Berouw Uilenburgersjoel om Kristallnachtherdenking

Maurits Jan Vink, de voorzitter van de Stichting Uilenburgersjoel, heeft middels een brief berouw getoond over het per abuis verhuren van de synagoge aan het Platform Stop Racisme. Deze pro-Palestijnse actiegroep organiseert jaarlijks een ‘alternatieve’ Kristallnachtherdenking, die veelal tot ophef en rumoer leidt. Dit onder meer omdat het Platform de nazi’s vergelijkt met de huidige regering van Israël. Afgelopen jaar was het Arabische Israëlische parlementslid Haneen Zoabi te gast. Zij vergeleek de situatie in Israël met die van nazi-Duitsland. Volgens de werkdefinitie van de Europese Unie ging het om antisemitische uitingen. Zoabi’s bezoek zorgde voor een hoop getouwtrek. Op 9 november komt de groep weer bijeen, dit keer dus in de Uilenburgersjoel.

De Stichting Uilenburgersjoel verhuurt dit jaar per ongeluk haar ruimte aan het Platform Stop Racisme, zo schrijft Vink in zijn verklaring. ‘Te laat heb ik kennis genomen van de partijen die dit Platform feitelijk vormen. Hun programmering staat ver van hetgeen wij, als bestuur van de Stichting voor ogen hebben en waarin wij oprecht geloven,’ aldus de voorzitter. De sjoel is een open centrum voor cultuur en respect, een plek waar iedereen zich welkom en senang moet kunnen voelen. ‘Dit staat haaks op de herdenking van het Platform: deze is niet cultureel, niet respectvol en niet verwelkomend. Als Stichting nemen wij afstand van deze herdenking en van de activiteiten van het Platform’.

Het stichtingsbestuur heeft het Platform verzocht om haar bijeenkomst ergens anders te houden, maar de activisten wilden daar niets van weten en dwongen de herdenking via hun advocaat af. Juridisch gezien stond de Uilenburgersjoel mogelijk te zwak om de activisten bij de poort te weigeren. Vink betreurt dat deze situatie is ontstaan. ‘Velen van u zijn mogelijk boos of bedroefd over hetgeen nu staat te gebeuren. U die ons niet alleen een warm hart toedraagt, maar u die het mede mogelijk heeft gemaakt dat onze sjoel zo prachtig is gerestaureerd. Deze fout reken ik mijzelf aan en daarom betuig ik mijn spijt aan u. U kunt ervan verzekerd zijn dat een dergelijke fout niet meer zal voor komen.’

Inmiddels heeft Vink contact opgenomen met de Amsterdamse politie en burgemeester Eberhard van der Laan (PvdA), die ervoor zullen zorgen dat alles qua veiligheid in goede banen wordt geleid. Ook het Centraal Joods Overleg (CJO) heeft van zich laten horen. Het CJO is er niet over te spreken dat het Platform ruimte krijgt in de Uilenburgersjoel. Voorman Ron van der Wieken schrijft:

‘De Uilenburgersjoel was ooit de gebedsplaats van een deel van de bewoners van de Jodenbuurt. Na de Tweede Wereldoorlog werd pas in 1995 het gebouw weer in gebruik genomen, onder meer als sjoel. Het is tekenend voor de Platform-organisatie dat zij deze locatie kiest en zelfs niet schroomt om met juridische stappen de wens van de Uilenburgersjoel te dwarsbomen om de herdenking elders plaats te laten vinden. Dat er op geen enkele manier rekening wordt gehouden met de Joodse gevoeligheden ten aanzien van een antizionistische en anti-Joodse manifestatie op deze historisch beladen plaats, kenmerkt het karakter van deze alternatieve Kristallnachtherdenkers. Dat juist voor deze plek is gekozen kunnen wij dan ook niet anders zien dan betreurenswaardig, stuitend en provocatief’.