Sjoa-overlevende Virry de Vries Robles (89) overleden
De bekende Sjoa-overlevende Virry de Vries Robles is op 89-jarige leeftijd overleden. Jarenlang vertelde ze aan groepen, schoolklassen en kinderen over haar ervaringen in de bange jaren ’40-’45. Haar vader was huisarts en haar moeder was laborante. Dankzij hun functie kon het gezin later in Westerbork blijven en werden ze niet afgevoerd naar Auschwitz. Uiteindelijk bleef deportatie naar Bergen-Belsen uit vanwege een spoorwegstaking. De Vries Robles vond het belangrijk om kinderen over haar oorlogservaringen te vertellen.
Virry de Vries Robles werd in 1932 als enig kind geboren in Amsterdam. Ze omschreef zichzelf als een ‘lastig’ kind dat in de jaren dertig geregeld straf kreeg. Wel was ze een vrolijk en fantasierijk kind, dat zelf een amfibie-auto bedacht maar daar niets mee kon. In de oorlog raakte haar vader betrokken bij de hulp van Joodse kinderen door Walter Süskind. In 1943 werd zijn gezin opgepakt maar kwam algauw weer vrij. Een jaar later moest het gezin op transport naar Westerbork, waar ze bleven steken omdat Virry’s vader nodig was als arts.
Op 13 september 1944 werd de Virry en haar moeder in een wagon gezet naar Bergen-Belsen. Een half uur voor het vertrek werden ze eruit gehaald omdat vader Bert er niet was. Kampcommandant Albert Konrad Gemmeker leek het beter als het hele gezin op transport kon, zo meldt Het Parool. Na vier dagen konden de treinen niet meer vertrekken vanuit Westerbork vanwege een spoorwegstaking. De Vries Robles en haar ouders overleefden vervolgens de Sjoa. Vlak na de oorlog scheidden haar ouders en later kreeg haar vader nog twee zonen.
De Vries Robles ging na 1945 naar het lyceum en vertrok vervolgens naar de Sorbonne in Parijs, waar ze een aantal cursussen volgde. Terug in Nederland volgde ze een opleiding tot gezinstherapeute. Haar halfbroer Bernard de Vries Robles noemt haar in de krant ‘een zeer bevlogen therapeute, met hart voor haar cliënten en voor kinderen’. Zelf had De Vries Robles een mentale tik aan de oorlog overgehouden. Ze had geen man en kinderen. Haar trauma’s speelden een bepalende rol in haar leven. Volgens haar halfbroer had ze ‘een overlevingsmechanisme’. “Ze was ook geen gemakkelijke dame, niet voor anderen en ook niet voor zichzelf. Ze voelde zich onbegrepen en had veel aandacht nodig.”
De schoolkinderen die ze bezocht, moesten stil zijn en goed luisteren naar De Vries Robles’ verhaal. Dat lukte vaak. Ze vond het ook erg belangrijk dat de kinderen met haar verhaal bekend raakten. Toen de coronacrisis uitbrak, kon ze haar verhaal niet langer vertellen op scholen. Ze werd alsmaar zieker, maar ze weigerde op te geven. “Ze wilde kinderen blijven waarschuwen om niet als kuddedieren achter elkaar aan te lopen. ‘Ga in gesprek,’ zei ze altijd,” aldus haar ambulant begeleider Karen Schlöszer. De Vries Robles overleed donderdagochtend op 89-jarige leeftijd. Volgende week donderdag wordt ze begraven op Zorgvlied.
Lees ook:
Overlevende Goudsmit-Oudkerk (96) overleden
Betty Goudsmit-Oudkerk, een bekende verzetsheldin van Joodse komaf, is zondag in de vroege morgen op 96-jarige leeftijd overleden. Ze was het nog laatste levende personeelslid van de Joodse crèche aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam, tegenover de Hollandsche Schouwburg. Tijdens de Sjoa lukte het Goudsmit-Oudkerk samen met collega’s om vele honderden Joodse kinderen te redden door ze weg te smokkelen.
