De rafelige openingen van 75 jaar Bevrijding – column David Barnouw
De 75-jarige herdenking van de bevrijding van Nederland ging al net zo rafelig als 75 jaar geleden.
Het was bijzonder dat de Slag om de Schelde (Westerschelde is beter) op 31 augustus centraal stond bij de opening van de herdenkingen. Wellicht was dat bedoeld om het monopolie van de Market Garden-herdenkingen te doorbreken, die vanaf 17 september zouden beginnen. Volgens de organisatoren was de datum van 31 augustus (er was nog geen bevrijder te bekennen in Nederland) gekozen om de vele vieringen vóór te zijn. En het was praktisch, ‘nog net op de rand van de zomervakantie én de 31ste is een zaterdag’. Laat die dag nu net de geboortedag te zijn van de overgrootmoeder van de hoofdgast, koning Willem-Alexander, die ook nog extra feestelijk met een oranje baard getooid was.
Vroeger werden deze zaken geregeld door het Nationaal Comité 4 en 5 mei, maar er is nu een Stichting coördinatie 75 jaar Vrijheid (S75V) opgericht door het Comité en het VFonds, de belangrijkste particuliere geldschieter van dit soort activiteiten. Dat VFonds kan zo een goed oogje in het zeil houden of de gedoneerde gelden wel goed besteed worden.
‘Er waren ook een Messerschmitt en een Luftwaffekamp op de hei, maar een kniesoor die zich daar druk over maakte’David Barnouw
Maar wacht eens, een week eerder was Wings of Freedom toch uitbundig gevierd tijdens de Heideweek in Ede? Onder het mom van herdenken, vieren en stilstaan ‘bij al die jonge mannen en vrouwen die hebben gevochten voor onze vrijheid’, was er een spetterende vliegtuigshow. Dat was te danken aan de Stichting Jan Hilgers Memorial Airshow, waarvan het bestuur op 4 januari de eerste Jan Hilgerspenning uitgereikt kreeg. Volgt u het nog?
Er waren ook een Messerschmitt en een Luftwaffekamp op de hei, maar een kniesoor die zich daar druk over maakte. Ede maakt samen met Arnhem, Overbetuwe en Renkum deel uit van de Airborne-gemeenten, die uitsluitend samenwerken om subsidies binnen te halen, maar Ede liep wel even voor de troepen, en de geschiedenis uit.
Vanaf 17 september gaat het echt spetteren met veel wandeltochten, reanactments, defilés met historische voertuigen en een flowerpower project in Schijndel, natuurlijk ook weer als dank voor onze bevrijders.
Maar de hoogtepunten worden weer de luchtlandingen. Elk jaar komen er meer parachutisten uit de lucht vallen, zoals er bij elke nieuwe uitvoering van Het Zwanenmeer meer zwanen op het toneel staan te hupsen. Er zijn (bijna) geen veteranen van toen over om te springen, maar daar is nu iets origineels op bedacht. Een van die veteranen die er nog bij wilde zijn, overleed helaas afgelopen december, maar er wordt getracht een urn met zijn as te droppen. Nee, niet aan een klein parachuutje, maar meegenomen door een parachutist. Zo keert hij symbolisch terug. Over smaak valt vanzelfsprekend te twisten.
De herdenking kun je altijd voor alles gebruiken. Zoals de Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch: “Wat is er nou mooier om de vrijheid te vieren door het Songfestival in de regio Arnhem-Nijmegen te organiseren?” Ík hoop van harte dat Rotterdam het Songfestival heeft gekregen zonder naar het bombardement van mei 1940 te verwijzen.
Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.
