We leven in de gevaarlijkste tijd… ooit! – column Marc de Hond

‘Maandagavond. Een etentje met collega’s. We kwamen net het restaurant binnen toen we bericht kregen van de moordaanslag op de Russische ambassadeur in Turkije. Tijdens het voorgerecht had een van mijn tafelgenoten al de schokkende beelden van de schietpartij op zijn telefoon. Surrealistisch. Nog voordat het hoofdgerecht was opgediend flitsten er alweer news-alerts over onze schermen: in Berlijn was een vrachtwagen op een kerstmarkt ingereden. Het bloedige jaar 2016 kreeg een lelijk staartje.

De rest van de avond ging het gesprek over de aanslagen. Twee vrouwen zaten aan het tafeltje naast ons en haakten in op onze conversatie. “Het gevaar komt steeds dichterbij”, zei de een. Waarna de ander daar bloedserieus aan toevoegde: “We leven in de gevaarlijkste tijd… ooit!”

“De gevaarlijkste tijd… ooit?” vroeg ik. De vrouw, die verdacht veel leek op actrice Halina Reijn, keek angstig uit haar ogen. Ze herinnerde ons aan 9/11, Madrid, Londen, Nice, Parijs, Brussel. Stuk voor stuk verschrikkelijke aanslagen gepleegd vanuit fundamentalistische moslimhoek. Maar ook de massamoorden van autochtone gestoorden zoals Karst T., Tristan v/d V., Anders Breivik, die piloot van German Wings. Er was MH17. Dan hebben we het nog niet eens gehad over de wekelijkse schietpartijen in Amerika (waar iedereen het op iedereen gemunt lijkt te hebben). Plus wat ISIS, Al Qaida en aanverwanten nog allemaal in het Midden-Oosten uitspoken.

Inderdaad een afschuwelijke opsomming, ik was onder de indruk. Er zijn nogal wat onschuldige mensen afgeslacht de afgelopen jaren. De Halina-look-a-like vertrouwde mij toe dat ze doodsbang is. Ze durft niet meer te vliegen, gaat zo min mogelijk naar openbare plekken waar veel mensen komen. Als ze optreedt in een theater, of bij een concert, of op een terras zit, kijkt ze voortdurend om zich heen of ze iets verdachts ziet. Is ze alvast vluchtroutes aan het uitstippelen, voor het geval er straks opeens een vent met een Kalasjnikov binnenkomt.

Ik dacht terug aan het jaar dat ik naar de middelbare school ging: 1989. Ik zat in de brugklas toen de Berlijnse Muur viel. Bij geschiedenis leerde ik dat jaar over conflicten, aanslagen, oorlogen. Ik dacht dat dat letterlijk geschiedenis was. Dat dat soort ellende alleen in het verleden plaatsvond, of ergens in een land ver weg. Daar zouden we in Nederland toch geen last meer van krijgen?

Maar leven we nu echt in de gevaarlijkste tijd… ooit? Er zijn nogal wat gevaarlijke tijden geweest. Van de oertijd tot de Middeleeuwen, waarin het voor onze voorouders dagelijks een gevecht was om te overleven. Geen supermarkten en winkels, je moest er elke dag op uit om aan eten te komen. Het gevaar lag overal op de loer. En ook in onze moderne tijd hebben we hier in het Westen nogal wat gevaarlijke tijden gekend. De Eerste Wereldoorlog, de Tweede, de Koude…

Als je naar de cijfers kijkt, leiden wij, hier in Nederland het veiligste leven dat mensen ooit geleefd hebben in de geschiedenis van de mensheid. De hoogste levensverwachting, de meeste welvaart, de minste moorden. We hebben artsen, politie en het leger om over ons te waken als het misgaat. Nog nooit is de kans op tegenslag zo gereduceerd als in ons leven hier in Holland. Nog nooit hebben wij het zo goed gehad. Nog nooit hebben wij zo véél gehad.

En toch, zit ik hier in een restaurant naast een tafeltje met een tafeldame die oprecht bang is. Die ervan overtuigd is dat ze elk moment gevaar loopt.

Ik vraag haar of ze persoonlijk iemand kent die slachtoffer is geworden van een aanslag. “Nee, gelukkig niet,” zegt ze.

“Als je geen tv of internet zou hebben, geen krant zou lezen, zou je dan überhaupt iets gemerkt hebben van al die ellendige gebeurtenissen?”

“Nee,” waarschijnlijk niet.

“Hoe meer we hebben,” zeg ik “hoe banger we worden om het kwijt te raken. Hoe kleiner we de kans maken om tegenslag mee te maken, hoe pijnlijker het is wanneer ons toch iets naars overkomt. Voor onze voorouders was tegenslag dagelijkse kost… die wisten niet beter. Voor ons is het de uitzondering, en wij zijn erdoor geobsedeerd. Als er ergens op Aarde iets naars gebeurt, dan weten wij dat een paar minuten later al.”

“Bovendien heeft het ook niet zoveel zin om bang te zijn. Je verpest vooral de goede tijden, als je je alleen maar zit te piekeren over eventuele toekomstige slechte tijden. Mijn Opa Sam zei altijd “Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen”

“Dankjewel,” zei de vrouw. “Dit zou je meer mensen moeten vertellen.”
“Dat is goed om te horen,” antwoordde ik, “want vanaf januari 2017 toer ik door heel Nederland met mijn nieuwe theaterprogramma over het overwinnen van angsten.”

“Ik kom zeker kijken,” zegt de vrouw. “Ik neem aan dat jouw speellijst gewoon op je site staat?”

“Ja, op marcdehond.nl. Leuk als je komt, want ik kan nog wel wat publiek gebruiken.”
“Zal ik je dan wat advies geven? Maak gewoon overal waar je komt reclame voor je optredens! Elke keer als ik aanschuif bij De Wereld Draait Door, dan probeer ik zo vaak mogelijk mijn toneelstukken te pluggen.”

“Ik word niet vaak meer gevraagd bij DWDD,” zeg ik “ik heb alleen een goedgelezen column bij Jonet. Maar om die te misbruiken voor sluikreclame, zou ik een beetje goedkoop vinden.”
“Joh. Gewoon doen.”’