Mansour en de zeven dwergen – column Ya’akov Almor
Van onze talrijke familiebezoeken aan Nederland, springen bij mijn – inmiddels volwassen – kinderen de herinneringen aan de Efteling boven alles uit. Dat is grappig, want menigeen Israeli waarmee je over zijn bezoek aan Nederland praat, zal op een bepaald moment de Efteling noemen als diens kinderens hoogtepunt. Papier hier, Sneeuwwitje en de zeven dwergen, het Sprookjesbos en de door Duizend-en-een-Nacht geïnspireerde Fata Morgana-boottocht, worden dan vaak genoemd.
Helaas waren de verkiezingen in Israël van de afgelopen week alles behalve een sprookje, veel eerder een nachtmerrie. Afgelopen donderdagavond werden de einduitslagen bekend gemaakt. De Likud-partij van premier Netanyahu is met dertig zetels als de grootste partij uit deze verkiezingsronde gekomen. De grote overwinnaar zou je denken, niet? Zeker wanneer de tweede grootste partij, Yesh Atid, slechts zeventien zetels behaaldde. Maar niets is minder waar.
In de verkiezingscampagne ging het maar weinig over inhoud. Netanyahu werd afgeschilderd als een tovenaar die overal mee weg leek te komen, net als de slechte koningin die door steeds in haar toverdoos te duiken, de eeuwige jeugd – en de macht – bleef hebben. Het is een echte nachtmerrie omdat, wie goed naar het plaatje kijkt, ziet dat ook hier in Israël de parlementaire versplintering groot is. Bovendien bleek, net als in Nederland, dat de gurus die voor de verkiezingen ons met eindeloze peilingen vermoeiden, de plank flink misgeslagen hadden.
Niemand had kunnen voorspellen dat Blauw-Wit en de Arbeiderspartij het zo goed zouden doen. In tegenstelling tot wat de peilingen zeiden, kwamen ze aan acht en zeven zetels. En wie had gedacht dat het links-zionistische Meretz met zes zetels ruim over de sloot kon springen? Het anti-Netanyahu-blok telt 57 zetels en het pro-Netanyahu-blok 52. Elf zetels, die van Yamina en de Arabische partij Ra’am, zijn momenteel ‘neutraal’. Wat dat betreft kan deze kwade droom door de verkiezingsuitslag misschien toch in een sprookje veranderen.
Is er uitzicht op een nieuwe, stabiele regering op brede basis, die ons land de volgende vier jaren kan besturen? Op die vraag is het antwoord, helaas, een welluidend nee.
Is er uitzicht op een nieuwe regering, een minderheidsregering weliswaar, die kan voorkomen dat we het bij de volgende verkiezingen wederom zal gaan over de vraag ‘Voor of tegen Netanyahu? Het antwoord is: mogelijk.
Dat scenario zal voornamelijk afhangen van de zeven dwergen en, jazeker, van Sneeuwwitje! Dit sprookje kan in Israël werkelijkheid worden als de ‘zeven dwergen’ Jair Lapid (Yesh Atid), Benny Ganz (Blauw-Wit), Naftali Bennet (Yamina), Avigdor Lieberman (Israel Ons Thuis), Gideon Sa’ar (Nieuwe Hoop), Nitzan Horowitz (Meretz), en Ayman Odeh (Verenigde Lijst), hun ego’s en meningsverschillen opzij zetten. Maar kunnen ze dat ook?
Deze zeven dwergen, waarvan Ayman Odeh de rol van de mopperende Grumpy zal spelen, zouden eensgezind aan de president kunnen adviseren om Ganz als formateur te benoemen. Hij geniet vertrouwen bij alle partijen uit het anti-Netanyahu-blok. Vervolgens is het aan Abbas Mansour (Ra’am) om te kiezen of hij de rol van Sneeuwwitje wil spelen. Mansour, een overtuigde islamist, heeft zich namelijk nog niet voor of tegen Netanyahu uitgesproken. Door zich als Sneeuwwitje bij de zeven dwergen te voegen kan hij Netanyahu definitief van de troon stoten. Ook Ayman Odeh (Grumpy), in mijn ogen een uitstekende politicus, zou nog wel eens verrassend uit de hoek kunnen komen, al was het maar om niet voor Mansour onder te doen.
Nog voor er sprake is van een Israëlische formatie, kunnen ‘Mansour en de zeven dwergen’ alvast belangrijke stappen ondernemen. Na een nieuwe parlementsvoorzitter te hebben gekozen, kunnen ze een wetsvoorstel indienen en zo bepalen dat een een kandidaat-premier geen lopende rechtszaak aan zijn broek mag hebben. Daarmee zou het ‘spiegeltje, spiegeltje aan de wand’ voor Netanyahu definitief voorbij zijn. Dit scenario zou de weg kunnen openstellen naar een brede, liberale regering, zonder extremisten en ultra-orthodoxen. De onvermijdelijke spil in dit spel, Ra’am-leider Mansour zal aan voor scenario ongetwijfeld een bijzonder hoge prijs in rekening brengen, en eindelijk de vele eerder toegezegde maar nooit toegekende miljarden in de Arabische sector – twintig procent van onze bevolking – binnenhalen.
Voorlopig is dit scenario slechts een schimmering aan de horizon, een ware fata morgana, want hierover zijn de Mansour en de zeven dwergen het nog niet eens. Ook zullen ze er hun emoties en ego’s voor aan de kant moeten zetten. Maar mocht dat alsnog gebeuren, dan kunnen sprookjes eindelijk eens werkelijkheid worden.
Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.
- Likud 30 (Blok Netanyahu)
- Yesh Atid (Er is Toekomst) 17 (Blok anti-Netanyahu)
- Shas 9 (Blok Netanyahu)
- Kachol-Lawan (Blauw-Wit) 8 (Blok anti-Netanyahu)
- Yamina (Rechts) 7 (neutraal)
- Avoda (Arbeiderspartij) 7 (Blok anti-Netanyahu)
- Yisrael Beitenu (Israel Ons Thuis) 7 (Blok anti-Netanyahu)
- Agudat Yisrael 7 (Blok Netanyahu)
- Tikwa Chadasha (Nieuwe Hoop) 6 (Blok anti-Netanyahu)
- Meretz 6 (Blok anti-Netanyahu)
- Verenigde Lijst 6 (Blok anti-Netanyahu)
- Religieuze Zionisten (RZ) 6 (Blok Netanyahu)
- Ra’am (VAL) 4 (neutraal)
