Tweede Kamer wil herdenkingen beter beschermen

Herdenkingen en andere plechtigheden moeten voortaan beter beschermd worden tegen ordeverstoringen. Dat wil een meerderheid van de Tweede Kamer. Onder andere de ChristenUnie had daartoe een motie ingediend die oproep om meer maatregelen tegen raddraaiers, ordeverstoorders en activisten die herdenkingen willen versjtieren. Het gaat echter niet om alle gedenkmomenten.

De motie werd aangenomen door de vier regeringsfracties en die van de SGP, ChristenUnie, JA21, CDA en FvD. Tegen stemden D66, de SP, DENK en de Partij voor de Dieren. Deze partijen willen niets tot weinig weten van extra maatregelen tegen ordeverstoringen tijdens herdenkingen. Het voorstel richt zich vooralsnog alleen op de Dodenherdenking op 4 mei, de Indië-herdenking op 15 augustus en de Holocaustherdenking in januari.

Kwetsbaar

Het zijn die drie plechtigheden waar een of twee minuten stilte in acht wordt genomen. Niet alleen gebeurt dat op de plek waar de nationale herdenking plaatsvindt, maar ook op allerlei plekken elders in het land. Dat maakt deze herdenkingen extra kwetsbaar, vinden de indieners. Zo moet de twee minuten stilte op 4 mei tot beschermd moment in de tijd worden verklaard.

Meer duidelijkheid

Op het moment van de een or twee minuten stilde gaat herdenken boven demonstreren. Ook willen de indieners de Wet openbare manifestaties met oog hierop verbeteren, zodat burgemeesters en de politie meer duidelijkheid en handelingsruimte krijgen om verstoringen door demonstranten te voorkomen. Indien nodig kunnen ze dan snel ingrijpen. Verder komt er een onderzoek naar maatregelen op andere herdenkingen.

Demonstratierecht

De indieners van de motie waren de fracties van de ChristenUnie, het CDA, JA21, de SGP, VVD en NSC. Ze deden het voorstel op het moment van het debat over het demonstratierecht, vorige week. Het kabinet denkt serieus na over het aanpassen van dat recht op bepaalde momenten en plekken, onder andere omdat demonstraties steeds vaker grote hinder en overlast veroorzaken. Critici stellen dat er zo wordt gesleuteld aan de vrijheid van demonstratie.

Anti-Israël-activisten

Na de aanslag van 7 oktober van Hamas, waarbij meer dan twaalfhonderd Israëli’s en anderen vermoord werden, nam het aantal protesten tegen Israël in alle hevigheid toe. Anti-Israël-activisten zochten de grenzen van het waardig demonstreren op en gingen grenzen over. Zo kwam de Dodenherdenking van 4 mei 2024 onder druk te staan omdat zij de twee minuten stilte wilden verstoren. Het liep met een sisser af, maar in de toekomst kan het alsnog mis gaan. In 2010 was er tijdens de stilte een schreeuwer die paniek veroorzaakte.