Sterrenkundige Vera Rubin (88) vindt de dood

Vera Rubin
Astroblogs

Op 88-jarige leeftijd is de Joods-Anerikaanse sterrenkundige Vera Rubin overleden. In de jaren zeventig was de ze ontdekker van de donkere materie. Ze keek naar de rotatie van sterrenstelsels en merkte dat de sterren aan de rand van het stelsel veel sneller bewegen dan alleen zichtbare materie kan verklaren. Rubin stelde dat er onzichtbare materie – de donkere materie – is die invloed heeft op de rotatie van sterrenstelsels. Sindsdien erkennen astronomen dat donkere materie een groot deel uitmaakt van het heelal. Ze werd geregeld getipt als kandidaat voor de Nobelprijs voor de Natuurkunde, maar won de prijs nooit.

Rubin werd in 1926 geboren in Philedelphia in een Joods gezin. Ze groeide op in Washinton DC. Haar vader was Philip Cooper, een elektrotechnicus met een Litouws-Joodse achtergrond die eigenlijk Pesach Kobchefski heette. Rubins moeder was Rose Applebaum, die geboren was in een Joodse familie in Bessarabië. Ook werd er een zus geboren, Ruth Cooper Burgh, die ging werken in het Pentagon. Na haar middelbare school en Vassar College ging Rubin naar de topuniversiteit Princeton, waar ze astronomie studeerde maar daar nooit in afstudeerde. Immers, tot 1975 was het op Princeton voor vrouwen verboden om in de sterrenkunde af te studeren. Dat deed ze dan ook op Cornell University.

Met instrumentenmaker Kent Ford werkte ze in de jaren zeventig aan het probleem van rotatiekrommen van sterrenstelsels. Ze maakte honderden observaties van sterrenstelsels en kwam tot de conclusie dat de geobserveerde rotatiesnelheden zodanig hoog waren dat je zou verwachten dat de sterren geen stabiele baan hadden, en weg zouden vliegen. Dit effect kreeg een naam: het Rubin-Ford effect. Om de snelheden te bepalen mat ze de Dopplerverschuiving van de H-alpha lijnen. Ze bouwde voort op het werk van Fritz Zwicky stelde ze dit een sterke indicatie was voor het bestaan van donkere materie. Sandra M. Faber, die verbanden vond tussen de helderheid van sterrenstelsels en de snelheden van de sterren, was een van haar doctoraalstudenten. Later werd naar Rubin de asteroïde 5726 Rubin vernoemd. Van onder meer Yale en Harvard kreeg ze een eredoctoraat.

Categorie:

Home » Nieuws » Wetenschap en digitaal » Sterrenkundige Vera Rubin (88) vindt de dood