‘Antisemitische film’ van Documenta komt naar Amsterdam
Een omstreden film die op de Documenta in Kassel is vertoond, komt deze week naar Amsterdam. In Duitsland heeft een wetenschappelijke commissie de film, die ‘antisemitische en anti-zionistische propaganda’ zou hebben, afgekeurd en daarom mag hij op het kunstfestival niet meer vertoond worden. Ook zou de film haat tegen Israël promoten en terrorisme verheerlijken. De Telegraaf meldt dat filmfragmenten vrijdag te zien zal zijn in Amsterdam-Oost. In expositieruimte Framer Framed zijn de filmmakers dan te gast.
Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) luidt de noodklok en maakt zich zorgen. “Kunstenaars moeten alle ruimte krijgen om hun artistieke vrijheid te beoefenen”, zegt CIDI-onderzoeker Aron Vrieler tegen de krant. Hij kent het onderzoek van de Duitse wetenschappers. “In een zeer kritisch bericht concluderen ze dat de film in feite propagandamateriaal gebruikt dat geweld verheerlijkt en antisemitische elementen bevat zonder daar iets tegenover te zetten. Er is met klem geadviseerd om het werk te contextualiseren.”
Vrieler legt uit wat er volgens hem mis is met deze film. “Het discours lijkt snel uit de hand te lopen. ‘Bevrijd Palestina van Duits schuldgevoel!’ is een veelgehoorde leus. Het riekt naar complotdenken: alsof Palestijnen de eigenlijke slachtoffers zijn van de Holocaust en Joden deze alleen maar misbruiken voor een soort morele chantage. Dat baart zorgen.” Vrieler: “Het is ironisch dat juist in kringen die oproepen tot sensitiviteit en wederzijds respect, er soms niet alleen lichtzinnig, maar zelfs vijandig mee wordt omgegaan als Joden en Joodse organisaties zeggen ergens antisemitisme in te herkennen.”
De bijeenkomst van vrijdag wordt ondersteund door de Akademie van Kunsten. Voorzitter Liesbeth Bik stelt dat het juist de bedoeling is om discussie op te wekken over de Documenta. Dit jaar is de kunsttentoonstelling onder voor komen te liggen vanwege antisemitische kunst. De directeur moest aftreden en de subsidie kwam op de toch te staan. ‘Wij vinden dat publiek moet kunnen meepraten over het vermeend antisemitisme en andere aantijgingen’, schrijft Bik aan De Telegraaf. ‘Het oordeel van een wetenschappelijke commissie mag niet als consequentie hebben dat de vrijheid van de kunsten wordt ingeperkt of wordt gecensureerd’.
Bij Vrieler zijn de zorgen nog niet verdwenen. “We hopen dat de organisatoren daar wel de verantwoordelijkheid nemen die met artistieke vrijheid komt. Als het bij haat en ophitsing zou blijven, doe je kunst tekort.”
Lees ook:
Documenta-directeur legt hoofd op het hakblok om antisemitisme-schandaal
Algemeen directeur Sabine Schormann van Documenta heeft haar functie neergelegd vanwege het antisemitisme-schandaal dat de tentoonstelling al maanden achtervolgt. De raad van commissarissen en de aandeelhouders zijn met haar overeengekomen om haar contract op korte termijn te beëindigen, zo heeft de controlecommissie in Kassel aangekondigd.
