Spanning in Marokko tussen koning en moslimpartij om Israël-beleid

De Marokkaanse koning Mohammed VI heeft een tik uitgedeeld op de vingers van de grootste moslimpartij in zijn land. De Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (PJD) zette op haar website een verklaring waarin ze het Israël-beleid van het land bekritiseerde. Volgens de partij kan Marokko zijn verbeterde betrekkingen niet overeind houden, gezien wat er gebeurt met de Palestijnen. Het paleis ziet de verklaring als onverantwoordelijk en gevaarlijk. In Marokko heeft de monarch een actieve rol in het landsbestuur en bepaalt hij het buitenlandse beleid.

‘Onomkeerbaar’

Volgens het bureau van de koning is de positie van Marokko inzake de Palestijnse kwestie ‘onomkeerbaar’ en behoort het uitbouwen van de betrekkingen met Israël tot een van de speerpunten van het buitenlandse beleid. De positie van de koning ‘is een constante in het beleid van Marokko, die niet kan worden onderworpen aan politieke uitdagingen en verkiezingscampagnes’, aldus het paleis. In de grondwet staat dat de koning het buitenlandse beleid mag bepalen.

Chantage

‘De internationale betrekkingen van het koninkrijk kunnen niet het voorwerp zijn van chantage. Bovendien vormt de instrumentalisering van het buitenlands beleid van het Koninkrijk voor een intern partijbelang een gevaarlijk en onaanvaardbaar precedent’, aldus de entourage van Mohammed VI. Bovendien werden belangengroepen, politieke partijen en prominente persoonlijkheden, waaronder hen die zich inzetten voor de Palestijnse kwestie, in 2020 op de hoogte gebracht toen de betrekkingen met Israël werden aangehaald. Zij hebben ermee ingestemd, aldus de koning.

Trouw aan de koning

Marokko blijft zijn mening houden in de Palestijnse kwestie, stelt het paleis, maar heeft ook kaders afgesproken met Israël over hun betrekkingen. Die zijn niet her-onderhandelbaar. Na het communiqué van de koning hield de PJD zich enige dagen stil, maar er kwam toch een verklaring: de partijleiding heeft in haar kritiek op de banden van de regering met Israël ontkend een electorale agenda te hebben. Verder zegt de PJD dat het volgens de grondwet zijn mening mag uiten. De partij zegt ‘systematisch te zijn’ in het steunen van de Palestijnse zaak en het afwijzen van normalisatie tussen Marokko en Israël. Verder werd trouw en loyaliteit uitgesproken aan koning en vaderland.

Koning met veel macht

Marokko is een parlementaire constitutionele monarchie, waarbij de koning traditioneel veel macht heeft. Na protesten van de bevolking in 2011 paste Mohammed VI de grondwet aan en leverde hij macht in tegenover de premier. In het geval van godsdienstzaken, defensie en buitenlands beleid heeft hij nog altijd het laatste woord. Zo kon het dat de koning en niet de premier (destijds van de PJD) in 2020 besliste de bekoelde betrekkingen met Israël aan te halen. Sindsdien zijn er veel dingen tussen beide landen gebeurd, vooral op economisch gebied. In ruil voor Mohammed VI’s stap, erkende Amerika de Marokkaanse soevereiniteit over de Westelijke Sahara, een betwist gebied waarover Marokko al jaren controle wil hebben.

Lees ook:
Israëli’s vragen massaal Marokkaanse nationaliteit aan
Israëlische Joden met Marokkaanse wortels vragen steeds vaker de Marokkaanse nationaliteit aan. Dat blijkt ruim twee jaar na het normaliseren van de betrekkingen tussen beide landen. Er worden veel aanvragen gedaan bij de consulaten van het koninkrijk die zich buiten Israël bevinden, aldus online magazine Bladna. Deze informatie wordt bevestigd door Serge Berdugo, secretaris-generaal van de Raad van Joodse Gemeenschappen in Marokko.