Stemming over Israël op Songfestival uitgesteld

Er komt voorlopig geen stemming over deelname van Israël aan het Eurovisie Songfestival van volgend jaar, zeker niet nu het er naar uitziet dat de oorlog in Gaza voorbij is. Dat heet de European Broadcasting Union (EBU) besloten. Tussen omroepen van de EBU-landen woedt al wekenlang een strijd over het mogen meedoen van Israël in 2026: voor en tegenstanders dreigen met afhaken en boycots.

Het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas geeft volgens de EBU-leiding voldoende vertrouwen om de deelname van Israël voorlopig niet in stemming te brengen. Er zou begin november een online vergadering zijn tussen alle omroepen van de EBU die aan het liedjesfestijn verbonden zijn. Daarin zou gestemd worden over toegang van Israël aan het festival van 2026, dat in Wenen gehouden wordt.

Open debat

Het stilleggen van de strijd in Gaza betekent niet dat de kwestie bij de EBU van tafel is. Volgens de koepelorganisatie is er onder leden behoefte ‘aan een open en persoonlijke discussie’ over Israël in Wenen. Het is echter onduidelijk of er in december alsnog over deelname van het land wordt gestemd. Mogelijk hangt dit af van de ontwikkelingen in het Midden-Oosten, Gaza in het bijzonder.

‘Klemgezet’

Voor Nederland ontstaat er een probleem indien de stemming er niet komt of als uit die stemming blijkt dat Israël toch mag meedoen: omroep AVROTROS heeft vorige maand al kleur bekend en wil sowieso niet meedoen als Israël erbij is. Kort gezegd trekt Nederland zich dan terug. Andere landen die dan hetzelfde willen doen zijn Spanje, IJsland, Slovenië en Ierland. AVROTROS heeft zich in die zin ‘klemgezet’.

Oostenrijk

Daar komt nog eens bij dat gastland Oostenrijk heeft aangegeven van de organisatie af te zien als Israël er niet bij mag zijn. De publieke omroep ÖRF geeft het festival dan af aan een ander land en Oostenrijk doet dan ook niet mee. In dat geval wordt Ierland als organiserend land genoemd. In een dergelijk scenario is er ook een kans dat Duitsland niet deelneemt. Bondskanselier Friedrich Merz heeft de omroep hiertoe opgeroepen.

Stemmen gekocht?

Niet alleen willen landen Israël weren vanwege de oorlog in Gaza, maar ook beweren ze dat het land dit jaar bewust stemmen zou hebben geronseld. Op het Eurovisie Songfestival van mei, in het Zwitserse Bazel, werd de Israëlische inzending verrassend tweede. Volgens de critici zou Israël de stemmen hebben gekocht. Joodse gemeenschappen zijn in Europa te klein om met de televoting het verschil te maken.