‘Sinatra’s blazoen werd gezuiverd in Israël’
‘Frank Sinatra was verknocht aan Israël. Opmerkelijk, zo’n geharde Italo-Amerikaan die vrienden als Jerry Lewis en Joey Bishop altijd begroette met: ‘Hello Jew!’ ‘Dag spaghettivreter’ was dan hun antwoord, dat wel weer. Maar als er echt werd gediscrimineerd stond hij zijn mannetje. Nu is er een cd- en dvd-box met daarin ook zijn bezoek aan Israël in 1962.
Waarschijnlijk kwam het door mevrouw Golden. Dat was de buurvrouw van de familie Sinatra in Hoboken, New Jersey, en ze bekommerde zich regelmatig om de eenzame jongen. Zijn vader was meestal weg, net als zijn dominante moeder Dolly, die politieke aspiraties had en haar zoon afwisselend afbekte en verwende.
Mrs. Golden verwende haar buurjongen ook, ze trakteerde hem op chocoladetaart en gaf hem cadeautjes. Zoals een kettinkje met een mezoeza, een doosje met enkele teksten uit de Thora, dat hij bijna tot het einde om zijn hals had. Bij buurvrouw Golden kon de jonge Francis Albert altijd terecht.
Toen hij eenmaal een ster was, bleek Sinatra de zorg van Mrs. Golden niet te zijn vergeten. Zo had hij een groot gevoel voor de positie van Joden in Amerika, maar ook voor de problemen waar de ontluikende staat Israël mee te maken had. In 1947 maakte hij handig gebruik van zijn positie toen er een zak met een miljoen dollar naar de haven van New York gesmokkeld moest worden. Het geld was bestemd voor de strijders van de Hagana, maar hun vertegenwoordiger Teddy Kollek durfde er niet mee de straat op; ze zouden hem zomaar kunnen arresteren. Geen probleem voor “The Voice”, die al zo beroemd was dat niemand hem zou tegenhouden. Het geld – bestemd voor een wapenaankoop – kwam op de juiste plaats terecht.
Ook op andere momenten liet Sinatra blijken dat de zaak van Joden hem aan het hart ging. In 1945 maakte hij de korte film “The House I Live In”, een opmerkelijke stellingname tegen rassendiscriminatie; hij kreeg er een Oscar voor. In diezelfde tijd sloeg hij bij een party een feestganger hard op zijn gezicht, toen die een antisemitische grap had gemaakt. Dat had hij in zijn jongensjaren al geleerd: als iemand een smerige opmerking over een minderheidsgroep maakte, moest je er gewoon op slaan.
World Tour
Sinatra deed vele benefietconcerten voor de Israëlische zaak, en pleegde ook vele donaties. Zo gaf hij onder meer een miljoen dollar voor The Frank Sinatra International Student Center in Jeruzalem en tegelijkertijd aan The Arab-Israel Youth Center for Palestinians in Nazareth.
De zanger kreeg hoge onderscheidingen voor zijn inspanningen – maar dat leidde tot een jarenlange boycot door Arabische landen. Toch zou het nog tot 1962 duren voordat de zanger en acteur eindelijk in Israël arriveerde. Dat was in het kader van zijn beroemde World Tour, een trip waar volgens sommigen een luchtje aan zat. Er was in die periode nogal wat gebeurd, met de Kennedy’s, met zijn los-vaste vriendin Marilyn Monroe, met maffiaconnecties waardoor hij zijn hotel Cal-Neva moest verkopen, enzovoort. Het blazoen moest misschien worden gezuiverd. Hoe dan ook, Sinatra ging met een kleine groep musici op wereldreis om geld in te zamelen voor misdeelde kinderen. De kosten kwamen allemaal uit eigen zak.
De World Tour werd een mix van plezier en filantropie. Hij had daartoe een stel uiteenlopende personages meegevraagd. Meest in het oog springend was daarbij ‘Prince’ Michael Romanoff (oftewel Harry F. Gerguson, oftewel Hershel Geguzin), een Joodse man die in Brooklyn begon als broekenperser maar later furore maakte als restaurateur in Hollywood.
De reis ging eerst naar Azië. Er waren concerten in Tokio, Korea en Hongkong; in al die pleisterplaatsen werden ook kindertehuizen bezocht, en daarnaast was het alle dagen feest. Vervolgens ging het gezelschap naar Israël, waar Sinatra zes concerten afwerkte. Hij werd er met grote eer ontvangen; op de Onafhankelijkheidsdag zat hij zelfs bij minister-president Ben-Gurion en generaal Moshe Dayan op de tribune…
Curieus is dat in de zojuist uitgekomen box “SINATRA – World On A String” de film “Sinatra in Israel 1962″ is opgenomen. Een impressie van 22 minuten, die wordt ingeleid door de zanger zelf: “Sjalom!” Hij neemt enkele interviews af, en de film eindigt met een militaire parade, plus een regelrechte liefdesverklaring aan het land. We zien Sinatra bij enkele kindertehuizen, waarbij opvalt dat hij in die fase zonder hoedje rondliep, maar nog geen ingeplant haar had…
De rest van deze box bevat live-opnamen “all over the world”: Monte Carlo 1958, Sydney 1961, Hibiya Park Japan 1962, de Dominicaanse Republiek 1982.
En dan toch ook het concert op 27 september 1979 aan de voet van de piramide van Cheops. Toen mocht het weer – mevrouw Sadat gaf zelfs de aftrap…’
Sinatra- World On A String (4 cd’s, 1 dvd), Universal/Signature Sinatra 02557 08090
Tekst: Coen de Jonge
