Franse Joden willen vluchten naar Joods-vriendelijk Corsica

Franse Joden verplaatsen zich binnenslands naar andere plekken om zich veiliger te voelen. Een van die plekken is Corsica, het eiland in de Middellandse Zee dat hij Frankrijk hoort. Het aantal antisemitische incidenten neemt overal in Frankrijk toe, behalve op Corsica, dat in de Tweede Wereldoorlog ook al een toevluchtsoord was voor Joodse burgers. De belangstelling om naar het eiland te verhuizen groeit.

Explosie

Sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas is het aantal antisemitische voorvallen in Frankrijk niet te overzien. Een greep daaruit: swastika’s in Besançon, een jonge Joodse dame die thuis in Lyon werd neergestoken, anti-Israëlbetogers die ‘Mort aux Juifs’ roepen en de voordeur van een tachtigjarig Joods echtpaar dat in brand werd gestoken. Het gaat om meer dan duizend meldingen van antisemitisme sinds 7 oktober, aldus het Franse Ministerie van Binnenlandse Zaken, dat spreekt van ‘een explosie’.

Leven met angst

Er zijn nog eens duizenden online haatberichten tegen Franse Joden gemeld. “Frankrijk ziet een golf van antisemitisme die sinds 1945 zijn weerga niet kent,” zegt de Frans-Joodse schrijver-filosoof Bernard-Henri Lévy tegen De Standaard. Net als in Nederland en andere landen leven Franse Joden steeds meer met angst. Een groeiend aantal haalt de mezoeza van de deurpost en kleed zich niet langer als zichtbaar Joods. Hoe moet het nu verder?

Verhuizen

Sommigen besluiten te verhuizen naar veiliger oorden. “Als er soldaten voor de school van je kinderen staan, als je bespuugd wordt omdat je een keppeltje draagt of er antisemitische tags op de muren in je straat staan, dan wil je niet blijven,” zegt de Joodse Gloria tegen de krant. Het wegtrekken is niet nieuw. Volgens onderzoeksbureau Ifop is het aantal Joden in de Parijse voorsteden in vijftien jaar tijd drastisch gedaald. Aulnay-sous-Bois ging het aantal Joodse gezinnen gedaald van zeshonderd naar honderd, in Clichy-sous-Bois van vierhonderd naar tachtig en in La Courneuve van driehonderd naar tachtig.

Toevluchtsoord

Op Corsica kunnen Joden nog een veilig toevluchtsoord binnen de Franse landsgrenzen vinden, zo heet het. Op het eiland zijn geen davidsterren of hakenkruisen aangetroffen en zijn er nog geen anti-Joodse incidenten geweest. Rabbijn Levi Pinson van Ajaccio krijgt mede daarom steeds meer berichten van Joden die van het vaste land naar het eiland willen verhuizen. Pinson: “‘Joden op het vasteland leven in angst en verbergen zich. Op Corsica is het ondenkbaar om te worden aangevallen omdat je Joods bent. Het eiland heeft de menselijke waarden die iedereen zou moeten hebben bewaard.”

Tegen Vichy

Corsica kent een traditie van vriendelijkheid en behulpzaamheid naar Joden. In de Tweede Wereldoorlog viel het eiland onder het Vichy-regime, dat collaboreerde met de nazi’s. De lokale bevolking negeerde de anti-Joodse wetten en namen Joden in bescherming. Corsica werd daarom het enige departement in Frankrijk waar geen Joden werden opgepakt en gedeporteerd. De Corsicanen bleven trouw aan de republiek, terwijl anderen die verraadden.

Open brief

Prominente Corsicanen schreven onlangs een open brief aan de Franse krant Le Figaro waarin ze het opnamen voor de Joodse Fransen. ‘Wij kunnen niet zwijgen nu Jodenhaat weer de kop opsteekt,’ schreven ze. ‘Wij zullen tussen de antisemieten en de Joden staan. Want antisemitisme is niet het probleem van de Joden, het is het probleem van ieder mens. Zij die vandaag Joden terroriseren, zullen morgen hetzelfde doen tegen ons’.

Overheidsbeleid

In de afgelopen weken heeft de Franse overheid gezworen haar Joodse burgers veiligheid te bieden en te beschermen. Antisemitisme wordt aangepakt en er zijn al meer dan vijfhonderd mensen gearresteerd. Ook mogen antisemitische uitingen niet en zijn anti-Israëlbetogingen in de ban gedaan. De vraag is of daardoor het klimaat beter wordt voor Joodse Fransen. Het als in Duitsland nemen de autoriteiten het voor de Joden op maar weerspiegelt zich dat zeker niet overal in de maatschappij.