Ondertussen in Griekenland

Voor 55 arme Joodse gezinnen in Griekenland is een uitkering van de Joodse gemeente het enige wat ze hebben om rond te komen. Maar toen ze vorige week aanklopten bij de Joodse gemeente in Athene, kregen ze slechts een klein deel van het bedrag dat ze normaal gesproken ontvangen, de rest bestond uit voedselbonnen. “We hebben gewoon niet genoeg contant geld, en de banken zijn gesloten,” zegt Taly Mair, voorzitter van de gemeente, die het zorgprogramma coördineert. “We hopen de rest later uit te kunnen betalen.”

Noodvoorziening
Het zijn onzekere tijden in Griekenland. Het land staat aan de rand van een faillissement, het kan zijn beloften aan het Internationaal Monetair Fonds niet nakomen. Banken zijn gesloten, pinautomaten geven niet meer dan 60 euro per dag en Grieken hamsteren massaal water, pasta, linzen en babyvoeding.

Te midden van de economische crisis worstelt de Joodse gemeenschap van zo’n 5000 mensen om noodvoorzieningen voor de allerarmsten in de gemeenschap te verzorgen. Onder de armste leden zijn veel ouderen, vaak Sjoa-overlevenden. Sommigen van hen hebben geen bankrekening, waardoor ze geen pensioen of restitutiegelden ontvangen. “De Centrale Raad van Joodse Gemeentes in Griekenland blijft helpen, in de geest van Joodse solidariteit. Op die manier wordt elke Jood voorzien in zijn eerste levensbehoeftes,” zegt Victor Eliezer, lid van deze koepelorganisatie. Naast het uitdelen van voedselbonnen werkt de Atheense gemeente ook samen met een apotheek, zodat alle leden de benodigde medicatie ontvangen.

Een andere zorg is het draaiend houden van Joodse voorzieningen als synagoges, een bejaardentehuis, buurthuizen en scholen. Het Joodse zomerkamp ging vorige week, ondanks alles, gewoon door. “We moeten maar zien hoe we zorgen dat er eten, transport, en beveiliging voor alle kinderen is,” verklaart Taly Mair. Ze voegt eraan toe dat veel ouders hun kinderen liever niet meer naar het zomerkamp sturen. “Ouders zijn bang, onder deze moeilijke omstandigheden.”

Romaniotisch
Voor de Grieks-Joodse gemeenschap is de financiële crisis, die al zes jaar aanhoudt, de zoveelste in een lange reeks tegenslagen. Het heeft de oudste en een van de meest vermaarde gemeenschappen van Europa teruggebracht tot enkele duizenden zielen. De Joodse geschiedenis in Griekenland gaat terug tot 300 voor de christelijke jaartelling. De ruïnes van de oudste synagoge in de diaspora zijn er te vinden. De zogeheten Romaniotische Joden van Griekenland – sefardisch noch asjkenazisch – kregen in de vijftiende eeuw gezelschap van Spaanse Joden, die in hun land de Inquisitie waren ontvlucht. Op het hoogtepunt van de gemeenschap, vlak voor de Tweede Wereldoorlog waren er zo’n 78.000 Joden, voornamelijk woonachtig in de havenstad Thessaloniki. In de Sjoa werd die gemeenschap bijna geheel verwoest.

In de afgelopen jaren is de Joodse bevolking verder teruggedrongen door economische malaise, met onder andere bezuinigingen op uitkeringen en pensioenen. Veel jongeren, onder wie de werkloosheid zo’n 50 procent is, zoeken werk in het buitenland.

Stereotypes
De economische crisis heeft ook voor een nieuwe vlaag van antisemitisme gezorgd. Bij verkiezingen in 2012 werd de neonazistische Gouden Dageraad de derde partij van het land. Onderzoek van de Amerikaanse Anti-Defamation League (ADL) toonde aan dat Griekenland het hoogste niveau van antisemitische gevoelens in Europa heeft. Volgens het onderzoek van de ADL gelooft 85 procent van de Grieken in bepaalde anti-Joodse stereotypes, zoals het idee dat Joden een te grote invloed hebben op de wereldeconomie.

Referendum
Tegenwoordig wonen de Griekse Joden vooral in Athene, de meesten van hen zijn ouderen. Er wordt steun gevraagd van the Jewish Agency for Israel en andere internationale Joodse organisaties, zoals het World Jewish Congres en het American Jewish Committee. De Joodse gemeente van Griekenland is er als organisatie steeds voorstander geweest om binnen de eurozone en de EU te blijven. Maar bij het recente referendum over het akkoord met internationale geldschieters nam het geen officieel standpunt in en adviseerde iedereen voor zich te bepalen [dv].

Bron: forward.com