ALIKI – een prachtig persoonlijk verslag – recensie
Publicist Manja Ressler heeft een boek geschreven over haar geliefde Griekse adoptiehond Aliki. De inmiddels overleden Cretan Hound was haar dierbaar. Zo dierbaar, dat ze er dus een boek aan wijdde. Recensent en hondenvriend Awraham Meijers las ‘Aliki, over de liefde van een zwerfhond’ en schreef een recensie.
In de dagen dat ik Aliki las kregen we hondje Lou te logeren. Terwijl ik me in de tekst verdiepte ‘vroeg’ Lou vriendelijk maar nadrukkelijk om zijn portie aandacht. En dat kreeg ie volop. Daar kun je niet onderuit. Maar vroeg mij af of het manneke instinctief zou hebben aangevoeld dat ik vertederd was tijdens het lezen over de onvoorwaardelijke liefde zoals Manja Ressler die koestert voor haar inmiddels overleden hond Aliki.
Wennen aan eenzame dagen
Aliki, de door haar geadopteerde Cretan Hound, was een zwerfhond uit Kreta. Zwerfhond en Kreta, dat betekent dat het dier erg getraumatiseerd was. Want op dat mooie eiland is het een voornamelijk door mannen beoefende ‘nationale sport’ om zwerfhonden te lokken, om ze vervolgens te mishandelen. Daar komt nog bij dat Aliki moeder was van een aantal puppy’s, wat haar extra kwetsbaar maakte.
Helaas komt er na tien jaren van liefde tussen baasje en hond het moment dat schrijfster voor goed afscheid van Aliki moet nemen. Daarmee omgaan, gaat vanzelfsprekend zeer moeizaam. Tijdens dat intensieve rouwproces moet ze bijvoorbeeld wennen aan haar nu eenzame dagen en stilte in huis. Het ingesleten dagritme van vele jaren is verdampt.
Herinneringen aan misschien ook wel onbeduidende momenten in hun relatie betekenen een naar omstandigheden goede compensatie voor haar wereld zonder Aliki. Die permanente stroom herinneringen aan de jaren dat zij en haar hond een nagenoeg perfecte relatie wisten op te bouwen, betekenen een inspiratiebron. Het houdt haar op de been.
Hond als reisgenoot
De schrijfster vertelt hoe zij op zowel intuïtieve en soms wetenschappelijke wijze een sterke vertrouwensband met Aliki wist op te bouwen. Omdat zij en andere hondenbezitters die ze kende, maar ook van – zoals zij het omschrijft – ‘vaak zelfbenoemde specialisten’ tegenstrijdige adviezen kreeg, verdiepte ze zich in vakliteratuur over honden en hun gedrag, zoals de ontstaansgeschiedenis van hondenrassen en van de hond als ‘reisgenoot’ van de mens door de eeuwen heen. Maar zelfs dat hoeft nog geen liefde te betekenen. Je houdt van honden of je houdt niet van honden.
De schrijfster: ‘Als soort hebben we ons in het algemeen aan de evolutie aangepast aan het samenleven met honden, maar deze eigenschap is kennelijk in sommige mensen sterker dan in andere’. Ze drukt zich hier zwak uit, want ook en vooral de cultuur waarin de mens opgroeit is bepalend. Zie hierboven over de relatie met honden op Kreta. Maar ook in ons land zijn lieden die ‘niets met honden hebben’. Daarnaast zijn er ook notoire hondenhaters.
Bizar gefokte rashonden
Maar belangrijker is dat er mensen zijn die, zoals Ressler beschrijft, zijn geboren met een genetische aanleg voor affectie met honden, het zogenoemde honden-gen: ‘Dat blijkt echt te bestaan’. En zo geeft ze haar liefde een extra dimensie door uit te pluizen wat een hond eigenlijk is. Ook haar (terechte) afkeer van niet alleen bijthonden, maar ook het medelijden van doorgefokte honden beschrijft ze als een betrokken hondenkenner: ‘Rashonden die op een bizar uiterlijk zijn gefokt hebben niet alleen medische problemen door genetische verminkingen (…) ze kunnen ook minder goed communiceren met andere honden’. En zo zijn er veel interessante zaken die de doorsnee hondenfan niet kende.
Tot slot een opmerking over het gebruik van het woord mens in plaats van baasje. Bijvoorbeeld: De hond sprong bij mens op schoot. Suggereert het bezittelijk voornaamwoord ‘baasje’ misschien witte superioriteit? Lijdt de schrijfster aan een VOC-complex? Hoe dan ook, het is geforceerd taalgebruik.
Duizenden jaren
Manja Ressler heeft met Aliki een diep ontroerend en blij-makend beeld geschetst van de onvoorwaardelijke liefde tussen mens en hond. Haar intieme verslag van het letterlijke lief en leed – want geen liefde zonder af en toe een dipje – dat zij met haar Aliki deelde, grijpt de lezer soms naar de keel. Want zij laat zien wat liefde vermag. De lezer zal zich vaak in deze relatie herkennen. En wellicht dat degene die ambivalente gevoelens ten opzichte van honden heeft, zich realiseert dat die liefde, of noem het desnoods affectie, een natuurlijke oorsprong heeft. Want sinds duizenden jaren in elkaars gezelschap.
Aliki is een prachtig persoonlijk verslag van een diep doorwrochte vriendschap en een bijzonder onderzoek naar hoe mens en hond zich door de eeuwen heen tot elkaar verhouden. Een aanrader!
Titel: Aliki, over de liefde van een zwerfhond
Auteur: Manja Ressler
Uitgeverij: Cargo
ISBN: 978 94 031 3049 1
Prijs: 20,99 euro
