Synagoge Bourtange toont foto-expositie over orthodoxe Joden in New York

De synagoge in Bourtange opent een speciale foto-tentoonstelling over orthodoxe Joden en hun leefwijze in New York. Voorzitter Willem Fokkens van de Vereniging Vrienden van de Synagoge Bourtange kreeg het voor elkaar om de rondreizende expositie naar Groningen te krijgen. Daar hangen de foto’s nu in de sjoel van het vestingstadje. De foto’s zijn gemaakt door Dan Zolmann, die volgens Fokkens tot de orthodox-Joodse gemeenschap behoort.

Gesloten gemeenschap
Zolmann kreeg als een van de weinigen toestemming om foto’s te maken van de chassidische Joden in New York en omgeving. Hij legde hun alledaagse leven en rituelen vast. “Het is een gesloten gemeenschap,” legt Fokkens uit aan RTV Noord. “Dat maakt het ook moeilijk om foto’s te krijgen. Die mensen staat er niet op te wachten om op de foto gezet te worden. Die willen met rust gelaten worden.” Mogelijk wordt het wel wat drukke in de sjoel vanwege de populaire Netflix-serie ‘Unorthodox’.

Lichte vertraging
Door de coronacrisis is de expositie twee maanden langer geopend dan gepland. Fokkens is er blij mee, want de tentoonstelling kan bij mensen voor meer inzicht en begrip zorgen. “Het antisemitisme neemt in Nederland hand om hand toe, en niet alleen in Nederland. Je hoeft de televisie maar open te doen en je kan er al vanuit gaan dat er iets is gebeurd,” aldus de voorzitter. Voorafgaand aan de opening in Bourtange waren de foto’s al onder meer in New York en Berlijn te zien.

Kleine sjoel
In de synagoge van Bourtange worden geregeld activiteiten georganiseerd. Bezoekers van het vestingstadje kunnen er ook een kijkje nemen. Hier leefde ooit een kleine Joodse gemeenschap die zich geheel aan het leven van het Groningse land had aangepast. In de Tweede Wereldoorlog zijn de Joden van Bourtange grotendeels naar Polen gedeporteerd en vermoord. Slechts vier zielen overleefden de Sjoa. In 1948 werd deze Joodse gemeente dan ook opgeheven.

Diensten
Bij de reconstructie van de Vesting Bourtange in de jaren zestig heeft de Stichting Vesting Bourtange de synagoge gekocht en laten restaureren. In 1974 werd het gebouwtje in gebruik genomen als voorlichtingscentrum. Vanaf die tijd gingen er steeds meer stemmen op om het weer als synagoge in te richten. Later werden de sjoel en de onderwijzerswoning gerestaureerd, en in 1989 werd de vernieuwde synagoge geopend. Op 8 augustus 1990 werd de Vereniging van Vrienden der Synagoge Bourtange opgericht. Enkele keren per jaar worden er diensten georganiseerd in de synagoge.

Lees ook:
Chazan Baruch Chauskin in synagoge Bourtange
In de synagoge in Bourtange zal voor het eerst sinds lange tijd weer een professionele chazan, een voorzanger, optreden. Zijn naam: Baruch Chauskin. “Hij is de vaste chazan van de grote joodse gemeente in de Duitse stad Osnabruck’’, zegt Willem Fokkens.

Voor de 28ste keer in Bourtange – Jacobs’ Chanoeka-toer (dag 5)
In de vestingstad wordt er voor de 28ste keer de menora aangestoken. De eerste jaren in de sjoel, maar al meer dan twintig jaar op de Markt. Burgemeester altijd aanwezig en altijd, zoals vandaag ook, een geweldige opkomst. Met pijn constateer ik dat er door een aantal mensen denigrerend wordt gekeken naar mijn Chanoeka Bourtange-toer. ‘Te ver weg’, ‘Zonde van de kilometers’ en ‘Hoeveel Joden komen daar nou’.