William veroorzaakt ophef over Gaza en gijzelaars

De Britse prins William heeft opzien gebaard door politieke uitspraken te doen. Hij wil dat de ontvoerde Israël’s uit Gaza terugkomen en eist een ‘onmiddellijk staakt-het-vuren’. De leus ‘cease fire now’ wordt ook gebruikt door anti-Israëlische demonstranten en mede daardoor is er kritiek. Volgens sommigen is William door de regering aangespoord om Israël onder druk te zetten. Los daarvan ontaardde een debat in het Britse Lagerhuis over Gaza in chaos over de procedure en de rol van de parlementsvoorzitter.

‘Diep bezorgd’

“Ik blijf diep bezorgd over de verschrikkelijke gevolgen van het conflict in het Midden-Oosten sinds de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober. Er zijn er te veel mensen gedood’, aldus William in een verklaring die op dinsdag via zijn kantoor werd verspreid. ‘Net als veel anderen wil ik dat er zo snel mogelijk een einde komt aan de gevechten. Er is een wanhopige behoefte aan meer humanitaire steun aan Gaza. Het is van cruciaal belang dat er hulp komt en dat de gijzelaars worden vrijgelaten’ [de tekst gaat verder onder de afbeelding, red/]

Ongebruikelijk

De oproep van de prins van Wales is gewaagd, zeggen deskundigen, die het ‘een koninklijk uitstapje naar de complexe wereld van geopolitiek en het Israëlisch-Palestijns conflict’ noemen. Politieke uitspraken door leden van de Britse koninklijke familie zijn sowieso zeer ongebruikelijk. William (41) wil met zijn actie vooral het menselijk lijden in Israël en de Gazastrook voorop stellen, luidt het. Ook wil hij meer aandacht voor de toename van antisemitisme in Groot-Brittannië en de wereld, zo liet zijn kantoor weten. Volgens bronnen rond Kensington Palace zou de prins lang hebben nagedacht voordat hij met zijn statement naar buiten kwam.

Neutraal zijn

In hun commentaren waren de Britse kranten kritisch. Zo stelde de Daily Mail dat hij controverse riskeert en zich op glas ijs begeeft. The Independent was scherp in een commentaar: ‘de prins sprak uit zijn hart, maar had eigenlijk beter helemaal niet kunnen spreken’. Opiniemakers, politici commentatoren vinden dat de prins zich niet moet ingeven met politieke onderwerpen en neutraal moet zijn. Uit onderzoek van The Times blijkt echter dat het merendeel van het Britse publiek wel vindt dat hij zich kan uiten: zeker 47 is het met zijn actie eens.

Koning Charles

Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken is er door Williams bureau van op de hoogte gebracht dat er een statement van hem over het onderwerp uit zou gaan. In feite viel dat niet terug te draaien, omdat de troonopvolger, anders dan de koning, een vrijere rol heeft in het publieke debat. Hij mag zijn mening geven, ook al is dat traditiegetrouw niet de mores. Koning Charles III stond er als kroonprins ook om bekend een eigen mening en visie te hebben. Hij was onder meer uitgesproken over het milieu, de landbouw, architectuur en cultuurgoed.

Cameron

In de Britse politiek wordt de actie van William over het algemeen afgekeurd. Sommigen zeggen dat hij onder druk zou zijn gezet door de Conservatieve regering van premier Rishi Sunak, die net als de EU-landen en de Verenigde Staten wil dat Israël stopt met vechten in Gaza. Minister David Cameron van Buitenlandse Zaken zou William hebben aangespoord om zijn verklaring te geven. Vanuit Israël is diplomatiek gereageerd op het statement vanuit Kensington Palace. Wij respecteren dat, zo heet het. Achter de schermen zou men in Jeruzalem vinden dat William ‘naïef’ is. Israël wil de toekomstige koning echter niet voor het hoofd stoten.

Chaotisch debat

Even verderop in Londen, in het Lagerhuis, werd woensdag heftig gedebatteerd over de oorlog in Gaza. Het debat ontspoorde nadat Lagerhuisvoorzitter Lindsay Hoyle (Labour) een amendement van zijn partij toeliet op een motie van de Schotse SNP. De motie, die opriep tot een onmiddellijk staakt-het-vuren was volgens de sociaaldemocraten niet genuanceerd genoeg en veroordeelde Israël teveel. Nadat het Labour-amendement was toegelaten, ontplofte het parlement omdat dit procedureel niet kon. Hoyle werd van onpartijdigheid beschuldigd en de Conservatieven en SNP liepen weg. Tegen Hoyle loopt nu een motie van wantrouwen.

William en Israël

Terug naar prins William. Net als zijn vader heeft hij interesse getoond in Israël door er op bezoek te gaan en onder andere te bidden bij de Klaagmuur. Destijds, in 2018, was hij het eerste hooggeplaatste lid van de Britse koninklijke familie die naar Israël kwam na de onafhankelijkheid van 1948. Tijdens zijn toer door het land bezocht hij het graf van prinses Alice van Battenberg, zijn overgrootmoeder van zijn opa’s kant, die in haar laatste jaren als non door het leven ging en op de Olijfberg begraven wilde worden. Hij ontmoette ook familieleden van Joden die in Sjoa door de prinses in Griekenland zijn gered. Ze wordt erkend als een van de Rechtvaardigen onder de Volkeren.