Synagoge in Boedapest opnieuw ingewijd
In Boedapest is een oude synagoge opnieuw ingewijd in het bijzijn van de Hongaarse president Janos Ader. Bij de ceremonie waren veel mensen uit binnen- en buitenland aanwezig, waaronder de Nederlandse opperrabbijn Binyomin Jacobs (IPOR), die lid is van het Rabbinical Center of Europe (RCE). Hij was een van de rabbijnen die de installatie van de sjoel verrichtte en Ader rondleidde. De kleine Sefardische synagoge is gebouwd in 1364 en bevat met twee kamers. Het is onderdeel van het bekende Boeda-kasteel (tevens een UNESCO Werelderfgoed), dat aan de heuvelachtige Boeda-zijde van de Donau ligt. De Joden gebruikten de sjoel totdat de stad in 1686 door christelijke legers werd heroverd op de Ottomanen.
Voordat de herinstallatie kon plaatsvinden was er in de steeg naast de synagoge een ceremonie. Onder een grote tent – de hele straat was overkapt – werden de laatste letters van een nieuwe Tora-rol geschreven. Dit deed de voormalige Amerikaanse ambassadeur in Boedapest, die een Joodse achtergrond geeft. Alle gasten zaten op stoelen en luisterden daarna naar toespraken van verschillende rabbijnen, waaronder Jacobs, en hoogwaardigheidsbekleders. Tevens was er een vioolconcert dat werd uitgevoerd door een Hongaars strijkorkest onder leiding van een Joodse dirigent, en violist. Daarna werd de rol via een andere steeg naar de deur van de synagoge gedragen.
Voordat de rol naar binnen kon, werd de sjoel eerst ingewijd middels het slaan van een mezoeza. Vervolgens werd de ‘huwelijksacte’ voorgelezen en gesloten door een jonge rabbijn, Asher Feight, te koppelen aan deze pas ingewijde sjoel. Hij is geboren en getogen in Boedapest, en afkomstig uit een seculier Joods gezin. Na een jarenlange studie, deels in Israel, is hij nu rabbijn geworden en kan hij aan de slag in Hongarije. De kleine synagoge van bijna 400 jaar oud is deels opgegraven. In een ander deel bevond zich in de laatste decennia een museum. “Het gebouw krijgt nu een sprankelend nieuw begin,” aldus Jacobs. In de straten waar voor de Tweede Wereldoorlog een zeer grote Joodse gemeenschap woonde, begint zich anno 2018 weer nieuw Joods leven te ontluiken.
Hongarije heeft een oude, maar gedecimeerde Joodse gemeenschap. Tijdens de Sjoa werden bijna alle Hongaarse Joden uitgemoord en ook later hadden Joden het moeilijk in Hongarije. In het Midden-Europese land is veel antisemitisme, onder meer van Hongaarse rechts-nationalisten van de partij Jobbik. Premier Viktor Orbán heeft beloofd dat hij de Joden in zijn land zal beschermen. De premier kreeg eerder kritiek op een aantal anti-Joodse maatregelen. Zo prees Orbán vorig jaar maarschalk Miklos Horthy, de autoritaire leider van Hongarije voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onder diens leiding koos het land de kant van nazi-Duitsland. Zelf wordt hij ook van antisemitisme beticht omdat hij voor de verkiezingen van dit jaar een campagne tegen de Joodse filantroop George Soros ontketende. Toen de Joden daar last van kregen, besloot Orbán om de posters te verwijderen.
