TikTok onder vuur om ‘voorrang Palestijnen’

TikTok is onder vuur komen te liggen omdat het pro-Palestijnse boodschappen zou bevoordelen tegenover pro-Israëlische bijdragen. Volgens Amerikaanse en Israëlische spelers zou dit het geval zijn. Het Chinese social mediabedrijf ontkent echter en beweert alle politieke boodschappen te weren. De praktijk pakt het anders uit, zo onderzocht Nieuwsuur. De Nederlandse tak van TikTok herkent zich eveneens niet in het beeld.

In de Verenigde Staten en Europa is al langer kritiek op TikTok, omdat het informatie van westerse gebruikers zou doorsluizen naar de Chinese autoriteiten voor misbruik ervan. Zo is het platform een gevaar voor de open en democratische samenleving in het westen, aldus critici uit Amerika en de EU. In Washington DC wordt al een poosje hardop geroepen om TikTok in de ban te doen en ook in Brussel gaan dergelijke geluiden rond.

Nu blijkt dat antisemitische en anti-Israëlberichten op het platform voorrang zouden krijgen. Influencers uit Israël en daarbuiten hebben aangegeven dat hun pro-Israël-berichten worden geweerd, ook al zijn ze niet politiek van aard. Ook mocht een advertentie voor de terugkeer van de in Gaza gegijzelde Israëli’s niet van TikTok. In plaats daarvan zouden algoritmes van het platform pro-Palestijnse berichten bevoordelen, waardoor miljoenen – voornamelijk jonge – westerse gebruikers zouden worden beïnvloed.

Ontslag

In Israël heeft een medewerker van het veiligheidsteam van de lokale TikTok-afdeling uit onvrede ontslag genomen. Hij gaf aan dat in de internationale WhatsAppgroep van het team allerlei anti-Joodse en -Israëlische berichten en tendensen te zien waren. Ook werd hem duidelijk dat pro-Palestijnse politieke boodschappen langer op TikTok bleven staan, ondanks dat hij ze had aangekaart. Niets lijkt erop dat het bedrijf zijn klachten serieus heeft genomen, want hij liep naar eigen zeggen vrijwillig weg.

Geen mening

Thierry Marchand van TikTok Nederland kent de Israëlische collega niet. Ook herkent hij zich niet in het beeld dat algoritmen van het concern op de hand van Palestijnse groeperingen zouden zijn. Hooguit zijn er meer hashtags voor de Palestijnen, zegt hij, maar dat doen gebruikers dan zelf. “Misschien posten mensen daar meer over.” Wel krijgen gebruikers aanbevelingen voor nieuwe video’s, onder andere op basis van hoelang ze een video bekijken en of ze die video delen. “En of dat toevallig linksom of rechtsom is, daar hebben wij geen mening over.”

Influencers

Volgens Marchand is er ‘geen plaats voor antisemitisme’ op TikTok. Verder heeft het platform cijfermatig veel gebruikers uit landen waar de Palestijnen populair zijn, denkt hij. “We zijn een internationaal platform, met meer dan een miljard gebruikers wereldwijd. Dat zie je terug in de verscheidenheid aan meningen,” aldus de TikTokker. Uit onderzoek van TNS Nipo voor Nieuwsuur blijkt dat tweederde van de jongeren op social media kijkt voor informatie over de oorlog tegen Hamas. Minder dan de helft volgt de oorlog via andere sociale media-accounts, zoals die van influencers.

Verbod

In de Verenigde Staten roepen de Republikeinen al langer om een verbod van TikTok in het hele land. Volgens de partij vormt het concern een gevaar voor de vrijheid van meningsuiting en de veiligheid van Amerika. De situatie rond TikTok en Israël geeft de Republikeinen extra argumenten om TikTok in de ban te doen. In de EU kijkt de Europese Commissie al langer naar het aanpakken van het Chinese concern, om dezelfde redenen, maar lijkt het niet zo hard te gaan als in Amerika.

TikTok heeft bij monde van CEO Shou Chew aangegeven een verbod in de VS juridisch te zullen aanvechten, omdat volgens de Chinezen dan de vrijheid van meningsuiting geschonden wordt. Niet alleen zij, maar ook het Big Tech-bedrijf Meta ligt onder vuur. Daar vallen onder andere Instagram en Facebook onder, die eveneens worden beschuldigd van het toelaten van anti-Israël-content. Zij, TikTok, Snap en Discord werden eerder allen ondervraagd in de Amerikaanse Senaat.