit Eibergen. Ze liggen op de Joodse begraafplaats begraven of zijn verhuisd, bijvoorbeeld naar Israël. Maar ook veel Eibergse Joden zijn in de oorlog vermoord.

Smeenk is zelf niet Joods, maar vindt de geschiedenis zeer boeiend: “Mijn vader nam mij vroeger mee naar de begraafplaats en vertelde veel verhalen over de Joden in het dorp. Ik vind het intrigerend en wil die verhalen opschrijven voor de toekomst,” legt hij uit.

Voor zijn boek heeft de inwoner van Eibergen ook veel contact gehad met Bep Dormits. Deze 88-jarige Joodse vrouw woont inmiddels al jaren in Arnhem, maar groeide op in Eibergen. Er woonde destijds veel familie van Dormits in het dorp. Maar in de oorlog kwamen eerst haar opa en oma om bij een bombardement en later werden haar vader en broertje omgebracht in het concentratiekamp in Sobibor. Bep bleef alleen achter met haar moeder.

Smeenk wil niet alleen de oorlogsjaren belichten in zijn verhalen over de Joodse geschiedenis, maar ook de andere, soms ‘kleine’ dingen. “Waar woonde mijn opa. Wat deed hij? Over de oorlog is al zoveel geschreven, ik wil iets toevoegen.”

Bep Dormits is blij met de naslagwerken van Smeenk: “Ja dat is geweldig. Zo wordt het niet vergeten. Want het heeft allemaal een grote impact gehad op mijn leven.” En Smeenk is met zijn boek over de begraafplaats nog lang niet klaar. “Nee ik hoop dat er nog veel meer verhalen volgen…”

Bron: Omroep Gelderland