Project met 104.000 lichtgevende stenen voor Holocaustslachtoffers op komst

Er komt een kunstproject met oplichtende stenen voor alle Nederlandse gemeenten vanwaar Joden, Sinti en Roma in de jaren ’40-’45 zijn gedeporteerd naar Duitse concentratie- en vernietigingskampen. De bedenker en uitvoerder ontwerper en uitvinder Daan Roosegaarde. Momenteel werkt hij er aan om de stenen in kaart te brengen. Begin volgend jaar moeten die dan in alle Nederlandse gemeenten te zien zijn, zo meldt de Volkskrant. Het is onduidelijk hoe hoog de kosten voor het project van Roosegaarde zijn en welke gemeenten zich hebben opgegeven.

Intieme cirkel
De proefopstelling van het project ligt momenteel in een verduisterde zaal van de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam. Daar vormen circa vijfhonderd granieten stenen ‘een intieme cirkel’. Ze hebben fluorescerende inkt. Met een ultraviolette lamp lichten de stenen om de paar seconden op en doven ze weer uit. Het symboliseert ademhaling of een hartslag. De stenen kring is thans het tijdelijke monument Levenslicht van kunstenaar, ontwerper en uitvinder Roosegaarde. Eerder maakte hij al furore met reflecterende prisma’s op de heftorens van de Afsluitdijk en lichtgevende algen op de vloer van een kazemat.

‘We willen óók stilstaan bij het einde van de Holocaust. We willen dat doen op een ingetogen, maar actieve manier.’Gerdi Verbeet, voorzitter Nationaal Comité 4 en 5 mei

Ingetogen maar actief
Het project wordt ondersteund door het Nationaal Comité 4 en 5 mei. “We vieren 75 jaar bevrijding met defilés met Canadese, Amerikaanse en Poolse veteranen en andere festiviteiten,” zegt voorzitter Gerdi Verbeet het Nationaal Comité tegen de Volkskrant. “Maar we willen óók stilstaan bij het einde van de Holocaust. We willen dat doen op een ingetogen, maar actieve manier. Een manier van herdenken die recht doet aan de schande van de Jodenvervolging.” Het is de bedoeling dat gemeenten Levenslicht telkens twee weken een plek geven, vertelt Verbeet. “Dat kan op een locatie binnen of in de open lucht, eventueel zelfs elke avond op een andere plek.”

Kunstenaar geraakt
Roosegaarde zegt dat hij werd geraakt door de verhalen van Joodse slachtoffers die per trein werden weggevoerd. “Ze wisten niet wat ze te wachten stond, maar ze voorvoelden dat het weinig goeds was. In de wagon sijpelde licht naar binnen door een kier in de deur. Dat zagen ze als teken van hoop.” In zijn Rotterdamse studio worden momenteel 104.000 lichtgevende stenen geproduceerd. Volgens de makers zijn er in de bange jaren ’40-’45 immers 104.000 Joden, Sinti en Roma vermoord.

Kosten onbekend
De stenen zullen op 16 januari eerst één groot monument vormen in Rotterdam, met een diameter van ruim twintig meter, aldus de krant. Daarna gaan ze samen met uv-lichtbronnen naar de deelnemende gemeenten. Nog niet duidelijk is welke gemeenten zich voor het project hebben opgegeven en hoeveel geld met het project gemoeid is. Het kabinet Rutte III heeft sowieso 24 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het in herinnering houden van de Tweede Wereldoorlog.

Lees ook:
Geld voor Holocaustmuseum en Namenmonument
Het kabinet trekt miljoenen euro’s uit voor de ondersteuning van het Nationaal Holocaust Museum in Amsterdam en het nog te bouwen Namenmonument, dat ook in de hoofdstad komt te staan, zo meldt Het Parool. Het museum krijgt 5,6 miljoen euro. Aan de aanleg van het Namenmonument draagt de regering 2,3 miljoen euro bij.