‘Meer geld tegen racisme na Schild & Vrienden’

De Belgische premier Charles Michel (MR) heeft extra middelen toegezegd om racisme en antisemitisme te bestrijden. Hij deed dit tijdens een toespraak voor de Joodse gemeenschap. De aanleiding voor zijn uitspraak is de rel rondom Schild & Vrienden (S&V), een identitaire en rechts-conservatieve jongerenbeweging in Vlaanderen die deze week in opspraak kwam. Uit een documentaire van de VRT bleek dat deze club er verborgen rechts-extremistische ideeën en een antisemitisch gedachtegoed op nahoudt. Alles was verborgen zodat de groep met een gematigde toon in de buitenwereld kon treden en kon ‘infiltreren in de elite’, aldus de VRT. Het Belgische OM is een gerechtelijk onderzoek gestart naar S&V. De voorman van S&V spreekt van ‘negatieve framing’.

Toespraak Michel
Premier Michel sprak donderdagavond een zaal vol bezorgde Belgische Joden toe. Hij geeft de Nationale Veiligheidsraad opdracht om de operationele middelen op te voeren in de strijd tegen antisemitisme, racisme en xenofobie. De politicus sprak tijdens het jaarlijkse diner van het Coördinatiecomité van Joodse Organisaties in België (CCOJB). Hij sprak zich in sterke bewoordingen uit over S&V. “Ik heb met afschuw kennis genomen van de reportage over Schild & Vrienden, en hoe Joden, vrouwen, homo’s of migranten worden uitgescholden en vernederd. Dit soort van rassenhaat, seksisme en zelfs Hitler-adoratie is ontoelaatbaar en verwerpelijk,” aldus de premier.

Verontwaardigd of geschokt zijn is volgens Michel onvoldoende. “Zonder uitzondering moet er hard worden opgetreden. Het enige antwoord is: geen straffeloosheid. Iedereen heeft rechten en plichten, maar in een rechtsstaat, in onze rechtsstaat, kan niet alles worden gezegd of gedaan,” zei hij. De Belgische veiligheidsdiensten zijn en moeten alert blijven, ook waar het gaat om rechts-extremisten. “Ik heb besloten om de Nationale Veiligheidsraad de opdracht te geven om de middelen in de strijd tegen antisemitisme, racisme en xenofobie te versterken. De angst moet van kamp wisselen. Dit is tegelijk een oproep aan iedereen voor respect. Respect heeft geen kleur. Er is geen plaats in onze samenleving voor antisemitisme, xenofobie of racisme. Vandaag niet, morgen niet, nooit. Punt aan de lijn.”

Over het onderzoek
In de reportage van het VRT-programma Pano (voorheen Panorama) wordt Dries van Langenhove een half jaar door een onderzoeksjournalist gevolgd. Te zien is hoe S&V zich met ludieke acties manifesteert om haar gedachtegoed – het streven naar een homogeen en zuiver Europa dat gestoeld is op de westerse identiteit – in de praktijk te brengen. De beweging, die zo’n negenhonderd leden telt, groeit en verwerft plekken in studenten- en jongerenraden. De meeste leden zijn universitaire studenten die actief zijn bij corporale studentenverenigingen en die angst hebben voor een multicultureel Europa. Zij willen terug naar de bron en zijn reactionair.

Weerwoord van S&V
S&V valt onder de zogenoemde identitaire beweging, die overal in Europa millennials aanspreekt om ultra-rechtse waarden in de praktijk te brengen. Uit de reportage blijkt echter dat S&V er online een schaduwwereld op nahoudt met een extreem-rechtse visie die gericht is tegen Joden, homo’s, vrouwen, zwarten en moslims. Van Langenhove ontkent in het programma dat dit het geval is, alhoewel de makers hard bewijs hebben, en weerlegt het werk van de VRT (zie ook onder). Een kleine tweehonderd S&V’ers zijn in deze online wereld actief. Volgens Van Langenhove is er sprake van een negatief frame van de VRT over zijn beweging. “We hebben nu, net zoals Vlaams Belang vroeger en N-VA nu, aan den lijve kunnen ondervinden hoe ze je framen,” aldus Van Langenhove. Ook zou de VRT zich niet aan de afspraken hebben gehouden.

‘Geen heksenjacht’
Sinds de onthullingen van Pano worden ‘cellen’ van S&V ontmanteld. Het is volgens de repo namelijk de bedoeling van S&V om ‘te infiltreren’ op bepalende plaatsen in de top van de maatschappij: in de politiek, het bedrijfsleven en de media. Zo wil de beweging ‘de elite overnemen’, zo wordt uit de reportage duidelijk. Vrij snel na de uitzending is het Belgische OM met een gerechtelijk onderzoek gestart. Er zijn al huiszoekingen geweest, waaronder in de woning van voorman Van Langenhove. Twee kandidaat-gemeenteraadsleden van de Vlaams-nationalistische N-VA zijn door de partijtop geschorst omdat ze lid waren van S&V. Ook op andere plekken wordt gekeken naar S&V’ers. Voorzitter Tom van Grieken van het rechts-nationalistische Vlaams Belang keurt de online posts en extreem-rechtse uitingen van S&V af. Hij waarschuwt wel voor ‘een heksenjacht’ op alle leden van de beweging. Ook de populaire staatssecretaris Theo Francken (N-VA) van Asielzaken heeft al gezegd dat niet alle negenhonderd leden van S&V geweten moeten hebben van de schaduwcampagne en de racistische uitingen in verborgen online groepen.

Bekijk hier de VRT-reportage over Schild en Vrienden: