Regisseur Miloš Forman (86) overleden

Forman
Flickr

Miloš Forman is op 86-jarige leeftijd overleden. De Tsjechische regisseur van Joodse komaf vond de dood in zijn woonplaats in de Amerikaanse staat Connecticut. Na de Praagse Lente van 1968 was hij naar Amerika gevlucht en kwam hij aldaar verder tot bloei. Hij blonk uit met films als One Flew over the Cookoo’s Nest en Amadeus. Maar ook een filmklassieker als The People vs. Larry Flint is van de hand van Forman. Zijn laatste film was Goya’s Ghosts, die in 2006 in premiere ging.

Forman werd in 1932 geboren in het plaatsje Čáslav in wat toen nog Tsjecho-Slowakije heette. Zijn ouders waren protestants en gingen in de Tweedse Wereldoorlog in het verzet. Ze werden gevangengenomen en werden omgebracht in een concentratiekamp. Na de oorlog ontdekte Forman dat zijn vader niet zijn biologische vader was. Hij bleek een biologische Joodse vader te hebben en ook nog een broer te hebben. Zijn vader was de Joodse architect Otto Kohn, die de Sjoa had overleefd. Forman werd cineast en ging aan de slag in het communistische filmwereldje van Tsjecho-Slowakije.

In 1964 deed hij de wenkbrauwen van het regime fronzen met de film Lásky jedné plavovlásky (‘De liefde van een blondje’), die indirect kritiek had op het communistische bewind. Toen in 1968 de Russische tanks Tsjecho-Slowakije binnenrolden en een einde maakten aan de Praagse lente, was Forman in Parijs om te onderhandelen over een filmproject in Amerika. Hij werd meteen ontslagen door zijn vaste filmstudio in Praag, waar de communistische controle werd vergroot. Zodoende moest hij wel op zoek naar een nieuwe carrière, die hij in Amerika wist op te bouwen.

Forman emigreerde naar de Verenigde Staten en vestigde zich in New York in het Hotel Chelsea. In 1975 werd hij Amerikaans staatsburger en in hetzelfde jaar brak hij door als regisseur met One Flew Over the Cuckoo’s Nest. Vooraf werd hij door bevriende collega’s gewaarschuwd: het verhaal dat zich afspeelde in een psychiatrische inrichting met onder meer een grote indiaan zou maar beter niet door iemand uit Tsjecho-Slowakije kunnen worden gemaakt. Maar Forman zette door en was in 1976 de grote winnaar bij de Oscars. De film werd bekroond in de categorieën beste film, regie, acteur (Jack Nicholson), actrice (Louise Fletcher) en script.

In 1985 was het opnieuw raak met Formans film Amadeus, die gaat over het leven van de Oostenrijkse componist Wolfgang Amadeus Mozart. Een jaar eerder had hij deze film gemaakt. Forman viel bij de Oscars maar liefst acht keer in de prijzen. In de jaren negentig maakte hij onder andere The People vs. Larry Flint (1996), waarin Woody Harrelson in de huid kroop van porno-uitgever Larry Flint. Die laatste spande met succes een rechtszaak aan tegen tv-dominee Jarry Falwell, die hem in de band had gedaan om diens schokkende pornografie. Flint procedeerde tot aan het Hooggerechtshof en won dankzij de vrijheid van meningsuiting. Forman verklaarde dat personages zoals McMurphy (One Flew over the Cookoo’s Nest), Mozart en Larry Flint tot zijn favorieten behoorden, omdat zij in opstand kwamen tegen het gezag.

Categorie: |

Home » Cultuur » Film » Regisseur Miloš Forman (86) overleden