Maurice Swirc wint Brusseprijs 2023 voor boek ‘De Indische Doofpot’

Journalist Maurice Swirc heeft de Brusseprijs 2023 gewonnen voor zijn boek De Indische Doofpot. Waarom Nederlandse oorlogsmisdaden in Indonesië nooit zijn vervolgd. De prijs voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek, een initiatief van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten, werd voor de zestiende keer uitgereikt. De winnaar is zaterdagavond bekendgemaakt in Radio 1-programma Met het Oog op Morgen. Swirc won ook een oorkonde en een geldbedrag van 10.000 euro.

Leerstuk

Hasna El Maroudi, juryvoorzitter: ‘Dit boek voldoet in de breedte aan alle eisen die we aan het beste journalistieke boek van 2022 zouden mogen stellen. Daarbij ziet de jury dat dit boek ook zou kunnen dienen als leerstuk over hoe we omgaan met mensenrechten. Je kunt het wel drie keer lezen en iedere keer weer iets nieuws leren.’ Tijdens zijn onderzoek voor De Groene Amsterdammer stuitte Swirc op documenten met de status ‘zeer geheim’. Er volgde een vijf jaar durend onderzoek en een boek van ruim zeshonderd pagina’s over de Nederlandse oorlogsmisdaden in Indonesië en de manier waarop die geheimgehouden werden.

Maatschappelijke betekenis

‘In een tijd waarin het koloniale verleden van Nederland opnieuw bevraagd wordt, vormt het een belangrijk naslagwerk dat niet alleen uitlegt wat zich heeft afgespeeld, maar vooral ook hoe het allemaal kon gebeuren’, aldus de jury. ‘De auteur laat met zijn boek zien dat het geweld in het Nederlandse optreden in Nederlands-Indië systematisch en “gewoon” was. Het was de cultuur. De maatschappelijke betekenis van dit boek is dan ook groot omdat het nieuwe inzichten biedt. Het boek houdt ons allen een spiegel voor.

Altijd mazzel

Maurice Swirc is jurist en journalist, en heeft een Joodse achtergrond. Hij werd in 1970 geboren in Parijs. Na zijn juridische carriere stapte hij de journalistiek in en schreef hij onder meer over het Jodendom. Tussen 2011 en 2015 was hij hoofdredacteur van het NIW. Hij schreef tevens het boek Altijd mazzel, waarin hij rondreisde langs Joodse gemeenschappen in tien landen wereldwijd. Hij begon zijn reis in Amsterdam en eindigde in New York, waar zijn vader vanaf de jaren tachtig woonde. Ook deed hij onder andere Siberië en Argentinië aan. Hij schreef onder andere voor NRC en De Groene Amsterdammer.

Over de award

De Brusseprijs, de jaarlijkse prijs voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek, is een initiatief van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. De prijs is vernoemd naar de journalist M.J. (Rie) Brusse (1873-1941) die tientallen jaren dagelijks reportages en feuilletons schreef voor onder andere de Nieuwe Rotterdamsche Courant. Veel van zijn reportages werden in boekvorm gebundeld. De jury wisselt jaarlijks. Dit jaar zaten onder meer journalisten Floor Milikowski en Jeroen van Bergeijk in de jury.