Britten geconfronteerd met anti-Joodse krachten – achtergrond
De oorlog in Israël laat ook Groot-Brittannië niet onberoerd. Sinds het uitbreken van de oorlog zijn voor- en tegenstanders van Israël tegenover elkaar komen te staan. Het aantal antisemitische incidenten groeit en ook spreken prominente politici zich uit tegen Israël, onder wie de eerste minister van Schotland. Tegelijkertijd is er Jodenhaat op de universiteiten en zijn er grote anti-Israël-demonstraties. De autoriteiten en de Joodse gemeenschap doen er alles aan om erger te voorkomen.
Grote anti-Israël demo
In het centrum van Londen vond zaterdag een grote anti-Israël-demonstratie plaats waar bijna tienduizenden tegenstanders van Israël aan meededen. Velen droegen Palestijnse vlaggen bij zich en scandeerden antisemitische leuzen. De menigte bewoog zich onder meer langs het hoofdgebouw van de BBC, waar het ‘Free, free Palestine!’ klonk. In Joodse en pro-Israëlische kring wordt schande gesproken van de demonstratie.
Schotse premier
Het gevoel van onveiligheid onder Britse Joden nam in de afgelopen week alleen maar toe. Dat heeft te maken met het zwaar toegenomen aantal antisemitische incidenten en uitlatingen, maar ook met het gevel dat de politiek in de breedte de Joden niet steunt. Het bewijs daarvoor is de houding van eerste minister Humza Yousaf (SNP) van Schotland. De politicus van Pakistaanse origine zei vrijdag dat ‘Israël in Gaza te ver gaat’.
Schoonmoeder
Met zijn uitlatingen haalde Yousaf het Britse avondnieuws. De reden voor zijn actie was persoonlijk: zijn schoonmoeder is met een Palestijn getrouwd en verblijft momenteel in Gaza. Zij had een filmpje gemaakt dat voor hem naar eigen zeggen ‘heel moeilijk was’ om te zien. Hij riep de internationale gemeenschap op in actie te komen en een humanitaire corridor te bewerkstelligen tussen Israël en Gaza. Yousaf: “Er heerst een gevoel van hulpeloosheid en verdriet en elke dag ben je bang voor de situatie.”
Bliksemafleider?
Yousaf volgde in het voorjaar de van corruptie verdachte Nicola Sturgeon op als eerste minister. Aan de vooravond van zijn eerste SNP-jaarcongres als eerste minister had hij te maken met veel tegenwind. De SNP, die sinds 2007 in Schotland aan de macht is, kampt met problemen. Het zorgsysteem NHS loopt niet goed, er een grote kloof in het opleidingsniveau tussen rijk en arm, en het hoogste sterftecijfer door drugsgebruik in Europa. Volgens critici zou het drama met zijn schoonfamilie Yousaf goed uitkomen.
Sheffield
In de rest van het Verenigd Koninkrijk wordt de impact van de oorlog in Israël steeds groter. In verschillende steden hebben pro-Palestijnse groepen gedemonstreerd. Antisemitische uitlatingen werden daarbij niet geschuwd. In Sheffield klom een van de fanatici in de toren van het stadhuis om de Israëlische vlag naar beneden te halen. Die wapperde daar uit solidariteit met Israël. De man verving hem door een kleine Palestijnse vlag, onder luid gejoel van de menigte.
Londen
In Londen is het aantal antisemitische incidenten enorm toegenomen sinds het begin van de oorlog. Tussen 30 september en 13 oktober waren er 105 antisemitische incidenten en zeker 75 misdrijven tegen Joden. In dezelfde periode vorig jaar waren er nog veertien antisemitische incidenten en twaalf misdrijven. Premier Rishi Sunak (Conservatieven) noemde de toename ‘walgelijk’ en voegde eraan toe dat er extra belastinggeld wordt uitgegeven om Joodse instellingen te beschermen.
Duitse marsmuziek
Synagogen in Londen werden en worden bedreigd. Ze werden afgelopen week ook geïntimideerd door moslims die met grote boxen met Duitse marsmuziek door de straten reden. De Metropolitan Police heeft een operatie uitgevoerd die de Joodse instellingen in de Britse hoofdstad extra moet beschermen. Er worden meer dan duizend agenten ingezet om Joden gerust te stellen en om veiligheidspatrouilles op kwetsbare locaties uit te voeren. De patrouilles zullen voorlopig worden voortgezet.
