Lodewijk Asscher: ‘met cartoon Collignon is grens bereikt’

Oud-PvdA-voorman en ex-vice-premier Lodewijk Asscher verafschuwt de tekening die cartoonist Jos Collignon op donderdag in de Volkskrant plaatste. De tekening suggereerst dat Joden antisemitisme zelf verzinnen als onderdeel van de zogenaamde ‘lange arm van Israël’. Dat uitgerekend op de dag van de Kristallnachtherdenking zo’n cartoon wordt geplaatst, maakt voor Asscher duidelijk dat er een grens is bereikt.

De cartoon viel donderdagochtend bij de abonnees van de Volkskrant op de mat. Ook bij Asscher, die de krant al jaren trouw leest. Hij schrok bij het zien van de tekening van Collignon, die eerder over de schreef ging met volgens velen antisemitisch uitziende tekeningen. Asscher pikte het niet langer, klom in de pen en stuur de een opiniestuk naar zijn vaste krant.

Naar Portugal

In zijn ingezonden brief staat hij stil bij zijn eigen beleving in de dagen en weken na de terreuraanval van Hamas van 7 oktober, waarbij 1.400 Israëli’s werden vermoord. Asscher: ‘Vorige week hoorde ik een zoon tegen zijn vader zeggen dat hij overwoog om een huisje in Portugal te kopen om naartoe te kunnen met zijn gezin. Zijn vader antwoordde, ondanks alles, Israël nog steeds de veiligste plek te vinden. ‘Maar wat nou als je er niet kan komen?’, antwoordde zijn zoon, met wie ik als kind samen in een voetbalelftal speelde. ‘Als er niet meer op Israël gevlogen kan worden door een boycot. Of als we weer te laat zijn, net als voor de oorlog?’

Asscher wil in ieder geval niet ten prooi vallen aan de oude angst. ‘Maar als mijn krant, de Volkskrant, op de dag van de herdenking van de Kristallnacht een spotprent plaatst met de boodschap dat de Joden het antisemitisme zelf verzinnen als onderdeel van de zogenaamde ‘lange arm’ van Israël, dan is een grens bereikt’, schrijft hij. ‘Het is al moeilijk genoeg voor alle goedwillenden om zowel Hamas te veroordelen, als vast te houden aan beginselen van humanitair recht, solidair te zijn met de burgerbevolking in Gaza en de gemoederen te bedaren hier in Nederland’.

Wat we niet kunnen gebruiken in Nederland, aldus Asscher, is  de boodschap dat de kleine Joodse minderheid in Nederland en elders de bedreigingen, het schelden, de onlinehaat zelf verzint. Dat zij vereenzelvigd worden met de Israëlische regering. Het is een variant op de uitspraak van Johan Derksen dat ‘die Joden het er zelf een beetje naar gemaakt hebben’. Hij besluit: ‘Door dit soort incidenten en opvattingen is het gesprek over ‘waar moeten we naartoe’ plotseling teruggekeerd aan veel keukentafels. Het zou dus fijn zijn als een ferm tegengeluid mag klinken: geen Jodenhaat in Nederland. Nooit meer is nu’.