Ben & Jerry’s opnieuw naar de rechter om verkoop in Israël te stoppen

Na de klap die Ben & Jerry’s vorige maand kregen in de rechtbank rond de verkoop van hun ijs in Israël en de Palestijnse gebieden, zoeken de ijsmakers opnieuw de rechter op. Opnieuw is het de bedoeling om de verkoop van het merk door moederconcern Unilever in Israël te voorkomen. Ben & Jerry’s nam zich vorig jaar voor geen ijs meer te willen verkopen in Israël en de Palestijnse gebieden, waarna een storm van protest en tegenacties opstook. Unilever wil het merk verkopen aan een Israëlisch bedrijf, wat van de rechter mag.

Hoewel Ben & Jerry’s onlangs een rechtszaak verloren – de verkoop van het merk in Israël door Unilever is volgens de rechter in New York legitiem en de ijsmakers konden niet aantonen er schade door te lijden – gaan de ijsproducenten wederom naar de rechtbank. Dit keer dienen ze een klacht in, zo meldden ingewijden aan persbureau Bloomberg. De onafhankelijke Raad van Bestuur van Ben & Jerry’s gaat door met rechtszaken, omdat het merk ‘de verantwoordelijkheid heeft om de uitholling van zijn sociale missie tegen te gaan’, aldus een woordvoerder. “We zullen niet toestaan dat onze principes worden aangetast voor de winst van ons moederbedrijf.”

Unilever heeft nog niet gereageerd op de nieuwe zet in de ijsjesoorlog. Het concern maakt de verkoop van het merk aan de Israëlische zakenman Avi Zinger, eigenaar van American Quality Products Ltd, niet ongedaan. Hij houdt de licentie van het ijsmerk in Israël en de Palestijnse gebieden. Ben & Jerry’s is woest over de verkoop, want het bedrijf claimt een activistische grondslag te hebben en stelt dat Unilever dit wist toen het het meer dan twintig jaar geleden overnam. Volgens de rechter in New York speelt deze bepaling geen rol in de verkoop van het merk door Unilever aan Zinger. Het moederconcern en ijsmakers liggen met elkaar op ramkoers: deze zomer besloot Unilever geen salaris meer uit te keren aan de directie van de fabrikant.

IJsjesoorlog
Ben & Jerry’s besloot in juni 2021 geen ijsjes meer te verkopen op de Westelijke Jordaanoever en het oosten van Jeruzalem. Het bedrijf wilde de betwiste gebieden in Israël en de Palestijnse gebieden omzeilen, omdat verkoop aldaar in strijd is met de waarden van de firma. Ben & Jerry’s werd opgericht door twee Joodse ijsmakers. De meeste smaken zijn kosjer en ook staat er een fabriek in Israël. Volgens Unilever was er slechts sprake van een beperkte boycot, die alleen van kracht is in de betwiste gebieden. Van sancties tegen de staat Israël zou geen sprake zijn. Unilever zei sowieso actief te blijven in Israël.

Het besluit van Ben & Jerry’s op weinig sympathie uit Israël en de Joodse wereld rekenen. Er barstte een golf van protest los. De Israëlische premier Naftali Bennett belde met Unilever-topman Alan Jope om zijn afkeuring uit te spreken. ‘Unilever wijst alle vormen van discriminatie of intolerantie volledig af. Antisemitisme hoort in geen enkele samenleving thuis’, schreef Jope daarop in een brief aan verschillende Joodse organisaties ‘We hebben nooit enige steun uitgesproken voor de BDS-beweging en zijn niet van plan om die positie te veranderen’. In Amerika namen staten en lokale overheden maatregelen tegen Unilever, onder andere door aandelen van de hand te doen. Ook hun pensioenfondsen hebben de aandelen teruggetrokken.

Unilever trok zich de verontwaardiging aan en nam eerder al interne maatregelen om nieuwe activistische besluiten te voorkomen: dochterbedrijven kregen in de toekomst minder vrijheid van handelen. De directie moet kunnen ingrijpen indien zich nog een situatie zoals de anti-Israël-actie van Ben & Jerry’s voordoet. In feite bogen de ijsmakers voor anti-Israëlbeweging BDS, die jarenlang druk uitoefende om een degelijke stap tegen Israël te nemen. Ondanks de voorgenomen maatregel kon Unilever niet voorkomen in de top-10 van meest antisemitische landen, organisaties en instellingen van het Simon Wiesenthalcentrum te komen.

Over Ben & Jerry’s
De Amerikaanse jeugdvrienden Ben Cohen en Jerry Greenfield ontmoetten elkaar tijdens gymles op de middelbare school. Ze deelden hun liefde voor lekker eten met elkaar en gingen na het behalen van hun diploma hun eigen weg. In 1978 troffen ze elkaar opnieuw en besloten ze om samen een ijsbedrijf te beginnen. Met een simpele cursus ijsbereiding als basis begonnen ze met een startkapitaal van 12.000 dollar hun eigen ijswinkel. Die werd gesticht in een gerenoveerd benzinestation in de Amerikaanse staat Vermont.

Toen de vraag naar hun ijs groter werd, besloten Ben en Jerry aandelen van hun bedrijf op de beurs te verhandelen. Sinds 1996 is Ben & Jerry’s ook in Nederland verkrijgbaar en eind jaren negentig opende het concern zelfs een winkel in de Amsterdamse Leidsestraat. Het bezoek van de oprichters zelf leverde langer rijen aan klanten en fans op. In augustus 2000 werd het bedrijf verkocht aan Unilever en mede daardoor wordt Ben & Jerry’s wordt inmiddels ook in Nederland geproduceerd. De ijsfabriek staat in het Overijsselse Hellendoorn. Het ijs wordt in Nederland en daarbuiten verkocht in eigen winkels, maar ook in supermarkten, videotheken, benzinestations en bioscopen, zij het voorverpakt.

Lees ook:
Troostijs? – column Bart Vink
‘Daar stond de ijsbeker. Midden op de eettafel, begin 2020. Met mijn favoriete bananensmaak, chocolaatjes en stukjes walnoten: ‘chunky monkey’. Troost gaf dat heerlijke ijs mij in een droevige tijd toen mijn relatie eindigde en ik tijdelijk een kleine studio bewoonde. Het was het ijs dat ik ook mijn opgroeiende dochters van kleins af aan serveerde. Het ijs dat mij deed denken aan de ijsfabriek in het Amerikaanse Vermont die ik in 2002 met toenmalige vrouw en dochtertje bezocht. Dat ijs stond voor veel…’