Vasthouden en loslaten – column Chantal Suissa-Runne

Een turbulente tijd. Dat is het geweest voor Chantal Suissa-Runne. In haar nieuwste column blikt zij daar op terug, maar ook kijkt ze vooruit. De hoop op een goede toekomst verliest zij niet. Het leven bestaat onder andere uit de strijd om vast te houden en los te laten. Voor Suissa-Runne zijn het zaken waar zij vrijwel dagelijks mee worstelt.

“Loslaten is een van de moeilijkste lessen die er in het leven te leren is. Of het nu schuld, woede, liefde of verlies is, verandering is nooit makkelijk. Je vecht om vast te houden en je vecht om los te laten.”

Op bovenstaande quote stuitte ik toen ik de wijsheden van Khalil Gibran en Rumi aan het lezen was. Van de laatste ben ik al geruime tijd fan. Het is bijzonder hoe actueel de levenslessen zijn van iemand die negenhonderd jaar geleden leefde. Wat heb ik dan los moeten laten, dat het juist deze quote is die mij zo diep raakt?

Om te beginnen het gezin zoals ik dat jaren gehad heb. Na zeventien jaar samen met de vader van mijn kinderen, ben ik na een lang proces afgelopen jaar gescheiden. Dit betekent jezelf opnieuw uitvinden als moeder, als vrouw en als persoon. Tot overmaat van ramp overleed ook mijn schoonmoeder vrij plotseling na een kort, heftig ziekbed. In no time moest ik afscheid nemen van mijn huis en thuis, vond ik nieuw werk en na een tijd ook weer een relatie, die recentelijk eindigde. Mijn gezondheid begon als gevolg van alles aan alle kanten te haperen, want lichaam en geest zijn één. Kortom verandering was de énige constante in mijn leven.

Tel daar de verschrikkingen van 7 oktober en de oorlog die volgde maar bij op in combinatie met de rol die ik innam in het publieke debat of liever in zeldzame, bijzondere gevallen de dialoog.

Hoop

Wat ik weiger los te laten is de hoop op een betere toekomst voor zowel Israeli’s als Palestijnen, maar helaas is er nu weinig dat daarop wijst. Ze zeggen weleens dat elk volk de leiders krijgt die het verdient. Als dat waar is, dan biedt dat geen hoopvol perspectief. Daarom wens ik dat deze volken nieuwe leiders kiezen.

Joods zijn in Nederland was in mijn leven nog nooit zo belastend en gevoelig als in het afgelopen jaar. Wanneer zelfs je kinderen met antisemitisme te maken krijgen, weet je dat het niet de goede kant op gaat. Ik heb het vertrouwen in een aantal mensen verloren, die ik voorheen blind vertrouwde. Tegelijkertijd ben ik ook positief verrast door anderen, die zich voor mij onverwacht tot verbinders ontpopten. Met Yalla! hebben we die rol zo goed mogelijk geprobeerd te spelen, en ook met de Dialoogcommissie van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam en met de Auschwitz-reis van burgemeester Halsema.

Niet begrijpen

Helaas bereikt de oorlog daar dieptepunt na dieptepunt. Ik las een uitermate scherpe analyse van Kustaw Bessems in de Volkskrant. Veel mensen begrijpen niet dat de in de wereld demonstrerende massa’s die niet alleen tegen oorlog en bezetting zijn (wat prima is) maar vaak überhaupt tegen het bestaansrecht van Israël (niet prima), de existentiële angst voeden, die overigens aan beide zijden leeft. Een éénstaatoplossing waarbij iedereen in harmonie en vrede samenleeft is een utopie. Mensen die elkaar al zo lang bevechten kunnen beter eerst leren goede buren te zijn in twee levensvatbare staten. Dat zou al heel wat zijn.

Tijdens het nationale verkiezingsdebat mocht ik op de NPO het thema polarisatie in de samenleving inleiden. Een hopeloze actie, want een debat is in haar vorm van nature gebaat bij het uitvergroten van verschillen en polariteiten. Hopelijk heb ik met mijn bijdrage toch een aantal mensen aan het denken gezet.

En laten we eerlijk zijn. Licht en duisternis bestaan bij elkaars gratie. Soms moet je persoonlijk eerst door een dal, omdat er verderop een hogere berg in het verschiet ligt. Als je dan op het diepst van het dal omhoog kijkt zijn er twee opties. Je voelt je machteloos en kijkt er letterlijk en figuurlijk als een berg tegenop óf je denkt: The only way is up! Dat laatste wens ik ons allen toe.

Een hoge berg beklimmen met een rugzak vol zorgen, angsten, verdriet en belemmerende overtuigingen weegt zwaar. En ook het reisgezelschap maakt het verschil. Dus reis licht en kies je reisgenoten met zorg, wijsheid en liefde. Op de top van de berg wacht een prachtig vergezicht. Er is ruimte, rust, perspectief en schoonheid.

Om met Rumi te eindigen: ‘Het leven is een constante balans tussen vasthouden en loslaten’.