Joodse familie krijgt schilderijen terug van Centraal Museum en Frans Hals Museum

wiki
wiki

Het Centraal Museum in Utrecht en het Frans Hals Museum in Haarlem hebben twee schilderijen moeten teruggeven aan een Joodse familie. Het gaat om de erven van de rechtmatige eigenaar, Jacob Lierens (1877-1949). De musea volgen het advies van de Restitutiecommissie die is ingesteld door de Nederlandse Museumvereniging. Musea en overheden hebben eerder beloofd om het advies van de commissie uit te voeren. De Joodse familie Lierens is opgelucht en blij dat de doeken weer terugkomen. De Restitutiecommissie heeft het juiste besluit genomen, zo vinden ze.

Het gaat om ‘Pronkstilleven’ van Jan Davidsz de Heem uit het Centraal Museum en ‘Banket met musici en sjoelbakspelers in een interieur’ van Dirck Hals en Dirck van Delen uit het Frans Hals Museum. Beide musea hadden de werken al decennia in bruikleen van de Nederlandse staat. “We wisten dat het kon gebeuren en zijn blij dat we zo lang voor het schilderij hebben mogen zorgen. Het is een werk van hoge kwaliteit,” aldus een persvoorlichter van het Centraal Museum tegen dagblad Trouw. “Het is natuurlijk jammer dat we het nu kwijtraken. Maar we zijn ook blij dat we het hebben kunnen tonen,” aldus de de voorlichter van het Frans Hals Museum.

Oorspronkelijk waren de doeken in het bezit van de Joodse zakenman en kunstverzamelaar Jacob Lierens. In de Tweede Wereldoorlog werd hij gedwongen om zijn bezittingen te verkopen zodat hij kon onderduiken. Hij heeft de stukken zelf te koop laten aanbieden, maar de Restitutiecommissie beschouwt verkoop wegens de oorlogsomstandigheden als een onvrijwillige verkoop. Ondanks dat er geen sprake is van roof moeten de kunstvoorwerpen toch teruggegeven worden aan de erven. Beide werken kwamen in 1941 in het bezit van Hans Posse, de Duitse leider van de organisatie die in opdracht van Adolf Hitler kunst verzamelde voor het nieuwe Führermuseum in Linz. Na de oorlog gingen de doeken naar de Nederlandse overheid die het in bruikleen gaf aan de musea.

Die tijd van bruikleen is nu voorbij. “De Restitutiecommissie hanteert nu de regel dat het in de oorlog gaat om onvrijwillige verkoop, tenzij er aanwijzingen zijn voor vrijwillige verkoop,” aldus advocaat Gert Jan van den Bergh in Trouw. Hij staat de familie Lierens bij en zegt erg tevreden te zijn met de uitspraak. Hij vindt het een stap in de goede richting dat deze keer niet in het belang van het museum is gehandeld maar in dat van de erfgenamen. Vorig jaar mocht het Kandinsky’s schilderij ‘Bild mit Häusern’ in het Stedelijk Museum blijven hangen, omdat het museum een groter belang bij het werk had dan de erfgenamen van de oorspronkelijke eigenaren. “Via de achterdeur van de belangenafweging werd het Joodse families zo weer moeilijk gemaakt om hun recht te halen,” aldus Van den Bergh.

Categorie: |

Home » Nieuws » Joodse familie krijgt schilderijen terug van Centraal Museum en Frans Hals Museum