Briet mila in België ter discussie: ‘het gaat om fysieke integriteit’

In het federaal parlement van België is gedebatteerd over de toekomst van de religieuze jongensbesnijdenis bij moslims en Joden, bij die laatste groep de briet mila genoemd. De huidige Vivaldi-regering overweegt om ‘iets dat niet medisch noodzakelijk is’ moet blijven, omdat het gaat om ‘fysieke integriteit’. Toch werd in de Kamer van Volksvertegenwoordigers ook gesproken over de godsdienstvrijheid die België moet eerbiedigen. Het Vlaamse Forum der Joodse Organisaties (FJO) zegt niet bang te zijn dat de besnijdenis in de toekomst op de helling komt te staan. De meeste Joden maken geen gebruik van de vergoedingsregeling voor jongensbesnijdenis.

‘Genitale verminking’
Vorige week stelden Kamerleden van regeringspartijen SP.a, CD&V en N-VA mondelinge vragen aan staatssecretaris Sarah Schlitz (Ecolo) voor Gelijke Kansen. Het ging om vrouwelijke verminking zoals vrouwenbesnijdenis, maar ook werd meteen gesproken over de jongensbesnijdenis binnen het Jodendom en de islam. “Helaas is genitale verminking niet alleen een kwestie van meisjes,” aldus Kamerlid Karin Jiroflée (SP.a). Ze benadrukte dat 44 procent van de Belgische jongetjes wordt besneden, ‘een dik record in Europa. Meer dan acht maar meer dan bijvoorbeeld in Nederland’. De sociaaldemocrate noemt het verschil ‘gigantisch’.

Terugbetaling
Jiroflée wilde van de staatssecretaris weten of zij actie tegen de jongensbesnijdenis gaat ondernemen, omdat de besnijdenissen door de staat worden terugbetaald. “Dat kan toch niet de bedoeling zijn als er geen medische noodzaak is?” Haar CD&V-collega Els van Hoof stelde daarna een aantal vragen aan Schiltz. Ook zij noemde de 44 procent ‘een enorm cijfer, waar terugbetalingen tegenover staan voor een behandeling die niet medisch is en waar geen toestemming wordt gevraagd van de betrokkene’. De raad van Bio-ethiek stelt echter dat het behoort tot het recht van een religie om besnijdenissen te doen. Van Hoof: “De vraag is of dit nog wel moet worden terugbetaald. Ons standpunt is dat dit niet moet. Verbieden is een andere zaak.”

Fysieke integriteit
Staatssecretaris Schlitz zei zich ervan bewust te zijn dat de cijfers hoog zijn in vergelijking met het buitenland. “Zowel het recht op de fysieke integriteit als op godsdienstvrijheid moeten gevrijwaard blijven worden.” In het kader van de uitwerking van een ontwerp-actieplan ter bestrijding van alle vormen van gender-gerelateerd geweld, hebben onderzoekers haar ook gewezen op de jongensbesnijdenis. “Ik zal bestuderen of het huidige beleid aangepast moet worden.” Kamer Jiroflée benadrukte ze daarop dat het gaat om ‘fysieke integriteit’ van jongetjes. “Ik heb niks tegen besnijdenis, als men daar zelf over kan beslissen.” Ze stelde voor dat met deze ‘ingreep’ gewacht kan worden tot op een leeftijd dat mannen daar zelf over kunnen bepalen. De bewindsvrouw nam het mee. Van Hoof sprak nog over ‘iets ingrijpends’ waarbij je ‘zelf moet beslissen’.

‘Onbekend met briet mila’
Na afloop van het debat vroeg het Vlaamse magazine Joods Actueel het Forum der Joodse Organisaties (FJO), de Vlaamse Joodse koepelorganisatie, om een reactie. Ondervoorzitter Philippe Scharf: “Vooreerst breng ik in herinnering dat wat het religieuze aspect betreft het aan het Joods Consistorie toekomt om hierin positie in te nemen. Wat de politieke dimensie betreft wil ik er op wijzen dat het hier om individuele vragen van bepaalde parlementsleden gaat die, voor zover wij weten, niet meer dan hun persoonlijke visie verkondigen. En niet noodzakelijk het officiële standpunt van hun partij.”  Volgens hem zijn deze parlementsleden ‘wellicht niet zo goed bekend met de briet mila’.

Geen angst
Hoe kijkt het FJO aan tegen het idee van de twee Vivaldi-partijen om de financiële vergoeding van de religieuze jongensbesnijdenis te stoppen? “Voor wat ons betreft heeft het financiële luik alvast geen noemenswaardige impact,” zegt Scharf tegen Joods Actueel. “De Joodse gemeenschap maakt, voor zover wij kunnen nagaan, quasi geen gebruik van enig terugbetalingssysteem van de overheid. Noch in het verleden, noch nu worden deze ingrepen terugbetaald zodat dit aspect geen relevantie heeft voor de Joodse gemeenschap.” Het FJO heeft dan ook geen angst dat de briet mila op de helling komt te staan, onder meer vanwege de vrijheid van godsdienst. Op het idee van SP-a-kamerlid Jiroflée de briet mila alleen toe te staan op latere leeftijd, werd in het stuk niet ingegaan.

Over Vivaldi
Bijna 1,5 jaar na de Belgische verkiezingen van 2019 trad een federale meerderheidsregering aan. Deze Vivaldi-coalitie is een regering zonder de Vlaams-nationalistische N-VA, de grootste partij in Vlaanderen, en met alle partijen van de vier traditionele politieke families (liberalen, christendemocraten, sociaaldemocraten en groenen). Omdat het gaat om vier kleuren, wordt de combinatie ‘Vivaldi’ genoemd, verwijzend naar ‘de vier seizoenen’ van de gelijknamige Italiaanse componist. Alexander de Croo (Open VLD) is de premier van de Vivaldi-regering, waarin de linkse partijen in de meerderheid zijn.

Lees ook:
Zweedse Joden kwaad om mogelijk verbod op briet mila
In Zweden zijn de Joodse een islamitische besnijdenis onderdruk komen te staan omdat een van de belangrijkste politieke partijen heeft geopperd dit te verbieden. Het gaat om de Centrumpartij van Annie Lööf, een sociaalliberale middenpartij die de linkse minderheidsregering vanuit het parlement steunt. Partijleden stelden de rituele jongensbesnijdenis bij Joden (briet mila) en moslims onlangs ter discussie.