Kabinet: ‘Geen sprake van apartheid in Israël en Palestijnse gebieden’

In zowel Israël als de Palestijnse gebieden is geen sprake van ‘apartheid’. Dat stelt het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer. De aanleiding voor de brief was het rapport van Amnesty International waarin wordt gesteld dat er sprake zou zijn van apartheid in Israël en de betwiste gebieden. En Sylvana Simons van BIJ1 had vragen daarover gesteld aan minister Wopke Hoekstra (CDA) van Buitenlandse Zaken. ‘Apartheid is een specifieke juridische term en een ernstig internationaal misdrijf, en het is aan een rechter om te oordelen of hiervan sprake is’, aldus Hoekstra in de brief van vrijdag.

In haar rapport beschuldigt Amnesty Israël van mensenrechtenschendingen tegen Palestijnen en Arabische Israëliërs – in alle gebieden die onder effectieve Israëlische controle staan. Volgens de organisatie moet het worden benoemd als ‘apartheid’, zoals het systeem in het Zuid-Afrika van voor 1994. Volgens Amnesty legt de Israëlische overheid dit systeem op en wordt
het als zodanig gehandhaafd. De organisatie maakt geen onderscheid tussen de situatie in de betwiste gebieden en in Israël zelf, waar andere mensenrechtenorganisaties dat eerder wel deden.

Het kabinet Rutte IV gaat niet mee in de lezing van Amnesty en weerspreekt het apartheid-narratief, zo blijkt uit Hoekstra’s Kamerbrief. Het kabinet plaatst ook kanttekeningen bij de methodologie van het Amnesty-rapport. ‘De premisse van het rapport is dat Israël ‘apartheid’ oplegt in alle gebieden waar Israël effectief gezag uitoefent, terwijl de feitelijke en juridische situaties in die gebieden van elkaar verschillen’, aldus Hoekstra. De minister benadrukt dat Israël momenteel wordt geregeerd door acht verschillende partijen ‘van religieus rechts tot seculier links en Arabisch-islamistisch’. Ook stelt hij dat de Verenigder Arabische Lijst een cruciale rol speelde bij het formeren van dit kabinet en dat de stemmen van de kiezers die op die partij hebben gestemd, worden gehoord.

Uit de Kamer brief: ‘Het kabinet onderstreept dat Israël – in tegenstelling tot veel andere landen in de regio – een pluriforme democratische rechtsstaat is met een veelzijdige en krachtige volksvertegenwoordiging, die alle gemeenschappen en etniciteiten binnen de Israëlische maatschappij weerspiegelt. Het land wordt gekenmerkt door onafhankelijk opererende en mondige media, die zich richten op diverse groepen binnen de Israëlische maatschappij – inclusief de Arabische gemeenschap’. Wel maakt het kabinet zich zorgen over een aangenomen wet uit 2018 die bepaald dat Israël een natiestaat voor het Joodse volk is. Daarin worden andere groepen niet genoemd.

De strekking van Amnesty, dat Israël ‘apartheid’ zou toepassen, gaat volgens het kabinet veel te ver. ‘Apartheid is een specifieke juridische term en een ernstig internationaal misdrijf, en het is aan een rechter om te oordelen of hiervan sprake is. In het licht van voorgaande, wijst het kabinet tevens de aanbevelingen die Amnesty in het rapport doet, van de hand’, schrijft Hoekstra aan de Kamer. Verder stelt hij dan andere landen zoals Duitsland, Groot-Brittannië en Amerika op dezelfde lijn zitten als Nederland. Het als Londen en Berlijn vindt het kabinet dat de kwalificatie ‘apartheid’ niet bijdraagt aan een oplossing van het conflict en het tot stand brengen van een tweestatenoplossing.

Lees ook:
‘Beschuldiging Amnesty over Israël-apartheidsstaat is ongegrond’
De aantijgingen van Amnesty International dat Israël een apartheidsstaat zou zijn, zijn ongegrond. Dit stellen de Israëlische regering en ook het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) in Nederland. Amnesty bracht dinsdag een rapport uit waarin het sprak over ‘apartheid’ waar het gaat om het Israëlische beleid inzake het conflict met de Palestijnen. Apartheid kwam voor in het Zuid-Afrika van voor 1994 en kun je niet leggen op Israël, aldus de autoriteiten en het CIDI.