Sjoa-overlevende opent nieuwe parlementaire jaar in Italië

De 92-jarige Senator en Sjoa-overlevende Liliana Segre heeft de eerste zitting van het nieuwe Italiaanse parlement geopend. Segre waarschuwde in haar toespraak tot de volksvertegenwoordigers voor de gevaren van het fascisme. Bij de verkiezingen van september dit jaar verkreeg een blok van drie radicaal-rechtse partijen de meerderheid in zowel in Huis van Afgevaardigden als de Senaat. De radicaal-rechtse partij Fratelli d’Italia (Broeders van Italië) van Giorgia Meloni werd de grootste partij met maar liefst 26 procent van de stemmen. Die partij heeft een neo-fascistische oorsprong.

Liliana Segre was in haar familie de enige die het concentratiekamp Auschwitz overleefde. in het kader van de Rassenwetten van Neurenberg werd zij in 1938 op achtjarige leeftijd van school gestuurd. Naarmate de terreur in het land toenam, besloot haar vader met Liliane en zijn eigen ouders onder te duiken. Haar moeder was enkele jaren daarvoor overleden. In 1943 probeerden Liliane en haar vader naar Zwitserland te vluchten. Die poging mislukte omdat de Zwitsers hen aan de grens weigerden. Een paar dagen later werd het tweetal opgepakt en opgesloten in Milaan. Begin 1944 zette de Italiaanse politie hen op transport naar concentratiekamp Auschwitz. Het toen dertienjarige meisje heeft haar vader nooit meer teruggezien. De grootouders werden enkele maanden later opgepakt en in juni 1944 in Auschwitz vermoord.

Twintig jaar terreur
Die familiegeschiedenis maakte de toespraak van Liliane Segre nog indringender. Zij herinnerde de Senatoren eraan dat het eind deze maand honderd jaar geleden is dat de ‘Mars op Rome’ plaatsvond. Dit machtsvertoon van de fascistische aanhangers van Benito Mussolini, de zogenoemde ‘zwarthemden’, vond plaats van 27 tot 29 oktober 1922. Hoewel zijn Fascistische Partij bij de verkiezingen van 1921 nog niet de overhand had, beschouwde koning Victor Emanuel III van Italië hem als een belangrijke factor binnen de politiek. Bovendien was hij bang voor een burgeroorlog als hij het leger op zijn volgelingen zou afsturen.

De koning droeg Mussolini daarom op een regering samen te stellen, waarin hij premier zou worden. De zwarthemden vierden die overwinning door massaal Rome binnen te trekken. Hoewel Mussolini slechts een mandaat voor een jaar had, slaagde hij er al snel in de macht volledig in handen te krijgen. De dictator leidde het land meer dan twintig jaar. In die periode vaardigde hij tal van antisemitische en anti-Joodse wetten uit. Ongeveer zesduizend Joden uit Italië werden vermoord in concentratiekampen.

Terugkijkend op die periode zei Segre dat het voor haar ‘onmogelijk is om geen gevoel van hoogtevrees te hebben’. “Datzelfde kleine meisje dat op een dag als vandaag in 1938, verdrietig en verloren, door racistische wetten werd gedwongen om haar tafeltje op de lagere school te verlaten, zit nu door een vreemde wending van het lot achter de meest prestigieuze tafel van de Senaat.”

Rechts politiek blok
De parlementariër, benoemd tot Senator voor het leven, is met haar 92 jaar het oudste actieve Senaatslid. Dat betekent dat zij het nieuwe parlementaire jaar mag openen. Allereerst moeten de leden een nieuwe voorzitter kiezen. Dit is de op een na machtigste positie in de Italiaanse politiek. De Senaatsvoorzitter is namelijk de vervanger van de president als die zou wegvallen. De man die de meeste kans maakt op deze functie is Ignazio La Russa van de Broeders van Italië. Hij maakt geen geheim van zijn bewondering voor Mussolini. Hij bezit zelfs een grote collectie memorabilia van de dictator.

Het rechtse politieke blok, bestaande uit Fratelli d’Italia, Lega en Forza Italia, behaalde ruim 40 procent van de stemmen bij een historisch lage opkomst. Partijleider Georgia Meloni van de Broeders van Italië wordt algemeen gezien als de belangrijkste kandidaat voor het premierschap. Als een teken van verzoening distantieerde zij zich eerder van het extreem-rechtse gedachtengoed. Volgens Meloni is haar partij een gewone conservatieve partij.

Ondanks die geruststellende woorden volgt de Europese Unie de ontwikkelingen met argusogen.