Carnaval van Aalst komt opnieuw met Joodse stereotypen door zaak bij UNESCO

Het carnavalsfeest van Aalst, waar afgelopen voorjaar grote ophef ontstond door een antisemitische praalwagen, maakt zich op voor nog meer anti-Joodse stereotypen. Het hoofdthema van Aalst 2020 wordt ‘Joden en UNESCO’. Beelden van Joden met grote, rode neuzen en in een typisch Joods voorkomen passeren sinds deze week in opmaat naar 11 november de revue. Het is het antwoord van de gemeente Aalst en de carnavalsverenigingen op de UNESCO, die kritiek heeft op de antisemitische uitingen in Aalst en dreigt het carnaval van de werelderfgoedlijst te halen.

Omstreden carnaval
In de aanloop van het carnavalsseizoen, dat traditioneel op 11 november begint, hebben ‘carnavalsverzamelaars’ 150 verschillende carnavalslintjes uitgebracht die verwijzen naar de Joden en UNESCO. Een van de leuzen is ‘Unesco, wa ‘n klucht’, meldt HLN. Vorig jaar kwam de carnavalsgroep De Vismooil’n in het nieuws met hun wagen ‘Sabbatjoor’, waarin grote hoofden van Joden met grote neuzen en pijpenkrullen te zien waren. Ook dansten verklede vrijwilligers op geldkistjes, verwijzend naar het vooroordeel dat Joden altijd veel geld zouden hebben en gierig zouden zijn. De omstreden wagen werd positief begroet door de menigte, maar kon in de rest van België en daarbuiten alom op afkeuring rekenen.

De draak steken
De organisatoren beroepen zich echter op de insteek van het Aalster Carnaval, dat erop gericht is om de draak te steken met alles en iedereen. Ook de Joden moeten er volgens de organisatoren aan geloven. De gemeente Aalst sloot zich daar vol passie bij aan. Het kwam de Aalstenaren op felle reacties te staan vanuit de Joodse gemeenschappen in België, de Joodse wereld en de UNESCO. Die laatste organisatie heeft het Aalster Carnaval op de lijst staan van immaterieel werelderfgoed. Als het aan de cultuurorganisatie van de Verenigde Naties (VN) ligt, verliest Aalst haar plek op de lijst als de stad zich niet betert.

Evaluatie bij de UNESCO
Afgelopen september moesten burgemeester Christoph D’Haese (N-VA) en schepen Jean-Jacques de Gucht (Open VLD) zich melden in het hoofdkantoor van de UNESCO in Parijs. Daar moesten ze uitleggen dat het carnaval geen antisemitisch feest is, maar dat het de bedoeling is om alles en iedereen belachelijk te kunnen maken. Zeker anderhalf uur lang vertelden ze over de context van Aalst Carnaval aan een evaluatiecomité met zes nationaliteiten. Na afloop spraken de bestuurders over ‘een goed gesprek’. Het comité buigt zich nu over het carnaval. Vanwege de antisemitische lintjes die sinds deze week in omloop zijn moeten D’Haese en De Gucht binnenkort misschien opnieuw naar Parijs gaan.

‘Niet tegen Joden’
Ontwerper Kris Vonck is trots op zijn carnavalslintjes, zegt hij tegen HLN. “Het is gericht naar UNESCO, maar vind maar eens een leuke afbeelding van UNESCO. Dus hebben we voor Joden gekozen,” aldus de Vlaming. “In totaal gaat het om een reeks van 150 unieke carnavalslintjes die we verdelen onder Aalsterse verzamelaars. Er zijn zes verschillende figuren en 150 verschillende leuzen”, legt Vonck uit. “Er staan geen gore zaken op. Het gaat niet over vergassen of concentratiekampen. Echt rechtstreeks lachen met Joden doen we ook niet. We richten ons vooral naar UNESCO, het is niet tegen Joden.”

Vlaamse Joden: ‘Provocatie’
Het Vlaamse Forum der Joodse Organisaties spreekt van ‘een provocatie’. “Dat ze opnieuw Joden opvoeren in een stijl die doet denken aan de nazi’s, is pure provocatie of extreme domheid,” zegt woordvoerder Hans Knoop. Rabbijn Menachem Margolin, de voorzitter van de Europese Joodse Vereniging, bevestigt dat hij een brief zal schrijven aan de UNESCO om de erkenning van Aalster carnaval te herroepen. De UNESCO heeft al aangegeven de nieuwe lintjes met Joodse karikaturen mee te nemen in haar besluit over het van de erfgoedlijst schrappen van carnaval. Verder is er nog het gelijke kansencentrum Unia dat begrip heeft voor de insteek van het Aalster carnaval en dat het voortaan ‘inclusiever’ georganiseerd moet worden.

Lees ook:
Carnaval in Aalst ‘pakt uit’ met stereotypen over Joden op praalwagens
Tijdens de carnavalsoptocht in de Vlaamse stad Aalst zijn zondag twee praalwagens gebruikt die verwijzen naar stereotypen over Joden. Op een roze voertuig stonden twee grote Joden met bontmutsen, pijpenkrullen en lange neuzen. En op een andere wagen stonden dansers op geldkisten. Joden op sociale media vatten de voertuigen op als antisemitisch terwijl de carnavalvierders vooral de draak wilden steken. 

De Wever veroordeelt antisemitische carnavalswagens in Aalst
Bart de Wever, die wordt gezien als ‘de machtigste man van België’, heeft de antisemitische carnavalswagens van Aalst veroordeeld. De praalwagens doken vorige week zondag op en veroorzaakten veel tumult. Niet alleen waren de Joodse gemeenschappen in en buiten België beledigd, maar ook kwam er kritiek van anderen uit binnen- en buitenland. Burgemeester Christopher D’Haese heeft geen commentaar op de opmerkingen van zijn partijleider De Wever (N-VA).