Laren krijgt monument Joodse kinderen
In Laren wordt een monument geplaatst voor de 48 Joodse kinderen van de Berg-Stichting die tijdens de bange jaren ’40-’45 werden afgevoerd en vermoord. Het gedenkteken is een initiatief van de Larense documentairemaakster Ineke Hilhorst. Binnen nog geen half jaar was het benodigde bedrag voor het project, ruim 70.000 euro, opgehaald. Op donderdag 20 april zal aan de Langsakker te Laren, op de plek waar vroeger de Berg-Stichting stond, een cortenstalen beeld van 3,40 meter hoog door twee nabestaanden worden onthuld. Het gedenkteken komt tegenover de middelbare school Laar & Berg.
Het kunstwerk is ontworpen door kunstenaar Lon Pennock. ‘Bij het monument worden de namen van de vermoorde kinderen op een plaquette geschreven zodat zij nooit zullen worden vergeten en om de jeugd van nu te informeren over de afschuwelijke gevolgen van de Holocaust’, zo luidt het in een persbericht. Met de onthulling verschijnt het boek ‘De slag om de Berg-Stichting’, geschreven door Hilhorst zelf, de historicus Teun Koetsier en de Larense burgemeester Elbert Roest (D66). Het boek bevat het verhaal van de Berg-Stichting. De gelden om het monument mogelijk te maken zijn vooral geschonken door fondsen en particulieren, en komen uit opbrengsten van evenementen die door de plaatselijke bevolking zijn georganiseerd.
Van 1911 tot 1965 was in het elitedorp, op de plaats waar nu de scholengemeenschap Laar & Berg staat, de Berg-Stichting gevestigd. Voor de oorlog was het een instelling voor uit huis geplaatste Joodse kinderen. Na de oorlog was het een tehuis voor Joodse weeskinderen. Van de 106 Joodse jongens en meisjes van vier tot 21 jaar die hier vanaf het begin van de oorlog woonden, hebben er maar zestig de oorlog overleefd. Zeker 48 kinderen en 4 stafleden zijn vermoord in Auschwitz en Sobibor.
Degenen die het overleefd hebben, hadden dit vooral te danken aan het moedige verzet van het niet-Joodse directeur Jan Reitsema. Het plantsoen aan de Langsakker waar het monument komt te staan, krijgt zijn naam. Hij redde in de Tweede Wereldoorlog tientallen Joodse kinderen. De Berg-Stichting ving na de oorlog vooral Joodse weeskinderen op en Reitsema bleef directeur tot 1960. Hij ontving de Yad Vashem-onderscheiding voor zijn hulp aan deze jonge Joodse burgers. Hij overleed in 1968.