Universiteiten
Niet alleen in Britse steden is de sfeer grimmig, ook op de universiteiten neemt de spanning toe. Daar de beweging Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS) al langer actief met anti-Israël-acties. De studenten en medewerkers die ermee sympathiseren roeren zich nu. De Union of Jewish Students (UJS) kreeg meldingen binnen van Joodse studenten die zich afgelopen week werden bedreigd, lastiggevallen en geïntimideerd.
Brandbrief
Vanuit het Britse ministerie van Onderwijs is daarom een brandbrief naar de universiteitsbesturen gestuurd over de situatie. In de brief staat dat dat de minister bewijs heeft gezien van ‘uitingen die impliciet of expliciet steun betuigen aan Hamas, dat een verboden terroristische organisatie is. De effecten daarvan worden al gevoeld door Joodse studenten, van wie velen het gevoel krijgen dat ze hun Joodse identiteit moeten verbergen’. Gevraagd wordt om studenten die met Palestijnse vlaggen zwaaien daarop aan te spreken.
De rijen sluiten?
Universities UK, dat 140 onderwijsinstellingen vertegenwoordigt, heeft gezegd dat elke student die Hamas steunt ‘in strijd zal zijn met de Britse wet’ en dat universiteiten dit met de grootste ernst moeten behandelen. De koepelorganisatie dringt er bij alle studenten, die te maken krijgen met antisemitisme, islamofobie of discriminatie op aan hun universiteitsbestuur te informeren. In de komende tijd zal moeten blijken of op de universiteiten de rijen gesloten kunnen worden.
Tegenover elkaar
Net als in Nederland en andere Europese landen waren er in de afgelopen dagen pro-Israëlische en pro-Palestijnse demonstraties. Waar de regering achter Israël staat, is dat in de samenleving niet overal het geval. Groepen komen op straat om voor Hamas te demonstreren, ook bij de Israëlische ambassade. In tegenstelling tot wat er in Frankrijk gebeurt, zijn deze demonstraties niet verboden. Joden zijn in Londen en op universiteiten plakacties begonnen met foto’s van vermiste Israëli’s, die later door BDS’ers en andere tegenstanders van Israël van de muren worden gerukt.
Andere groepen zijn er ook: extremisten die Joden en politiemensen bedreigen en intimideren.
Mervis maant media
Tegelijkertijd is de Britse opperrabbijn Ephraim Mervis de media in gegaan om journalisten erop te wijzen dat ze in het geval van Hamas wel het woord ‘terroristen’ moeten gebruiken. Veel media noemen Hamas ‘een vrijheidsbeweging’ en bestempelen de terroristen als ‘vrijheidsstrijders’ of ‘strijders’. “Kun je je voorstellen, God verhoede dat terroristen het festival Glastonbury aanvielen en daar 260 tieners vermoordden. Wat zou het Britse publiek dam zeggen over iemand in de media die de daders geen terroristen zou noemen?” aldus Mervis op Sky News.
BBC
De BBC zegt het pleidooi van Mervis onnodig te vinden. “We hebben over de aanvallen van Hamas en de reactie van Israël bericht in overeenstemming met de redactionele richtlijnen van de BBC. We hebben bijdragen gemaakt waarin we de aanvallers als terroristen hebben veroordeeld en we hebben gemeld dat Hamas door veel westerse regeringen, waaronder Groot-Brittannië, als een terroristische groepering wordt bestempeld,” zo laat een woordvoerder weten.
Blauwe kaarsjes
Een lichtpuntje was er ook: op vrijdag staken Joodse Britten speciale blauw-witte waxinelichtjes aan voor Israël en de slachtoffers. Het dodental in Israël is al boven de 1.400 gekomen. Joden uit alle lagen van de bevolking kwamen op vrijdagavond samen om 50.000 speciale Sjabbat-kaarsen in de kleuren van de Israëlische vlag aan te steken, als steunbetuiging. De actie werd georganiseerd door onderwijsinstelling Seed. Ruim 150 vrijwilligers hadden de kaarsjes eerder in de week ingepakt.
